Kaplica przy Szpitalu Mariackim w Olsztynie

Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.

Rzygacz w kształcie konika polnego.
Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.

Boczne wejście do kaplicy.
Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.

Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku.

Lokalizacja

Kaplicę wzniesiono w ramach kompleksu szpitala Mariackiego w Olsztynie, wybudowanego na północnym brzegu Łyny, w pobliżu szosy prowadzącej do Jarot (niem. Jommendorfstraße, obecna ulica Niepodległości).

Historia

Budowę szpitala miejskiego w Olsztynie rozpoczęto w 1864 roku. W latach 1864-1870 wzniesiono także kaplicę. W 1971 roku wpisano ją do rejestru zabytków.

Opis

Budynek posiada trzy kondygnacje użytkowe: w przyziemiu część kapłańską z ołtarzem, wyżej zaś dwie galerie dla chorych, bezpośrednio skomunikowane z parterem i piętrem szpitala. Przez kruchtę w przyziemiu można do niej wejść bezpośrednio z zewnątrz. Charakteryzują ją wysokie, ostrołukowe, witrażowe okna, uskokowe skarpy i sklepienie krzyżowo-żebrowe we wnętrzu. W jej wystroju dominuje neogotycki ołtarz. W pierwszej kondygnacji w skrzydłach bocznych znajdują się rzeźby św. Józefa i św. Wincentego a'Paulo, założyciela szarytek, które prowadziły szpital w latach 1867-1922. W drugiej kondygnacji, stanowiącej też zwieńczenie ołtarza, umieszczono figurę Niepokalanego Poczęcia NMP. Na samym dole, w przedniej części ołtarza, znajduje się relief baranka z chorągiewką. Na ścianie po lewej stronie zawieszono XlX-wieczny krucyfiks. Witraże wykonano ze szkła kolorowego bez wizerunków i symboli. W kaplicy znajduje się XVII-wieczne epitafium kanonika warmińskiego Alberta Nowiejskiego. Pochodzi ono z dawnego kościoła Świętego Ducha, który znajdował się w obrębie obecnej ulicy Asnyka.

Zobacz też

• Szpital Mariacki w Olsztynie
• Albert Nowowiejski
• Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie
• Kaplica pw. św. Jana Nepomucena w Olsztynie
• Kaplica pw. Matki Bożej Szkaplerznej w Jarotach
• Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynie
• Kościół pw. Świętego Krzyża w Olsztynie
• Kościół ewangelicko-augsburski pw. Chrystusa Zbawiciela w Olsztynie
• Kościół pw. Chrystusa Króla i św. Franciszka w Olsztynie
• Bazylika Współkatedralna Świętego Jakuba Apostoła w Olsztynie
• Kościół pw. św. Józefa w Olsztynie
• Kościół garnizonowy pw. Matki Bożej Królowej Polski w Olsztynie

Bibliografia

1. Kopiczko, Andrzej: Kościoły i kaplice w Olsztynie / Andrzej Kopiczko. - Olsztyn : AD REM, 2000. – S. 132-134.
2. Mierzyński, Sebastian: Kaplica, co burze przetrwała / Sebastian Mierzyński // „Gazeta Olsztyńska”. – 2003, nr 44, dod. „Reporter”, nr 10, s. 12-13.
3. Olechowska, Marzena: Milczące organy, milczący dzwon: historia szpitalnej kaplicy / Marzena Olechowska // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 52, dod. „Olsztyn”, s. 5.
4. Rzempołuch, Andrzej: Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 76-80.