Wojewódzki Dom Kultury w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami
Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Image:Wdk logo.jpg|thumb|right|300px|Znak graficzny Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie <br>Źródło: Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]] | [[Image:Wdk logo.jpg|thumb|right|300px|Znak graficzny Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie <br>Źródło: Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]] | ||
| − | + | [[Image:Wdk pracownicy.jpg|thumb|right|300px|Grupa pracowników placówek kultury województwa olsztyńskiego (w tym WDK Olsztyn) przed Muzeum K.I.Gałczynskiego w Praniu (jesień 1975 r.) <br>1. [[Andrzej Cieślak]] 2. [[Edith Jotzo]] 3. [[Jadwiga Szukiel]] 4. [[Witold Hiller]] <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] | |
| − | |||
| − | [[Image:Wdk pracownicy.jpg|thumb|right|300px|Grupa pracowników placówek kultury województwa olsztyńskiego (w tym WDK Olsztyn) przed | ||
[[Image:Klub budowlani.jpg|thumb|right|300px|Eliminacje finałowe Miejskiego Turnieju Osiedlowych i Branżowych Klubów Kultury (w Klubie "Budowlani" w Olsztynie), luty 1974 r.<br> Druga od lewej - [[Jadwiga Szukiel]], <br>[[Remigiusz Dobkowski]] - kierownik Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego, <br>piąta od lewej - [[Edith Jotzo]] - przewodnicząca jury z Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie, <br>[[Halina Judzińska]] - dziennikarka [[Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]], <br>[[Zofia Hupka]] - Wojewódzka Rada Związków Zawodowych oraz [[Andrzej Cieślak]] z WDK Olsztyn. <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] | [[Image:Klub budowlani.jpg|thumb|right|300px|Eliminacje finałowe Miejskiego Turnieju Osiedlowych i Branżowych Klubów Kultury (w Klubie "Budowlani" w Olsztynie), luty 1974 r.<br> Druga od lewej - [[Jadwiga Szukiel]], <br>[[Remigiusz Dobkowski]] - kierownik Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego, <br>piąta od lewej - [[Edith Jotzo]] - przewodnicząca jury z Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie, <br>[[Halina Judzińska]] - dziennikarka [[Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]], <br>[[Zofia Hupka]] - Wojewódzka Rada Związków Zawodowych oraz [[Andrzej Cieślak]] z WDK Olsztyn. <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] | ||
| Linia 9: | Linia 7: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | W trzecim kwartale 1950 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynie przekazało Dom Młodzieżowy w Olsztynie na własność Okręgowej Radzie Związków Zawodowych. Uroczystość otwarcia Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych odbyła się 1 października 1951 r. Nowo powstała placówka była pierwszą w Olsztynie ogólnie dostępną instytucją upowszechniania kultury. W 1957 r. Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych przekazany został Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie. Utworzono w ten sposób Wojewódzki Dom Kultury, powierzając mu funkcję instruktażowo-metodyczną. W tym celu powołano w 1958 r. Dział Instruktażu i Poradnictwa, przekształcony w 1959 r. na Ośrodek Metodyczny, który do roku 1970 pełnił wiodącą rolę w Wojewódzkim Domu Kultury. O kolejnej zmianie funkcji WDK zadecydowała reforma administracyjna państwa z 1975 r. Zlikwidowała ona dotychczas funkcjonujące powiatowe domy kultury i w ich miejsce powoła filie Wojewódzkiego Domu Kultury. W statucie Wojewódzkiego Domu Kultury jako siedziby filii wymienia się następujące miasta: | + | W trzecim kwartale 1950 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynie przekazało Dom Młodzieżowy w Olsztynie na własność Okręgowej Radzie Związków Zawodowych. Uroczystość otwarcia Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych odbyła się 1 października 1951 r. Nowo powstała placówka była pierwszą w Olsztynie ogólnie dostępną instytucją upowszechniania kultury. W 1957 r. Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych przekazany został Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie. Utworzono w ten sposób Wojewódzki Dom Kultury, powierzając mu funkcję instruktażowo-metodyczną. W tym celu powołano w 1958 r. Dział Instruktażu i Poradnictwa, przekształcony w 1959 r. na Ośrodek Metodyczny, który do roku 1970 pełnił wiodącą rolę w Wojewódzkim Domu Kultury. O kolejnej zmianie funkcji WDK zadecydowała reforma administracyjna państwa z 1975 r. Zlikwidowała ona dotychczas funkcjonujące powiatowe domy kultury i w ich miejsce powoła filie Wojewódzkiego Domu Kultury. W statucie Wojewódzkiego Domu Kultury jako siedziby filii wymienia się następujące miasta: Bartoszyce, Biskupiec, Iława, Kętrzyn, Lidzbark Warmiński, Morąg, Mrągowo, Nidzica, Ostróda, Szczytno. Każdej filii został przydzielony określony obszar działania (4-5 gmin). Gminy podolsztyńskie pozostały pod bezpośrednią opieką Wojewódzkiego Domu Kultury. Po przemianach ustrojowych 24 czerwca 1992 r. zmieniono nazwę placówki na [[Regionalny Ośrodek Kultury w Olsztynie]], a następnie 20 marca 2001 Regionalny Ośrodek Kultury zmienił nazwę na [[Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]]. |
==Zadania== | ==Zadania== | ||
| Linia 87: | Linia 85: | ||
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:1945-1989]] | [[Category:1945-1989]] | ||
| + | [[Category:1990-]] | ||
Wersja z 12:59, 19 sie 2014
Grupa pracowników placówek kultury województwa olsztyńskiego (w tym WDK Olsztyn) przed Muzeum K.I.Gałczynskiego w Praniu (jesień 1975 r.)
1. Andrzej Cieślak 2. Edith Jotzo 3. Jadwiga Szukiel 4. Witold Hiller
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
1. Andrzej Cieślak 2. Edith Jotzo 3. Jadwiga Szukiel 4. Witold Hiller
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Eliminacje finałowe Miejskiego Turnieju Osiedlowych i Branżowych Klubów Kultury (w Klubie "Budowlani" w Olsztynie), luty 1974 r.
Druga od lewej - Jadwiga Szukiel,
Remigiusz Dobkowski - kierownik Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego,
piąta od lewej - Edith Jotzo - przewodnicząca jury z Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie,
Halina Judzińska - dziennikarka Gazety Olsztyńskiej,
Zofia Hupka - Wojewódzka Rada Związków Zawodowych oraz Andrzej Cieślak z WDK Olsztyn.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Druga od lewej - Jadwiga Szukiel,
Remigiusz Dobkowski - kierownik Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego,
piąta od lewej - Edith Jotzo - przewodnicząca jury z Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie,
Halina Judzińska - dziennikarka Gazety Olsztyńskiej,
Zofia Hupka - Wojewódzka Rada Związków Zawodowych oraz Andrzej Cieślak z WDK Olsztyn.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Instytucja kultury o zasięgu wojewódzkim działająca w Olsztynie w latach 1951-1992.
Historia
W trzecim kwartale 1950 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynie przekazało Dom Młodzieżowy w Olsztynie na własność Okręgowej Radzie Związków Zawodowych. Uroczystość otwarcia Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych odbyła się 1 października 1951 r. Nowo powstała placówka była pierwszą w Olsztynie ogólnie dostępną instytucją upowszechniania kultury. W 1957 r. Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych przekazany został Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie. Utworzono w ten sposób Wojewódzki Dom Kultury, powierzając mu funkcję instruktażowo-metodyczną. W tym celu powołano w 1958 r. Dział Instruktażu i Poradnictwa, przekształcony w 1959 r. na Ośrodek Metodyczny, który do roku 1970 pełnił wiodącą rolę w Wojewódzkim Domu Kultury. O kolejnej zmianie funkcji WDK zadecydowała reforma administracyjna państwa z 1975 r. Zlikwidowała ona dotychczas funkcjonujące powiatowe domy kultury i w ich miejsce powoła filie Wojewódzkiego Domu Kultury. W statucie Wojewódzkiego Domu Kultury jako siedziby filii wymienia się następujące miasta: Bartoszyce, Biskupiec, Iława, Kętrzyn, Lidzbark Warmiński, Morąg, Mrągowo, Nidzica, Ostróda, Szczytno. Każdej filii został przydzielony określony obszar działania (4-5 gmin). Gminy podolsztyńskie pozostały pod bezpośrednią opieką Wojewódzkiego Domu Kultury. Po przemianach ustrojowych 24 czerwca 1992 r. zmieniono nazwę placówki na Regionalny Ośrodek Kultury w Olsztynie, a następnie 20 marca 2001 Regionalny Ośrodek Kultury zmienił nazwę na Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie.
Zadania
Podstawowe zadania Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych określono jako masowo-polityczne, z aktywnie rozwijającą się działalnością artystyczną i w szczególności objęły one:
- organizację pracownikom i ich rodzinom wypoczynku i rozrywki po pracy
- pomoc związkom zawodowym w realizacji zadań
- organizację i rozwój współzawodnictwa pracy
- popularyzację nowatorskich metod pracy
Przed Wojewódzkim Domem Kultury postawiono nieco inne zadania:
- rozbudzenie i zaspokajanie potrzeb kulturalnych mieszkańców miasta
- prowadzenie poradnictwa na rzecz placówek terenowych
- podnoszenie poziomu kadr kulturalno-oświatowych
Po 1975 r. zwiększyła się odpowiedzialność Wojewódzkiego Domu Kultury w zakresie tworzenia klubów i domów kultury na terenie województwa. Znacznemu rozszerzeniu uległa też działalność informacyjna i propagandowa.
Dyrektorzy WDK
- Cezary Deruga (1951)
- Leopold Czepik, Stefan Nowak, Tadeusz Grabara (1951-1952)
- Władysław Jarczewski (1953-1970)
- Kazimierz Oniszczuk (1971-1975)
- Leszek Grad (1975-1982)
- Wiesław Rogalski (1982-1987)
- Ryszard Fogel (1987-1989)
- Edith Jotzo (1989-1990)
- Jan Musiałek (1990-1992)
Działalność
Zróżnicowana działalność WDK obejmowała:
- Organizację konkursów i turniejów, np. Turniej Wiedzy o Warmii i Mazurach, Turniej Wiedzy o Koperniku
- Organizację wystaw, np. Wojewódzka Wystawa Twórczości Ludowej, Wystawy Kwiatów
- Popularyzację wybranych zagadnień nowoczesnej nauki i techniki, poprzez organizację konkursów, wystaw, wykładów itp.
- Organizację przeglądów twórczości amatorskiej: zespołów chóralnych, dziecięcych, piosenki radzieckiej, żołnierskiej, partyzanckiej, przeglądy w konkursach recytatorskich i innych
- Organizację kursów wiedzy praktycznej, np. kroju i szycia, kursy z zakresu gospodarstwa domowego, obsługi sprzętu technicznego, nauki języków obcych (język angielski, niemiecki, węgierski)
- Prowadzenie Uniwersytetu Powszechnego we współpracy z Towarzystwem Wiedzy Powszechnej
- Działalność instruktażowo-metodyczną dla jednostek w terenie
- Działalność poradniczą i szkoleniową w zakresie organizowania amatorskiego ruchu artystycznego
- Prowadzenie Centrali Księgozbiorów Ruchomych, działającej przy Dziale Bibliotecznym WDK
- Organizowanie klubokawiarni w ośrodkach wiejskich
- Promocję amatorskiej twórczości artystycznej, m.in. – program „Szukamy Młodych Talentów”
- Działalność filmową – funkcjonowanie kina i Dyskusyjnego Klubu Filmowego „ZA”
- Organizację imprez:
- Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję”
- Ogólnopolski Festiwal Filmów Turystycznych i Krajoznawczych
- Olsztyńskie Dni Folkloru
- Wojewódzka Giełda Programowa Klubów i Domów Kultury
- Działalność zespołów i klubów:
- Teatr Lalek „Warmiaczek”
- Teatr Dramatyczny
- Zespół Pieśni i Tańca „Olsztyn”
- Pantomima Olsztyńska
- Zespół Wokalno-Instrumentalny „Arabeska”
- Amatorski Klub Filmowy „Grunwald”
- Klub Tańca Towarzyskiego „Miraż”
- Amatorski Klub Tańca Towarzyskiego
- Chór Męski „Surma”
- Amatorski Zespół Plastyczny
- Klub Literacki skupiający miłośników literatury regionalnej
- Klub Brydża Sportowego
- Klub Filatelistów
- Klub Złotego Wieku
Zobacz też
Bibliografia
- Jotzo, Edith: Działalność kulturalno-oświatowa Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie w latach 1951-1975 / Edith Jotzo. – Łódź, 1976. Praca magisterska napisana pod kierunkiem E. Podgórskiej w Zakładzie Historii Wychowania i Oświaty Instytutu Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego, Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, 1976, sygn. 10/168.
