Kaplica przy Szpitalu Mariackim w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami
Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 2: | Linia 2: | ||
[[Image: kaplica_szpital_mariacki_olsztyn_2.jpg|thumb|right|200px|Rzygacz w kształcie konika polnego.<br>Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.]] | [[Image: kaplica_szpital_mariacki_olsztyn_2.jpg|thumb|right|200px|Rzygacz w kształcie konika polnego.<br>Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.]] | ||
[[Image: kaplica_szpital_mariacki_olsztyn_3.jpg|thumb|right|200px|Boczne wejście do kaplicy.<br>Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.]] | [[Image: kaplica_szpital_mariacki_olsztyn_3.jpg|thumb|right|200px|Boczne wejście do kaplicy.<br>Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.]] | ||
| − | |||
Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku. | Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku. | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Kaplicę wzniesiono w ramach kompleksu [[Szpital Mariacki w Olsztynie |szpitala Mariackiego w Olsztynie]], wybudowanego na północnym brzegu Łyny, w pobliżu szosy prowadzącej do Jarot (niem. Jommendorfstraße, obecna ulica Niepodległości). | + | Kaplicę wzniesiono w ramach kompleksu [[Szpital Mariacki w Olsztynie |szpitala Mariackiego w Olsztynie]], wybudowanego na północnym brzegu [[ewim:Rzeka Łyna|Łyny]], w pobliżu szosy prowadzącej do Jarot (niem. Jommendorfstraße, obecna ulica Niepodległości). |
==Historia== | ==Historia== | ||
| Linia 14: | Linia 13: | ||
==Opis== | ==Opis== | ||
Budynek posiada trzy kondygnacje użytkowe: w przyziemiu część kapłańską z ołtarzem, wyżej zaś dwie galerie dla chorych, bezpośrednio skomunikowane z parterem i piętrem szpitala. Przez kruchtę w przyziemiu można do niej wejść bezpośrednio z zewnątrz. Charakteryzują ją wysokie, ostrołukowe, witrażowe okna, uskokowe skarpy i sklepienie krzyżowo-żebrowe we wnętrzu. W jej wystroju dominuje neogotycki ołtarz. W pierwszej kondygnacji w skrzydłach bocznych znajdują się rzeźby św. Józefa i św. Wincentego a'Paulo, założyciela szarytek, które prowadziły szpital w latach 1867-1922. W drugiej kondygnacji, stanowiącej też zwieńczenie ołtarza, umieszczono figurę Niepokalanego Poczęcia NMP. Na samym dole, w przedniej części ołtarza, znajduje się relief baranka z chorągiewką. Na ścianie po lewej stronie zawieszono XlX-wieczny krucyfiks. Witraże wykonano ze szkła kolorowego bez wizerunków i symboli. W kaplicy znajduje się XVII-wieczne epitafium kanonika warmińskiego [[ewim:Albert Nowowiejski|Alberta Nowiejskiego]]. Pochodzi ono z dawnego [[Kościół Świętego Ducha w Olsztynie |kościoła Świętego Ducha]], który znajdował się w obrębie obecnej ulicy Asnyka. | Budynek posiada trzy kondygnacje użytkowe: w przyziemiu część kapłańską z ołtarzem, wyżej zaś dwie galerie dla chorych, bezpośrednio skomunikowane z parterem i piętrem szpitala. Przez kruchtę w przyziemiu można do niej wejść bezpośrednio z zewnątrz. Charakteryzują ją wysokie, ostrołukowe, witrażowe okna, uskokowe skarpy i sklepienie krzyżowo-żebrowe we wnętrzu. W jej wystroju dominuje neogotycki ołtarz. W pierwszej kondygnacji w skrzydłach bocznych znajdują się rzeźby św. Józefa i św. Wincentego a'Paulo, założyciela szarytek, które prowadziły szpital w latach 1867-1922. W drugiej kondygnacji, stanowiącej też zwieńczenie ołtarza, umieszczono figurę Niepokalanego Poczęcia NMP. Na samym dole, w przedniej części ołtarza, znajduje się relief baranka z chorągiewką. Na ścianie po lewej stronie zawieszono XlX-wieczny krucyfiks. Witraże wykonano ze szkła kolorowego bez wizerunków i symboli. W kaplicy znajduje się XVII-wieczne epitafium kanonika warmińskiego [[ewim:Albert Nowowiejski|Alberta Nowiejskiego]]. Pochodzi ono z dawnego [[Kościół Świętego Ducha w Olsztynie |kościoła Świętego Ducha]], który znajdował się w obrębie obecnej ulicy Asnyka. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[Szpital Mariacki w Olsztynie]] | ||
| + | *[[ewim:Albert Nowowiejski|Albert Nowowiejski]] | ||
| + | *[[Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kaplica pw. św. Jana Nepomucena w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kaplica pw. Matki Bożej Szkaplerznej w Jarotach]] | ||
| + | *[[Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kościół pw. Świętego Krzyża w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kościół ewangelicko-augsburski pw. Chrystusa Zbawiciela w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kościół pw. Chrystusa Króla i św. Franciszka w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Bazylika Współkatedralna Świętego Jakuba Apostoła w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kościół pw. św. Józefa w Olsztynie]] | ||
| + | *[[Kościół garnizonowy pw. Matki Bożej Królowej Polski w Olsztynie]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 21: | Linia 34: | ||
#Rzempołuch, Andrzej: ''Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych'' / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 76-80. | #Rzempołuch, Andrzej: ''Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych'' / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 76-80. | ||
| − | + | ||
| − | [[Category: | + | |
| + | [[Category:Kościoły i kaplice]] | ||
[[Category:Olsztyn]] | [[Category:Olsztyn]] | ||
| − | [[Category: | + | [[Category:1801-1918]] |
Aktualna wersja na dzień 05:49, 7 lis 2014
Zabytek architektury wzniesiony w drugiej połowie XVIII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kaplicę wzniesiono w ramach kompleksu szpitala Mariackiego w Olsztynie, wybudowanego na północnym brzegu Łyny, w pobliżu szosy prowadzącej do Jarot (niem. Jommendorfstraße, obecna ulica Niepodległości).
Historia
Budowę szpitala miejskiego w Olsztynie rozpoczęto w 1864 roku. W latach 1864-1870 wzniesiono także kaplicę. W 1971 roku wpisano ją do rejestru zabytków.
Opis
Budynek posiada trzy kondygnacje użytkowe: w przyziemiu część kapłańską z ołtarzem, wyżej zaś dwie galerie dla chorych, bezpośrednio skomunikowane z parterem i piętrem szpitala. Przez kruchtę w przyziemiu można do niej wejść bezpośrednio z zewnątrz. Charakteryzują ją wysokie, ostrołukowe, witrażowe okna, uskokowe skarpy i sklepienie krzyżowo-żebrowe we wnętrzu. W jej wystroju dominuje neogotycki ołtarz. W pierwszej kondygnacji w skrzydłach bocznych znajdują się rzeźby św. Józefa i św. Wincentego a'Paulo, założyciela szarytek, które prowadziły szpital w latach 1867-1922. W drugiej kondygnacji, stanowiącej też zwieńczenie ołtarza, umieszczono figurę Niepokalanego Poczęcia NMP. Na samym dole, w przedniej części ołtarza, znajduje się relief baranka z chorągiewką. Na ścianie po lewej stronie zawieszono XlX-wieczny krucyfiks. Witraże wykonano ze szkła kolorowego bez wizerunków i symboli. W kaplicy znajduje się XVII-wieczne epitafium kanonika warmińskiego Alberta Nowiejskiego. Pochodzi ono z dawnego kościoła Świętego Ducha, który znajdował się w obrębie obecnej ulicy Asnyka.
Zobacz też
- Szpital Mariacki w Olsztynie
- Albert Nowowiejski
- Kaplica Jerozolimska pw. Krzyża Świętego w Olsztynie
- Kaplica pw. św. Jana Nepomucena w Olsztynie
- Kaplica pw. Matki Bożej Szkaplerznej w Jarotach
- Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Olsztynie
- Kościół pw. Świętego Krzyża w Olsztynie
- Kościół ewangelicko-augsburski pw. Chrystusa Zbawiciela w Olsztynie
- Kościół pw. Chrystusa Króla i św. Franciszka w Olsztynie
- Bazylika Współkatedralna Świętego Jakuba Apostoła w Olsztynie
- Kościół pw. św. Józefa w Olsztynie
- Kościół garnizonowy pw. Matki Bożej Królowej Polski w Olsztynie
Bibliografia
- Kopiczko, Andrzej: Kościoły i kaplice w Olsztynie / Andrzej Kopiczko. - Olsztyn : AD REM, 2000. – S. 132-134.
- Mierzyński, Sebastian: Kaplica, co burze przetrwała / Sebastian Mierzyński // „Gazeta Olsztyńska”. – 2003, nr 44, dod. „Reporter”, nr 10, s. 12-13.
- Olechowska, Marzena: Milczące organy, milczący dzwon: historia szpitalnej kaplicy / Marzena Olechowska // „Gazeta Wyborcza”. – 2003, nr 52, dod. „Olsztyn”, s. 5.
- Rzempołuch, Andrzej: Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 76-80.
