Wiktor Marek Leyk

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Wersja z dnia 15:35, 20 lis 2022 autorstwa Ku Prawdzie (dyskusja | edycje) (Multimedia)
Skocz do: nawigacja, szukaj
Źródło: Sejm Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Warszawa, Rzeczpospolita, 1986, s. 315.
Podczas uroczystości odsłonięcia tablicy ku czci Tarasa Szewczenki, Olsztyn, marzec 2011.
Źródło: www.olsztyn24.com
Tablica ku pamięci Tarasa Szewczenki.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Lalka i wiersz zaprezentowany podczas szopki noworocznej w 1987 r. Fot. Wacław Kapusto.
Źródło: „Warmia i Mazury”, 1987, nr 6, s. 16.

(1951- ) - działacz społeczny, zaangażowany w sprawy mazurskiej społeczności ewangelickiej oraz mniejszości narodowych i etnicznych na Warmii i Mazurach, polityk

Biografia

Urodził się 10 maja 1951 w Szczytnie, w rodzinie mazurskich działaczy społecznych. Jest synem Emila Leyka - działacza plebiscytowego, kuratora parafii ewangelickiej w Szczytnie, bratankiem Fryderyka Leyka – poety, działacza społecznego i politycznego oraz wnukiem Bogumiła Leyka – działacza ruchu gromadkarskiego na Mazurach. Po zdobyciu wykształcenia średniego pracował jako robotnik. W latach 1968-1972 studiował na politechnikach w Gdańsku i w Warszawie. Po przerwaniu studiów pracował jako nauczyciel i wychowawca w Zespole Szkół Zawodowych w Nidzicy (w latach 1973-1976).

W 1976 przystąpił do Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego (pełnił funkcję wiceprezesa Zarządu Głównego oraz przewodniczącego oddziału w Olsztynie). Z ramienia Stowarzyszenia sprawował mandat radnego Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie. Był członkiem Komitetu Wykonawczego Rady Wojewódzkiej PRON. W latach 1978-1980 był dyrektorem eksperymentalnego Zespołu Placówek Kultury i Sztuki w Szczytnie, któremu podlegały Dom Kultury, Biblioteka oraz Szkoła Muzyczna. W 1985 został wybrany posłem na Sejm IX kadencji w okręgu olsztyńskim (nr 45).[1] Zasiadał w sejmowych komisjach nadzwyczajnych ds. II etapu reformy gospodarczej oraz ds. stosunku państwa do kościoła katolickiego. Pomimo podjęcia pracy w Olsztynie i Warszawie nadal mieszkał w Szczytnie. W 1989 r. ponownie kandydował w wyborach do Sejmu z listy krajowej. Nie uzyskawszy mandatu wycofał się z aktywnej polityki. W 1994 r. został mianowany pełnomocnikiem wojewody olsztyńskiego ds. mniejszości narodowych i etnicznych. Urząd ten sprawował do 1998 r. W 2002 r. został doradcą marszałka sejmiku warmińsko-mazurskiego ds. mniejszości narodowych i etnicznych. Jest też szefem kancelarii Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego.

Działalność

Od początku swojej działalności społecznej za priorytetowe uznawał zachowanie ekologicznej, historycznej i krajobrazowej spuścizny Warmii i Mazur.[2]. Podczas licznych wystąpień poruszał trudne kwestie sprawy mazurskiej, m.in. podejmował starania o ratowanie historycznej wsi Klon oraz zgłaszał interpelacje w sprawie przeznaczenia budynku Konsulatu Polskiego czy zawiązania Mazurskiego Zrzeszenia Kulturalnego. Jako wiceprezes Koła Poselskiego Chrześcijańskiego Stowarzyszenia Społecznego odpowiadał za sprawy ekumeniczne oraz za kontakty z zagranicą. Wiele wówczas podróżował. Odbył m.in. wizytę do Grecji, podczas której badał ślady działalności wojennej mazurskich przodków. W latach 1986-1989 pracował w Ogólnopolskim Komitecie Grunwaldzkim. Był założycielem kwartalnika „Studia i Dokumenty Ekumeniczne”. W latach 1983-1990 stał na czele redakcji. W latach 90-tych pełnił funkcję dyrektora generalnego Polskiej YMCA (Chrześcijańskie Stowarzyszenie Młodzieży Męskiej YMCA).[3] Od 1990 r. jest członkiem Kapituły Nagrody imienia Biskupa Ignacego Krasickiego.[4] Wielokrotnie wypowiadał się na łamach pism lokalnych: „Warmia i Mazury”, „Masurische Storchenpost”, „Gazeta Olsztyńska”. Publikował też recenzje książek regionalnych np. Rozogi w dziejach pogranicza mazursko-kurpiowskiego (1996) czy Waldemara Mierzwy Dąbrówno-Gilgenburg, którego nie ma...= Gilgenburg, das nicht mehr Gilgenburg gibt... (2000). Angażuje się w organizację i uczestniczy w imprezach kulturalnych poświęconych integracji środowisk mniejszości etnicznych i narodowych: Cyganów, Ukraińców, Romów w regionie Warmii i Mazur. Występował m.in. z wykładami podczas Międzynarodowego Dnia Romów organizowanego w Olsztynie przez Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie oraz Fundację Sztuki „Pantomima Olsztyńska” (2001, 2002).

Udział w organizacjach

Poza aktywną działalnością w Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Społecznym był członkiem organizacji międzynarodowych: m.in.

  • Komitetu Roboczego Chrześcijańskiej Konferencji Pokojowej w Pradze
  • Ekumenicznej Grupy ds. Informacji w Europie

Ponadto działał w organizacjach regionalnych:

Od 2004 r. jest członkiem Kuratorium Fundacji Laurentius.

Ciekawostki

W lutym 1987 r. w Domu Środowisk Twórczych w Olsztynie odbyła się coroczna prezentacja szopki noworocznej. Jedną z postaci zaprezentowanych podczas przedstawienia był Wiktor Marek Leyk. Autorem tekstu jest Władysław Katarzyński.[5]

Multimedia

Wypowiedź w ramach "Debaty z Debatą" z 2017 roku - źródło: kuprawdzie.pl

Przypisy

  1. Kandydaci na posłów do Sejmu z okręgu wyborczego nr 45, „Gazeta Olsztyńska”, 1985, nr 214, s. 4-5.
  2. Bohdan Dzitko, Pasje Wiktora Marka Leyka, „Warmia i Mazury”, 1985, nr 19, s. 9.
  3. Wiktor Marek Leyk, Pomysł na zgiełk, rozm. przepr. Krzysztof Panasik, „Gazeta Olsztyńska”, 1994, nr 141, s. 3.
  4. Tomasz Śrutkowski, Waldemar Żebrowski, Historia Nagrody imienia Biskupa Ignacego Krasickiego, Olsztyn, ElSet, 1998.
  5. Władysław Katarzyński, Olsztyńska Szopka Noworoczna, „Warmia i Mazury”, 1987, nr 6, s. 16.

Bibliografia

  1. eska: Pełnomocnik mniejszości / eska // „Gazeta Olsztyńska”. – 1999, nr 208, s. 2.
  2. Leyk, Wiktor Marek: Praca w Sejmie przekroczyła moje o niej wyobrażenia / Wiktor Marek Leyk ; rozm. przepr. Grażyna Sokołowska // „Warmia i Mazury”. – 1987, nr 17, s. 7.
  3. Leyk, Wiktor Marek: W bufecie ceny rosną / Wiktor Marek Leyk ; rozm. przepr. Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. – 1989, nr 124, s. 3.

Zobacz też

  • Leyk, Marek Wiktor: Zakorzenione wizje, materiał na stronie www.domwarminski.pl ; Toż: Leyk, Marek Wiktor: Zakorzenione wizje / Marek Wiktor Leyk // „Warmia i Mazury”. – 2001, nr 3, s. 16-17.
  • Leyk, Wiktor Marek, ks. Otello, Ryszard: Saga rodu Leyków. Mazurskie życiorysy, materiał na stronie diec.mazurska.luteranie.pl ; Toż: Stańczyk, Tomasz: Saga jednego rodu / Tomasz Stańczyk // „Razem”. – 1990, nr 19, s. 6-7.