Portret Wilhelma von Groeben z pałacu w Ponarach

Źródło: „Sztuka konserwacji”, 1998, poz. 23 a.

Portret przed konserwacją.
Źródło: „Sztuka konserwacji”, 1998, poz. 23 c.

Portret Wilhelma i Agnes von Groeben w Muzeum w Morągu.
Źródło: M. Bartoś, Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu, Olsztyn 2009, s. 15.

XIX-wieczny zabytek sztuki malarskiej pochodzący z pałacu w Ponarach koło Morąga.

Historia

Obraz namalowany został po 1886 roku, przez Emila Neide (1843-1908), niemieckiego artystę związanego z Królewcem, profesora tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Portret wykonano na zlecenie rodziny von Groeben z okazji ślubu Wilhelma z Agnes Laurą von Kleist, zawartego 28 września 1886 roku. Obraz znajduje się w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie od 1946 roku. Obecnie eksponowany jest w sali balowej w zameczku w Morągu, dzisiejszym Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera.

Opis

Olejny portret wykonany został na płótnie. Ma wymiary 207 x 109 cm. Na obrazie, w prawym dolnym narożniku widnieje sygnatura autora: „Emil Neide”. Bardzo mocno zniszczony obraz (poważne ubytki, przedarcia) poddany został zabiegom konserwatorskim w latach 1992 i 1996. Prace wykonał Sebastian Bugaj na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Dzieło oprawione jest w zabytkową ramę pozłotniczego zakładu Bruna Rheina z Królewca.

Charakterystyka

Portret przedstawia hrabiego Wilhelma Arthura von der Groebena z Ponar koło Morąga, (urodzonego 16 marca 1850 roku w Ponarach, zmarłego w 1899 roku w rodzinnej miejscowości), od śmierci ojca – Augusta von Groeben (5 stycznia 1893 roku) – dziedzica majątku w Ponarach (Majoratsherr auf Ponarien), także honorowego rycerza Zakonu Joannitów i królewsko-pruskiego rotmistrza. Mężczyzna, o bujnej brodzie, z szerokim wąsem i w gładko zaczesanej fryzurze, ukazany został w mundurze paradnym oficera pułku pruskich kirasjerów, udekorowanym kilkoma odznaczeniami, w tym krzyżem maltańskim, krzyżem żelaznym oraz Orderem Orła Czerwonego. Jasny strój kontrastuje w wysokimi czarnymi, wypolerowanymi butami, do których przytroczone zostały ostrogi. W trzymanych swobodnie za plecami dłoniach mężczyzna trzyma hełm i szpicrutę. Reprezentacyjny charakter pracy podkreśla dumna poza hrabiego von Groeben. Obraz stanowi pendant do obrazu Agnes Laury von Groeben.

Ciekawostki

• W Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie przechowywane są inne portrety rodziny von Groeben: rodziców Wilhelma - Augusty von Groeben oraz Arthura von Groeben, a także jego rodzeństwa i żony.

Bibliografia

1. Sztuka konserwacji. Muzealia przywrócone kulturze narodowej dzięki współpracy Muzeum Warmii i Mazur z wydziałem Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Katalog wystawy / red. Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 1998. - S. 43-44.