Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie
Fot. Elwira Załoga.
Źródło: http://www.ceik.eu/
Samorządowa instytucja kultury działająca w Olsztynie od 2001 r. Organem założycielskim CEiIK jest Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego. Instytucja w obecnym kształcie funkcjonuje od 2001 r., jednak jest ona równocześnie kontynuatorem działalności Wojewódzkiego Domu Kultury i Regionalnego Ośrodka Kultury, co sprawia, że jest jedną z najstarszych instytucji kultury w Olsztynie.
Spis treści
Siedziba
ul. Parkowa 1, 10-233 Olsztyn
Dyrektorzy
WDK
- Cezary Deruga (1951)
- Leopold Czepik, Stefan Nowak, Tadeusz Grabara (1951-1952)
- Władysław Jarczewski (1953-1970)
- Kazimierz Oniszczuk (1971-1975)
- Leszek Grad (1975-1982)
- Wiesław Rogalski (1982-1987)
- Ryszard Fogel (1987-1989)
- Edith Jotzo (1989-1990)
- Jan Musiałek (1990-1992)
ROK
- Marta Wysokińska (1992-2001)
CEiIK
- Marta Wysokińska (2001-2003)
- Krzysztof Stachowski (2004-2019)
- Wioletta Jaskólska (2020-)
Cele
Placówka powołana została w celu inspirowania i wspierania aktywności kulturalnej w województwie warmińsko-mazurskim. Priorytetem jest natomiast ułatwianie dostępu do kultury grupom defaworyzowanym, integrowanie społeczności lokalnych i środowisk kulturotwórczych regionu oraz tworzenie i ochrona regionalnej indywidualności kulturalnej. Instytucja pracuje nad rozbudzaniem i wspieraniem działalności kulturalnej w regionie, promowaniem różnych form uczestnictwa w kulturze i tworzeniem warunków dla rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego.
Działalność
Działalność Ośrodka obejmuje m.in.:
- organizację koncertów, występów, spektakli:
- „CEiIK Koncertowo” - to nazwa stałej formy działalności, polegającej na organizacji koncertów, recitali,spektakli muzycznych i teatralnych
- organizację imprez, np.:
- działalność wystawienniczą Galeria Parkowa– rysunek, malarstwo, grafika, tkanina, fotografia, rzeźba
- działalność w zakresie dofinansowania produkcji filmowych - w ramach Centrum działa Warmińsko-Mazurski Fundusz Filmowy
- działalność w zakresie edukacji kulturalnej i ochrony dziedzictwa kulturowego
- operator wojewódzki programu Bardzo Młoda Kultura Narodowego Centrum Kultury - http://bardzomlodakultura.ceik.eu
- partner Olsztyńskiego Teatru Tańca - http://ott.olsztyn.pl
W ostatnich latach w CEiIK realizowane były projekty i działania, m.in.:
*lata 2010-2012:
- Śladami Księcia Witolda
- Młodzież w działaniu
- Spektakl „Gra o świętym Franciszku”
- Pracownia Sztuk Społecznie Stosowanych
- Teatr Wędrowny
- Laboratorium Tradycji (2010)
- T.A.P.E. (2008-2010)
- Archipelag
- Parkowa 2.0
*lata 2012-2014:
- Pracownia Kultury Czynnej
- Nowe umiejętności nauczycieli szansą na nowe kompetencje uczniów
- Dynamiczna Diagnoza Kultury Warmii i Mazur
- Dynamiczna Diagnoza Kultury Warmii i Mazur 2013
- Dynamiczna diagnoza kultury Warmii i Mazur II etap. Opracowanie rozwoju kultury metodą foresightu
- Współczesna kultura ludowa. Stan, potrzeby, możliwości rozwoju
- Budowa Ogólnopolskiej Sieci Badawczej Obserwatoriów Żywej Kultury
- Warmińsko-Mazurskie Obserwatorium Żywej Kultury
- Konkurs „Kasa na kulturę”
- „Klasowe style życia i kultura pod pochmurnym niebem. Diagnoza rozwarstwienia społecznego w dostępie do kultury w województwie warmińsko-mazurskim”
*lata 2015-2016
- Powstanie "Wiosna Ludów" w literaturze europejskiej- pieśni polskie i węgierskie Ferdynanda Gregoroviusa
- Krok ponad ciszą. Metoda Profesora Głuszczaka
- Encyklopedia Warmii i Mazur
- Regionalna Kronika Filmowa
- Wędrowna Akademia Kultury
*lata 2017-2020
- Program Akademia Kolberga-Laboratorium
- Nasze miejsca, nasze księgi
- Archiwum Żywej Pamięci
- Bardzo Młoda Kultura 2019-2021
- Projekt: „Remont i modernizacja budynku CEiIK przy ul. Kościńskiego w Olsztynie (Bryła C) – termomodernizacja”
Multimedia
Wojewódzki Dom Kultury w Olsztynie (1951-1992)
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Instytucja kultury o zasięgu wojewódzkim działająca w Olsztynie.
Przyszły Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych w Olsztynie został wybudowany przez członków wojewódzkiej organizacji Związku Młodzieży Polskiej w 1949 roku, przy częściowej pomocy finansowej Państwowego Funduszu Odbudowy Szkół. W trzecim kwartale 1950 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynie przekazało Dom Młodzieżowy w Olsztynie na własność Okręgowej Radzie Związków Zawodowych. Uroczystość otwarcia Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych odbyła się 1 października 1951 r. Nowo powstała placówka była pierwszą w Olsztynie ogólnie dostępną instytucją upowszechniania kultury. W pierwszych latach działalności Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych istniały tzw. brygady artystyczne, a także m.in. Dział Pracy Masowo-Politycznej, Gabinet Techniczny, Dział Biblioteczno-Czytelniczy, Dział Artystyczny oraz Dział Pracy z Dziećmi. Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych był zalążkiem Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej, gdyż tutaj właśnie kompletowano pierwsze tomy "Centralnego Księgozbioru Ruchomego". Ludźmi związanymi z instytucją od pierwszych lat byli m.in.: Władysław Jarczewski, Eleonora Markowska, Włodzimierz Jarmołowicz, Stefania Anculewicz, Stanisław Jeziorny, Jan Lubomirski, Ryszard Lipski, Janusz Laddy, Wojciech Muchlado, Jan Ilkiewicz, Eugeniusz Kochanowski, Zofia Hermanowicz i inni.
W 1957 r. Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych przekazany został Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie na mocy porozumienia Ministerstwa Kultury i Sztuki z Centralną Radą Związków Zawodowych. Utworzono w ten sposób Wojewódzki Dom Kultury, powierzając mu funkcję instruktażowo-metodyczną. W tym celu powołano w 1958 r. Dział Instruktażu i Poradnictwa, przekształcony w 1959 r. na Ośrodek Metodyczny, który do roku 1970 pełnił wiodącą rolę w Wojewódzkim Domu Kultury. O kolejnej zmianie funkcji WDK zadecydowała reforma administracyjna państwa z 1975 r. Zlikwidowała ona dotychczas funkcjonujące powiatowe domy kultury i w ich miejsce powołała filie Wojewódzkiego Domu Kultury. W statucie Wojewódzkiego Domu Kultury jako siedziby filii wymienia się następujące miasta: Bartoszyce, Biskupiec, Iława, Kętrzyn, Lidzbark Warmiński, Morąg, Mrągowo, Nidzica, Ostróda, Szczytno. Każdej filii został przydzielony określony obszar działania (4-5 gmin). Gminy podolsztyńskie pozostały pod bezpośrednią opieką Wojewódzkiego Domu Kultury. Po przemianach ustrojowych 24 czerwca 1992 r. zmieniono nazwę placówki na Regionalny Ośrodek Kultury w Olsztynie, a następnie 20 marca 2001 Regionalny Ośrodek Kultury zmienił nazwę na Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie.
Zadania
Podstawowe zadania Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych określono jako masowo-polityczne, z aktywnie rozwijającą się działalnością artystyczną i w szczególności objęły one:
- organizację pracownikom i ich rodzinom wypoczynku i rozrywki po pracy
- pomoc związkom zawodowym w realizacji zadań
- organizację i rozwój współzawodnictwa pracy
- popularyzację nowatorskich metod pracy
Przed Wojewódzkim Domem Kultury postawiono nieco inne zadania:
- rozbudzenie i zaspokajanie potrzeb kulturalnych mieszkańców miasta
- prowadzenie poradnictwa na rzecz placówek terenowych
- podnoszenie poziomu kadr kulturalno-oświatowych
Po 1975 r. zwiększyła się odpowiedzialność Wojewódzkiego Domu Kultury w zakresie tworzenia klubów i domów kultury na terenie województwa. Znacznemu rozszerzeniu uległa też działalność informacyjna i propagandowa.
Działalność
Zróżnicowana działalność WDK obejmowała:
- Organizację konkursów i turniejów, np. Turniej Wiedzy o Warmii i Mazurach, Turniej Wiedzy o Koperniku
- Organizację wystaw, np. Wojewódzka Wystawa Twórczości Ludowej, Wystawy Kwiatów
- Popularyzację wybranych zagadnień nowoczesnej nauki i techniki, poprzez organizację konkursów, wystaw, wykładów itp.
- Organizację przeglądów twórczości amatorskiej: zespołów chóralnych, dziecięcych, piosenki radzieckiej, żołnierskiej, partyzanckiej, przeglądy w konkursach recytatorskich i innych
- Organizację kursów wiedzy praktycznej, np. kroju i szycia, kursy z zakresu gospodarstwa domowego, obsługi sprzętu technicznego, nauki języków obcych (język angielski, niemiecki, węgierski)
- Prowadzenie Uniwersytetu Powszechnego we współpracy z Towarzystwem Wiedzy Powszechnej
- Działalność instruktażowo-metodyczną dla jednostek w terenie
- Działalność poradniczą i szkoleniową w zakresie organizowania amatorskiego ruchu artystycznego
- Prowadzenie Centrali Księgozbiorów Ruchomych, działającej przy Dziale Bibliotecznym WDK
- Organizowanie klubokawiarni w ośrodkach wiejskich
- Promocję amatorskiej twórczości artystycznej, m.in. – program „Szukamy Młodych Talentów”
- Działalność filmową – funkcjonowanie kina i Dyskusyjnego Klubu Filmowego „ZA”
- Organizację imprez:
- Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję”
- Ogólnopolski Festiwal Filmów Turystycznych i Krajoznawczych
- Olsztyńskie Dni Folkloru
- Wojewódzka Giełda Programowa Klubów i Domów Kultury
- Działalność zespołów i klubów:
- Teatr Lalek „Warmiaczek”
- Teatr Dramatyczny
- Zespół Pieśni i Tańca „Olsztyn”
- Pantomima Olsztyńska
- Zespół Wokalno-Instrumentalny „Arabeska”
- Amatorski Klub Filmowy „Grunwald”
- Klub Tańca Towarzyskiego „Miraż”
- Amatorski Klub Tańca Towarzyskiego
- Chór Męski „Surma”
- Amatorski Zespół Plastyczny
- Klub Literacki skupiający miłośników literatury regionalnej
- Klub Brydża Sportowego
- Klub Filatelistów
- Klub Złotego Wieku
Galeria
Kulig dla dzieci i młodzieży - 5 lutego 1956 r.
Źródło: Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie
Kulig dla dzieci i młodzieży - 5 lutego 1956 r.
Źródło: Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie
Tablica pamiątkowa na budynku WDK.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Grupa pracowników placówek kultury województwa olsztyńskiego (w tym WDK Olsztyn) przed Muzeum K.I.Gałczynskiego w Praniu (jesień 1975 r.)
1. Andrzej Cieślak 2. Edith Jotzo 3. Jadwiga Szukiel 4. Witold Hiller
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Eliminacje finałowe Miejskiego Turnieju Osiedlowych i Branżowych Klubów Kultury (w Klubie "Budowlani" w Olsztynie), luty 1974 r.
Druga od lewej - Jadwiga Szukiel, Remigiusz Dobkowski - kierownik Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego, piąta od lewej - Edith Jotzo - przewodnicząca jury z Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie, Halina Judzińska - dziennikarka Gazety Olsztyńskiej, Zofia Hupka - Wojewódzka Rada Związków Zawodowych oraz Andrzej Cieślak z WDK Olsztyn.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Andrzej Cieślak prowadzi turniej wiedzy "Zew Przestworzy" w olsztyńskim WDK, 1973 r. Turniej opracował pracownik WDK Stanisław Jeziorny.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Biuletyn WDK Olsztyn.
Regionalny Ośrodek Kultury w Olsztynie (1992-2001)
Regionalny Ośrodek Kultury został powołany w dniu 24 czerwca 1992 r. w wyniku zmian statutowych dotyczących działalności Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie. 14 marca 2000 r. w związku ze zmianą funkcjonowania instytucji jako jednostki kultury Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego, dostosowano zakres działalności placówki do nowych warunków administracyjnych. Podstawowym celem stało się wówczas stymulowanie oraz rozwój aktywnego i kreatywnego uczestnictwa w kulturze mieszkańców województwa warmińsko-mazurskiego. Na podstawie uchwały Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego, 20 marca 2001 Regionalny Ośrodek Kultury zmienił nazwę na Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie.
Cel
Wspieranie amatorskiej twórczości artystycznej na terenie całego województwa, edukacja kulturalna dzieci i młodzieży ze szczególnym uwzględnieniem tańca, plastyki, filmu i teatru, prowadzenie działalności w oparciu o istniejące zespoły i koła zainteresowań, a także doskonalenie kadry instruktorskiej pracującej z amatorskimi zespołami artystycznymi oraz liderów życia kulturalnego.
Działalność
Zróżnicowana działalność Ośrodka obejmowała:
- Organizację przeglądów, konkursów i konfrontacji w zakresie:
- teatru – Wojewódzki Ogólnopolski Konkurs Recytatorski, Spotkania z Poezją Dziecięcą
- plastyki – Wojewódzki Przegląd Rzeźby Ludowej i Nieprofesjonalnej w Biskupcu, Wojewódzki Przegląd Tkaniny, Koronki i Haftu Ludowego w Bartoszycach, Wojewódzki Przegląd Plastyki Nieprofesjonalnej w Mrągowie, Wojewódzki Przegląd Tkaniny Artystycznej w Kętrzynie
- tańca – Wojewódzki Przegląd Zespołów Tanecznych w Olsztynie, Dziecięcy Turniej Tańca Disco, Otwarte Mistrzostwa Olsztyna w Tańcu RAP, Mistrzostwa Polski Formacji Dance-Show, Ogólnopolski Turniej Tańca Towarzyskiego o „Puchar Dyrektora Regionalnego Ośrodka Kultury w Olsztynie”
- folkloru i muzyki - Wojewódzki Przegląd Kapel i Zespołów Śpiewaczych w Jezioranach
- Działalność poradniczą i szkoleniową w zakresie organizowania amatorskiego ruchu artystycznego, np. szkolenia i warsztaty dla instruktorów, kursy tkactwa artystycznego, nauki gry na gitarze, eurytmii, itd.
- Inicjowanie i promowanie nowych form uczestnictwa w kulturze np. sekcja T’ai Chi Quan, sekcja Qi-Gong
- Działalność filmową – Dyskusyjny Klub Filmowy „ZA”
- Działalność wystawienniczą – rysunek, malarstwo, grafika, tkanina, fotografia, rzeźba
- Wymianę kulturalną młodzieży
- Organizację imprez:
- Działalność zespołów i klubów:
- Teatr „Węgajty” (spektakle, seminaria teatralne, warsztaty, tzw. wyprawy, m.in. kolędnicze, wielkanocne, spotkania artystyczne)
- Pantomima Olsztyńska
- Klub Tańca Towarzyskiego „Miraż”
- Zespół Tańca Współczesnego „Iluzja”
- Zespół Tańca Współczesnego „Crash”
- Dziecięcy Klub Tańca Disco
- Chór Męski „Surma”
- Grupa Programu „Tratwa”
- Zespół Wokalny Moderato
- Zespół Pieśni i Tańca „Olsztyn”
- Zespół Taneczny przy Szkole Podstawowej nr 33 w Olsztynie
- Zespół plastyczny Regionalnego Ośrodka Kultury w Olsztynie
- Zespół Tkactwa Artystycznego
- Amatorski Klub Filmowy „Grunwald”
- Koło Radiestezji
- Koło Tkackie
Zobacz też
- Strona internetowa Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie http://www.ceik.eu/
- Materiał filmowy na eŚwiatowid.pl [1]
Bibliografia
- Jotzo, Edith: Działalność kulturalno-oświatowa Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie w latach 1951-1975 / Edith Jotzo. – Łódź, 1976. Praca magisterska napisana pod kierunkiem E. Podgórskiej w Zakładzie Historii Wychowania i Oświaty Instytutu Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego, Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, 1976, sygn. 10/168.
- Informacje nadesłane przez Andrzeja Cieślaka.
- Sprawozdania roczne Regionalnego Ośrodka Kultury w Olsztynie za lata 1992, 1994, 1995, Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, sygn. 6/97.
