Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie
Spis treści
Siedziba
Muzeum Kultury Ludowej
Ul. Portowa 1
11-600 Węgorzewo
Historia
W 1969 r. pracownicy Powiatowego Domu Kultury w Węgorzewie ogłosili konkurs „Ziemia Węgorzewska”. Wówczas zgromadzono pierwsze zabytki etnograficzne i historyczne. Powołano klub „Tropieńce”, który gromadził archiwalia, dokumenty i wspomnienia. Powstał punkt muzealny przy Powiatowym Domu Kultury, który działał do 1974 r. W latach 1975-1977 eksponaty przyszłego muzeum mieściły się w Izbie Regionalnej w Ogonkach. W 1977 r. pozyskano w Węgorzewie budynek, w którym uruchomiono Muzeum Regionalne przy Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury. Cały czas czyniono starania o uzyskanie samodzielności jako placówka muzealna. 1 lipca 1991 r. decyzją wojewody suwalskiego zostało powołanie Muzeum Współczesnej Kultury Ludowej. W kwietniu 1992 r. decyzją odgórną skorygowano nazwę placówki na Muzeum Kultury Ludowej. Wówczas władze miasta przekazały na działalność muzealną obecną posesję i budynek. Od 2006 r. Muzeum jest instytucją kultury Samorządu Województwa Warmińsko-Mazurskiego.
Główne cele i zadania
- Gromadzenie zabytków w zakresie etnografii, historii, archeologii, przyrody
- Gromadzenie dokumentacji naukowo-historycznej, technicznej i fotograficznej oraz zbiorów bibliotecznych
- Organizowanie i prowadzenie badań, prac wykopaliskowych i ekspedycji naukowych
- Ewidencjonowanie, katalogowanie i naukowe opracowanie gromadzonych muzealiów
- Zabezpieczanie i konserwacja muzealiów
- Urządzanie wystaw
- Współdziałanie w sprawowaniu opieki nad folklorem, sztuką ludową oraz rzemiosłem
- Prowadzenie działalności oświatowej i edukacyjnej
- Prowadzenie działalności wydawniczej
Zbiory
Muzeum gromadzi eksponaty kultury ludowej grup etnicznych i narodowościowych zamieszkujących współcześnie i w przeszłości Polskę północno-wschodnią. Muzealia pochodzą z obszaru Mazur i Warmii oraz terenów macierzystych dzisiejszych mieszkańców Regionu. Wśród nich znajdują się między innymi zabytki mazurskie, wileńskie, litewskie, niemieckie, kurpiowskie, podlaskie, ukraińskie, łemkowskie. Muzeum zbiera przedmioty codziennego użytku, sprzęt gospodarczy, tkaniny, odzież, akcesoria obrzędowe, sztukę ludową. Zabytki historyczne i archeologiczne. Biblioteka i archiwum gromadzą mapy, fotografie, ilustracje, przeźrocza, filmy, mikrofilmy, taśmy magnetofonowe i video. Stanowią ośrodek dokumentacji etnograficznej.
W zbiorach bibliotecznych Muzeum znajdują się następujące pozycje:
- Kołodziejczyk Justyna, Organizacja i działalność Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, praca licencjacka, Wszechnica Mazurska w Olecku, Katedra Administracji i Zarządzania, Olecko 2009,
- Ściechura Iwona, Aktywność kulturowa mieszkańców Węgorzewa, praca dyplomowa, rozdz. 3, str. 9 - 11, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Wydział Prawa i Administracji, Olsztyn 2007,
- Hoły Alicja, Tradycje we współczesności ludowej tkaniny podwójnej na przykładzie zbiorów Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, praca licencjacka, UMK Toruń, Wydział Nauk Historycznych, Katedra Etnologii, Toruń 2006,
- Tomaszewski Mirosław, Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, praca proseminaryjna, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych, Olsztyn 2004,
- Pod Jelonkiem nr 2 (3) 2001,
- Prapoczątki Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, str.1,
- 10 lat Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie. Kalendarium, str. 2 - 3
- Studia Angeburgica, Tom 1, 1996,
- Chludzińska B., Łapo J. M. Muzeum Kultury Ludowej przeszłość i przyszłość, str. 73 – 77,
- Żulpa A. Park etnograficzny przy Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, str. 48 – 60,
- Pokropek M. Przewodnik po izbach regionalnych w Polsce, Warszawa 1980, str. 240 – 241.
Działalność
Muzeum prowadzi badania naukowe etnograficzne i archeologiczne (stanowiska w Skomacku Wielkim, Kamieńskich, Sztynorcie Dużym). Współpracuje z ośrodkami akademickimi w Toruniu, Warszawie, Wrocławiu, muzeami i placówkami badawczymi w kraju i za granicą. Organizuje konferencje, seminaria naukowe i popularno-naukowe, m.in.
- Obcy wśród obcych, swojacy wśród swoich (2003)
- Mazurskie pomniki (2005)
- Konferencja poświęcona królowi Stanisławowi Leszczyńskiemu oraz jego pobytom w Węgorzewie (2006)
- Pruskie baby kamienne. Fenomen kulturowy czy europejska codzienność? (2007)
Działalność edukacyjno-wydawnicza
- Od 1994 r. sąsiaduje z Muzeum - Park Etnograficzny nad rzeką Węgorapą. W skansenie znajdują się eksponaty budownictwa mazurskiego (między innymi: chaty z Krzyżowa i Woźnic, remiza z Ołownika, kuźnia z Zabrostu Wielkiego, murowany dom z Węgorzewa).
- Od 1999 r. funkcjonuje Ośrodek Szkoleniowy Rzemiosł Tradycyjnych i Artystycznych. W Ośrodku działają pracownie: tkactwa, ceramiki, wyrobu kwiatów artystycznych. Muzeum realizuje program „Ochrony ginących zawodów”.
- Placówka opiekuje się twórcami ludowymi oraz zespołami folklorystycznymi (m.in. „Zaciszuki” z Węgorzewa, „Kapela Wileńska” z Sulim, „Kapela Rodzinna Bałdygów” z Mazuchówki).
- „Studium Wiedzy o Regionie” raz w miesiącu zaprasza na wykłady i spotkania poświęcone historii regionu.
- Muzeum we współpracy z Towarzystwem Ratowania Dziedzictwa Kulturowego Kresów Dawnych i Obecnych „Ojcowizna” wydaje czasopismo „Studia Angerburgica” (od 1995 r.) , gazetkę muzealną „Pod Jelonkiem” (od 2000 r.) , a od 2009 roku wspólnie z Instytutem Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego „Studia Węgorapskie”. * Organizuje imprezy propagujące kulturę ludową, m.in.
Dyrektorzy
- Barbara Grąziewicz-Chludzińska (1991-2003)
- Justyna Żołnierowicz-Jewuła (2003-2014)
Społeczny nadzór sprawuje Rada Muzeum:
Działania wspiera Towarzystwo Ratowania Dziedzictwa Kulturowego Kresów Dawnych i Obecnych „Ojcowizna”.
Bibliografia
- Grąziewicz-Chludzińska, Barbara: Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie / Barbara Grąziewicz-Chludzińska // Masovia. – T. 2 (1999), s. 327-328.
Zobacz też
- Strona domowa Muzeum [4]