Ludus Danielis

Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie

Łaciński dramat liturgiczny – funkcjonujący z polskim podtytułem – Gra o Proroku Danielu – jeden z najstarszych zabytków europejskiego teatru, opracowany i wykonywany przez członków Scholi Teatru Wiejskiego „Węgajty” od 2001 r.

Historia

Źródłem tekstu jest rękopis z XIII w., ułożony przez młodzieńców ze szkoły przy katedrze w Beauvais (Francja). Manuskrypt znajduje się obecnie w londyńskim British Museum. Historia o proroku Danielu jest oparta na Księdze zawartej w Starym Testamencie. Artyści Scholi z Węgajt korzystali z wielu źródeł, by jak najstaranniej odtworzyć całokształt widowiska. Studiowali m.in. miniatury, by nauczyć się specyfiki dawnych gestów liturgiczno-artystycznych (przyklęknięcie, złożenie dłoni), samodzielnie wykonali też kopie niektórych instrumentów. Opisywany dramat Schola wystawiła po raz pierwszy 24 marca 2001 r. na Festiwalu Muzyki Jednogłosowej w Płocku i od tego czasu stanowi ważną część ich repertuaru. Artyści przedstawili dramat również w innych miastach Polski – podczas nabożeństw i na przeglądach.

Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie

Twórcy

• Johann Wolfgang Niklaus – kierownictwo artystyczne
• Magdalena Góra, Małgorzata Niklaus – scenografia
• Marcin Bornus-Szczyciński – kierownictwo muzyczne
• Anna Łopatowska – plastyka gestu
• Geoffrey Norris – konsultacja teatralna
• Anna Kulikowska – asystent techniczny
• Michał Koss – konsultacja filologiczna

Obsada

• Balthazar – Robert Pożarski
• Magi – Johann Wolfgang Niklaus, Marius Peterson
• Conciliari – Marcin Bornus-Szczyciński, Maciej Góra
• Regina – Monika Petryczenko
• Daniel – Mirosław Borczyński
• Rex Darius – Marius Peterson
• Emuli – Maciej Kaziński, Stanisław Szczyciński
• Angeli – Sergij Petryczneko, Marcin Bornus-Szczyciński
• Abacuc – Johann Wolfgang Niklaus
• Satrape / Curia / Legati / Chorus – Mirosław Borczyński, Marcin Bornus-Szczyciński, Maciej Góra, Piotr Górka, Maciej Kaziński, Maciej Lewicki, Johann Wolfgang Niklaus, Geoffrey Norris, Marius Peterson, Mikołaj Petryczneko, Sergij Petryczenko, Robert Pożarski, Marcin Szargut, Stanisław Szczyciński, Filip Marian Taranienko, Konrad Zagajewski
• Curia Reginae – Daria Bucka, Swietłana Bucka, Anna Derewecka, Katarzyna Jackowska, Katarzyna Klimas, Anna Łopatowska, Małgorzata Neumann, Małgorzata Niklaus, Beata Oleszek, Monika Petryczneko, Marynia Szczycińska, Ewa Włosińska

Akcja

Akcja dramatu rozpoczyna się od uczty na dworze króla Babilonii, Baltazara, podczas której na ścianie pałacu pojawia się tajemniczy napis „Mane – Tekel – Fares”. Jego wyjaśnienie potrafi podać jedynie żydowski mędrzec Daniel, za co zostaje nagrodzony i wyniesiony przez króla. Gdy po Baltazarze wstępuje na tron jego następca, Dariusz, ustanawia Daniela jednym z trzech ministrów. Jednak zawistni o wpływy mędrca satrapowie intrygami doprowadzają do tego, że spada na niego królewski wyrok śmierci za modlitwę wznoszoną do Boga Izraela. Gdy Daniel zostaje wrzucony do jamy z lwami, modli się nie tracąc nadziei – i ostatecznie z katastrofy wyprowadza go Anioł Pański. Król Dariusz widząc interwencję boską, wtrąca do jamy z lawami zawistników, sam zaś ogłasza dekret z nakazem powszechnej czci składanej Bogu. Daniel w scenie finalnej ogłasza przepowiednię bliskiego nadejścia Mesjasza, którą Anioł potwierdza nowiną, iż stanie się to w Betlejem Judzkim.Całość stanowi rozbudowaną, bogatszą formę dramatu liturgicznego, która za dni swojego powstania dawała widzom pełny, udramatyzowany obraz wydarzeń biblijnych – jakkolwiek trzeba nadmienić, że owa widowiskowa teatralność nie była wówczas nadrzędnym celem, lecz liturgiczne ukonkretnienie faktów z Pisma Świętego.
Dramat rozgrywany jest w języku oryginału – łacińskim.

Bibliografia

1. Ludus Danielis – Gra o Proroku Danielu //W: Święto Konfraterni – Spotkanie Bractw Śpiewaczych : XVII Sesja ModaL. – Węgajty: Schola Teatru „Węgajty”, 2001. – S. 12-19.
2. Mijalska, Magdalena: Theatrum spirituale? / Magdalena Mijalska // „Didaskalia”. - 2000, nr 39, s. 37-39.