Irena Telesz: Różnice pomiędzy wersjami
Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
(→Nagrody i wyróżnienia) |
|||
| (Nie pokazano 9 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | [[Image: | + | [[Image:irenatelesz1a.jpg|thumb|right|250px|Źródło: ''Twarze miasta'', Olsztyn, „Edytor”, 2003, s. 79.]] |
[[Image:irenatelesz2.jpg|thumb|right|250px|Irena Telesz, w głębi Marian Czarkowski w sztuce ''Bułhakow''<br>Źródło: ''Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie'', informator na wrzesień 2006. Ze zbiorów WBP w Olsztynie.]] | [[Image:irenatelesz2.jpg|thumb|right|250px|Irena Telesz, w głębi Marian Czarkowski w sztuce ''Bułhakow''<br>Źródło: ''Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie'', informator na wrzesień 2006. Ze zbiorów WBP w Olsztynie.]] | ||
[[Image:irenatelesz3.jpg|thumb|right|250px|Irena Telesz (w środku) jako Greta w sztuce ''Prezydentki''<br>Źródło: ''Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie'', repertuar na wrzesień, październik 1999. Ze zbiorów WBP w Olsztynie.]] | [[Image:irenatelesz3.jpg|thumb|right|250px|Irena Telesz (w środku) jako Greta w sztuce ''Prezydentki''<br>Źródło: ''Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie'', repertuar na wrzesień, październik 1999. Ze zbiorów WBP w Olsztynie.]] | ||
[[Image:irenatelesz4.jpg|thumb|right|250px|Fot. Agencja W. Impact. <br>Irena Telesz na planie serialu ''Miłość nad Rozlewiskiem''<br>Źródło: [http://www.swiatseriali.pl/seriale/zycie-nad-rozlewiskiem-376/news-caryca-w-plebanii,nId,297793 www.swiatseriali.pl] ]] | [[Image:irenatelesz4.jpg|thumb|right|250px|Fot. Agencja W. Impact. <br>Irena Telesz na planie serialu ''Miłość nad Rozlewiskiem''<br>Źródło: [http://www.swiatseriali.pl/seriale/zycie-nad-rozlewiskiem-376/news-caryca-w-plebanii,nId,297793 www.swiatseriali.pl] ]] | ||
| + | [[Image:Teleszc.jpg|thumb|right|200px|Irena Telesz z Andrzejem Cieślakiem na Stadionie Leśnym w Olsztynie, 10 sierpnia 2014 r. <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]] | ||
(1940- ) – aktorka [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie |Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie]], felietonistka | (1940- ) – aktorka [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie |Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie]], felietonistka | ||
==Biografia== | ==Biografia== | ||
| − | Irena Telesz urodziła się 10 sierpnia 1940 r. w Podrośli koło Wołkowyska. W 1958 r. ukończyła Państwowe Liceum Pedagogiczne w Gdańsku. W 1966 r. złożyła egzamin aktorski. Obecnie mieszka i pracuje w Olsztynie. Prywatnie żona | + | Irena Telesz urodziła się 10 sierpnia 1940 r. w Podrośli koło Wołkowyska. W 1958 r. ukończyła Państwowe Liceum Pedagogiczne w Gdańsku. W 1966 r. złożyła egzamin aktorski. Obecnie mieszka i pracuje w [[ewim:Olsztyn|Olsztynie]]. Prywatnie żona [[Stefan Burczyk |Stefana Burczyka]] (aktor) i matka [[Paweł Burczyk |Pawła Burczyka]] (aktor). |
| − | ==Działalność== | + | ==Działalność artystyczna== |
Na scenie debiutowała w Teatrze Rapsodycznym Gdańsku rolą Kirze w ''Odysei'' Homera. W latach 1966-1969 kontynuowała zawód aktorski, jednakże bez stałego miejsca występowania. W latach 1969-1975 pracowała w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu. Od 1975 r. znajduje się w zespole [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie |Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie]]. W Studium przy Teatrze Jaracza kształci przyszłych adeptów sztuki aktorskiej wykładając „sceny prozą”. Jest także autorką felietonów, publikowanych na łamach „[[Olsztyniak |Olsztyniaka]]”. | Na scenie debiutowała w Teatrze Rapsodycznym Gdańsku rolą Kirze w ''Odysei'' Homera. W latach 1966-1969 kontynuowała zawód aktorski, jednakże bez stałego miejsca występowania. W latach 1969-1975 pracowała w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu. Od 1975 r. znajduje się w zespole [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie |Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie]]. W Studium przy Teatrze Jaracza kształci przyszłych adeptów sztuki aktorskiej wykładając „sceny prozą”. Jest także autorką felietonów, publikowanych na łamach „[[Olsztyniak |Olsztyniaka]]”. | ||
| + | |||
| + | ==Działalność publiczna== | ||
| + | W latach 1959–1981 była członkinią PZPR. W latach 70. przez rok zasiadała w radzie narodowej w Grudziądzu. W 1980 współtworzyła olsztyńskie struktury „Solidarności”, była m.in. delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów związku. Po wprowadzeniu stanu wojennego zajmowała się kolportażem wydawnictw drugiego obiegu i organizacją pomocy internowanym. W 1984 z przyczyn politycznych została zwolniona z pracy w teatrze, przez kolejne pięć lat pracowała m.in. w gospodarstwie rolnym. | ||
| + | |||
| + | Pod koniec lat 80. przewodniczyła komisji kultury przy Komitecie Obywatelskim. Później była członkinią Kongresu Liberalno-Demokratycznego. W wyborach w 2010 z listy [[ewim:Platforma Obywatelska na Warmii i Mazurach|Platformy Obywatelskiej]] uzyskała mandat radnej sejmiku warmińsko-mazurskiego. <ref>https://pl.wikipedia.org/wiki/Irena_Telesz-Burczyk</ref> | ||
| + | |||
| + | W 2015 r. objęła mandat radnej sejmiku województwa warmińsko-mazurskiego po [[ewim:Anna Wasilewska|Annie Wasilewskiej]], która uzyskała w Wyborach Parlamentarnych mandat poselski.<ref>Gazeta Olsztyńska, 03.11.2015</ref> | ||
==Role teatralne== | ==Role teatralne== | ||
| Linia 59: | Linia 67: | ||
*Nagroda w plebiscycie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie „[[Teatralna Kreacja Roku 2009| Teatralna Kreacja Roku]]”, za rolę w przedstawieniu ''Utracona cześć Katarzyny Blum'' (2009) | *Nagroda w plebiscycie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie „[[Teatralna Kreacja Roku 2009| Teatralna Kreacja Roku]]”, za rolę w przedstawieniu ''Utracona cześć Katarzyny Blum'' (2009) | ||
*Nagroda marszałka województwa warmińsko-mazurskiego (2010) | *Nagroda marszałka województwa warmińsko-mazurskiego (2010) | ||
| + | *Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2016)<ref>http://www.olsztyn24.com/news/28902-rozpocz-si-rok-kulturalny-20162017-na-warmii-i-mazurach.html</ref> | ||
| + | *Honorowy Obywatel Olsztyna (2020)<ref>https://tko.pl/68981,2020,12,16,aktorka-irena-telesz-burczyk-honorowym-obywatelem-olsztyna</ref> | ||
==Odznaczenia== | ==Odznaczenia== | ||
| Linia 66: | Linia 76: | ||
#ad: ''Dwie nagrody'' / ad // „Gazeta Olsztyńska” - 2001, nr 59, s. 7. | #ad: ''Dwie nagrody'' / ad // „Gazeta Olsztyńska” - 2001, nr 59, s. 7. | ||
#''Portrety. Irena Telesz: jubileusz 40-lecia pracy scenicznej Ireny Telesz '', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.teatry.art.pl/portrety/telesz_i/jub2.htm www.teatry.art.pl] | #''Portrety. Irena Telesz: jubileusz 40-lecia pracy scenicznej Ireny Telesz '', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.teatry.art.pl/portrety/telesz_i/jub2.htm www.teatry.art.pl] | ||
| − | #Mierzyńska, Elżbieta: ''Twarze miasta : rozmowy reporterów „Gazety Olsztyńskiej”'' / Elżbieta Mierzyńska, Sebastian Mierzyński. – Olsztyn : „Edytor”, 2003. | + | #Mierzyńska, Elżbieta: ''Twarze miasta : rozmowy reporterów „Gazety Olsztyńskiej”'' / Elżbieta Mierzyńska, Sebastian Mierzyński. – Olsztyn : „Edytor”, 2003. - S. 79-82. |
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
*Strona internetowa Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie [http://www.teatr.olsztyn.pl/?action=person&pid=10 www.teatr.olsztyn.pl] | *Strona internetowa Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie [http://www.teatr.olsztyn.pl/?action=person&pid=10 www.teatr.olsztyn.pl] | ||
*Strona internetowa e-teatr [http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/1816,artykuly.html#start www.e-teatr.pl] | *Strona internetowa e-teatr [http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/1816,artykuly.html#start www.e-teatr.pl] | ||
| + | |||
| + | ==Przypisy== | ||
| + | <references/> | ||
[[Category:Aktorzy i reżyserzy|Telesz,Irena]] | [[Category:Aktorzy i reżyserzy|Telesz,Irena]] | ||
[[Category:Teatr|Telesz,Irena]] | [[Category:Teatr|Telesz,Irena]] | ||
[[Category:Olsztyn|Telesz,Irena]] | [[Category:Olsztyn|Telesz,Irena]] | ||
| − | [[Category: | + | [[Category:1945-1989|Telesz,Irena]] |
| − | [[Category: | + | [[Category:1990-|Telesz,Irena]] |
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Aktualna wersja na dzień 20:27, 17 gru 2020
Fot. Agencja W. Impact.
Irena Telesz na planie serialu Miłość nad Rozlewiskiem
Źródło: www.swiatseriali.pl
Irena Telesz na planie serialu Miłość nad Rozlewiskiem
Źródło: www.swiatseriali.pl
Irena Telesz z Andrzejem Cieślakiem na Stadionie Leśnym w Olsztynie, 10 sierpnia 2014 r.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
(1940- ) – aktorka Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie, felietonistka
Spis treści
Biografia
Irena Telesz urodziła się 10 sierpnia 1940 r. w Podrośli koło Wołkowyska. W 1958 r. ukończyła Państwowe Liceum Pedagogiczne w Gdańsku. W 1966 r. złożyła egzamin aktorski. Obecnie mieszka i pracuje w Olsztynie. Prywatnie żona Stefana Burczyka (aktor) i matka Pawła Burczyka (aktor).
Działalność artystyczna
Na scenie debiutowała w Teatrze Rapsodycznym Gdańsku rolą Kirze w Odysei Homera. W latach 1966-1969 kontynuowała zawód aktorski, jednakże bez stałego miejsca występowania. W latach 1969-1975 pracowała w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Grudziądzu. Od 1975 r. znajduje się w zespole Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie. W Studium przy Teatrze Jaracza kształci przyszłych adeptów sztuki aktorskiej wykładając „sceny prozą”. Jest także autorką felietonów, publikowanych na łamach „Olsztyniaka”.
Działalność publiczna
W latach 1959–1981 była członkinią PZPR. W latach 70. przez rok zasiadała w radzie narodowej w Grudziądzu. W 1980 współtworzyła olsztyńskie struktury „Solidarności”, była m.in. delegatem na I Krajowy Zjazd Delegatów związku. Po wprowadzeniu stanu wojennego zajmowała się kolportażem wydawnictw drugiego obiegu i organizacją pomocy internowanym. W 1984 z przyczyn politycznych została zwolniona z pracy w teatrze, przez kolejne pięć lat pracowała m.in. w gospodarstwie rolnym.
Pod koniec lat 80. przewodniczyła komisji kultury przy Komitecie Obywatelskim. Później była członkinią Kongresu Liberalno-Demokratycznego. W wyborach w 2010 z listy Platformy Obywatelskiej uzyskała mandat radnej sejmiku warmińsko-mazurskiego. [1]
W 2015 r. objęła mandat radnej sejmiku województwa warmińsko-mazurskiego po Annie Wasilewskiej, która uzyskała w Wyborach Parlamentarnych mandat poselski.[2]
Role teatralne
W jej dorobku aktorskim znajdują się m.in. role:
- Olga – Trzy siostry Antoniego Czechowa
- Eurydyka – Antygona Sofoklesa
- Eleonora – Tango Stanisława Mrożka
- Gertruda – Hamlet Williama Szekspira
- Matka – Pułapka Tadeusza Różewicza
- Pierrette – Osiem kobiet Roberta Thomasa
- Matka – Balladyna Juliusza Słowackiego
- Bice – Dziś wieczór arszenik Carlo Terrona
- Greta – Prezydentki Wernera Schwaba
- Magdalena – Dom Bernardy Alba F.G. Lorki
- Hekate, Lady Makbet – Makbet Williama Szekspira
- Panna Furnival – Czarna komedia Petera Shaffera
- Maria – Największa świętość Iona Druce
- Pani Cowper – Z rączki do rączki Michaela Cooney’a
- Maryjohnny Rafferty – Czaszka z Connemary Martina McDonagha
- Wilnianka – Baby pruskie Alicji Bykowskiej-Salczyńskiej
- Hipolita – Sen nocy letniej Williama Szekspira
- Siri von Essen-Strindberg – Noc trybad Enquist Per Olov
- Helena Modrzejewska – Pani Helena Kazimierza Brauna
- Maria Wojnicka – Wujaszek Wania Antoniego Czechowa
- Olga Knipper Czechow – Bułhakow Macieja Wojtyszki
- Pani Bouvier – Napis Gerarda Sibleyrasa
- Jonaszowa – Gorzkie żale w dozorcówce Istvana Csurki
- Wdowa – Ich czworo Gabrieli Zapolskiej
- Mag – Królowa piękności z Leenane Martina McDonagha
- Julia Tesman - Hedda Gabler Henrik Ibsen
- Katarzyna Blum - Utracona cześć Katarzyny Blum Heinrich Böll
Role filmowe
- Jaglina, żona sołtysa – W słońcu i w deszczu (serial, 1979)
- Sprzątaczka – Czwartki ubogich (1981)
- Dyrektorka domu dziecka – Świąteczna przygoda (2000)
- Róża, matka proboszcza – Dom nad rozlewiskiem (serial, 2009)
- Róża, matka proboszcza – Miłość nad rozlewiskiem(serial 2010)
Nagrody i wyróżnienia
- Nagroda na XXIII Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu, za rolę Jonaszowej w przedstawieniu Gorzkie żale w dozorcówce Istvana Csurki w Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie (1981)
- Nagroda w plebiscycie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie „ Teatralna Kreacja Roku”, za rolę Pani Smith w przedstawieniu Łysa śpiewaczka Eugene'a Ionesco (1994)
- Nagroda w plebiscycie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie „ Teatralna Kreacja Roku”, za rolę drugoplanową Matki w Balladynie Juliusza Słowackiego (1995)
- Nagroda prezydenta Olsztyna za całokształt pracy twórczej oraz pracę na rzecz upowszechniania kultury (2001)
- Nagroda w plebiscycie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie „ Teatralna Kreacja Roku”, za rolę Mag w spektaklu Królowa piękności z Leenane McDonagha (2003)
- Nagroda marszałka województwa warmińsko-mazurskiego (2003)
- Nagroda na V Ogólnoukraińskim Festiwalu Tarnopolskie Wieczory Teatralne (Ukraina), za rolę Mag w przedstawieniu Królowa piękności z Leenane McDonagha (2004)
- Nagroda Prezydenta Olsztyna „Statuetka Świętego Jakuba” (2007)
- Nagroda w plebiscycie Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie „ Teatralna Kreacja Roku”, za rolę w przedstawieniu Utracona cześć Katarzyny Blum (2009)
- Nagroda marszałka województwa warmińsko-mazurskiego (2010)
- Odznaka Honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” (2016)[3]
- Honorowy Obywatel Olsztyna (2020)[4]
Odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (2005)
Bibliografia
- ad: Dwie nagrody / ad // „Gazeta Olsztyńska” - 2001, nr 59, s. 7.
- Portrety. Irena Telesz: jubileusz 40-lecia pracy scenicznej Ireny Telesz , materiał zamieszczony na stronie internetowej www.teatry.art.pl
- Mierzyńska, Elżbieta: Twarze miasta : rozmowy reporterów „Gazety Olsztyńskiej” / Elżbieta Mierzyńska, Sebastian Mierzyński. – Olsztyn : „Edytor”, 2003. - S. 79-82.
Zobacz też
- Strona internetowa Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie www.teatr.olsztyn.pl
- Strona internetowa e-teatr www.e-teatr.pl
