Edward Zbigniew Martuszewski: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
(Utworzył nową stronę „'''Edward Zbigniew Martuszewski''' (1921-1982) - krytyk literacki i teatralny, publicysta, tłumacz, prozaik, historyk == Biografia == Urodził się 14.03.1921 r. w …”)
 
 
(Nie pokazano 38 wersji utworzonych przez 6 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
'''Edward Zbigniew Martuszewski''' (1921-1982) - krytyk literacki i teatralny, publicysta, tłumacz, prozaik, historyk
+
[[Image:Martuszewski.jpg|thumb|right|250px|Źródło: Ze zbiorów dokumentów życia społecznego WBP w Olsztynie]](1921-1982) - krytyk literacki i teatralny, publicysta, tłumacz, prozaik, historyk
 +
 
  
 
== Biografia  ==
 
== Biografia  ==
−
 
+
Urodził się 14 marca 1921 r. w Paluchowie (pow. puławski). W 1939 roku ukończył [[ewim:Liceum Humanistyczne w Działdowie|Liceum Humanistyczne w Działdowie]]. Podczas wojny wykonując pracę stróża nauczył się języków: francuskiego, niemieckiego, hiszpańskiego, włoskiego, portugalskiego, angielskiego i rosyjskiego. W latach 1945-1948  r. był dziennikarzem w Gdańsku (PAP „Polpress” oraz miesięcznik „Wiatr od Morza” i  Rozgłośnia Polskiego Radia), w latach 1948-1953 pracował w Łodzi (Wytwórnia Filmów Fabularnych, „Głos Robotniczy” , „Wieś” i Rozgłośnia Polskiego Radia). W 1953 r. zamieszkał w [[ewim:Ostróda|Ostródzie]], gdzie był kierownikiem [[Powiatowy Dom Kultury w Ostródzie|Powiatowego Domu Kultury]] (1953-1954) oraz sekretarzem Powiatowego Oddziału Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. Nie rezygnując z pracy dziennikarskiej w latach 1957-1960 był redaktorem w Rozgłośni [[Polskie Radio Olsztyn|Polskiego Radia w Olsztynie]], 1960-1967 kierownikiem literackim [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatru im. Stefana Jaracza]] w [[ewim:Olsztyn|Olsztynie]] i [[ewim:Elbląg|Elblągu]]. W 1965 roku skończył studia historyczne na Uniwersytecie Poznańskim (eksternistycznie). W 1966 roku zamieszkał w Olsztynie. W 1967 powrócił do pracy w [[Polskie Radio Olsztyn|Radiu w Olsztynie]], od 1975 r. pełnił obowiązki kierownika redakcji literackiej. Od 1976 podjął pracę w Stacji Naukowej PTH w Olsztynie i „[[Komunikaty Mazursko-Warmińskie|Komunikatach Mazursko-Warmińskich]]”. W 1980 roku otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii (Uniwersytet Wrocławski). Wszedł w skład rady redakcyjnej: „[[Komunikaty Mazursko-Warmińskie|Komunikatów Mazursko-Warmińskich]]” (1981). Zmarł 27 lipca 1982 r. w [[ewim:Olsztyn|Olsztynie]].
−
Urodził się 14.03.1921 r. w Paluchowie (pow. puławski). W 1939 roku ukończył Liceum Humanistyczne w Działdowie. Podczas wojny wykonując pracę stróża nauczył się języków: francuskiego, niemieckiego, hiszpańskiego, włoskiego, portugalskiego, angielskiego i rosyjskiego. W latach 1945-1948  r. był dziennikarzem w Gdańsku (PAP „Polpress” oraz miesięcznik „Wiatr od Morza” i  Rozgłośnia Polskiego Radia), w latach 1948-1953 pracował w Łodzi (Wytwórnia Filmów Fabularnych, „Głos Robotniczy” , „Wieś” i Rozgłośnia Polskiego Radia). W 1953 r. zamieszkał w Ostródzie, gdzie był kierownikiem [[Powiatowy Dom Kultury w Ostródzie|Powiatowego Domu Kultury]] (1953-1954) oraz sekretarzem Powiatowego Oddziału Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. W latach 1957-1960 był redaktorem w Rozgłośni [[Polskie Radio Olsztyn|Polskiego Radia w Olsztynie]], 1960-1967 kierownik literacki [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatru im. Stefana Jaracza]] w Olsztynie i Elblągu, nie rezygnując z pracy dziennikarskiej. W 1965 roku skończył studia historyczne na Uniwersytecie Poznańskim (eksternistycznie). W 1966 roku zamieszkał w Olsztynie. W 1967 powrócił do pracy w [[Polskie Radio Olsztyn|Radiu w Olsztynie]], od 1975 r. pełnił obowiązki kierownika redakcji literackiej. Od 1976 podjął pracę w Stacji Naukowej PTH w Olsztynie i „[[Komunikaty Mazursko-Warmińskie|Komunikatach Mazursko-Warmińskich]]”. W 1980 roku otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii (Uniwersytet Wrocławski). Wszedł w skład rady redakcyjnej: „[[Komunikaty Mazursko-Warmińskie|Komunikatów Mazursko-Warmińskich]]” (1981). Zmarł 27.07.1982 r. w Olsztynie.
 
 
   
 
   
 
== Działalność  ==
 
== Działalność  ==
−
 
+
Długoletni działacz TWP, członek  [[Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie|Ośrodka Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie]]. Od 1957 członek i działacz Związku Literatów Polskich. Pasjonat historii [[ewim:Warmia|Warmii]] i [[ewim:Mazury|Mazur]], popularyzator przeszłości regionu, członek Polskiego Towarzystwa Historycznego.
−
Długoletni działacz TWP, członek  Ośrodka Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie. Od 1957 członek i działacz Związku Literatów Polskich. Pasjonat historii Warmii i Mazur, popularyzator przeszłości regionu, członek Polskiego Towarzystwa Historycznego.  
 
  
 
== Twórczość  ==
 
== Twórczość  ==
−
 
+
Debiutował krytyką literacką w 1946 roku z czasopiśmie „Zdrój” (Lublin). Tłumaczył utwory literackie,  głównie z języka hiszpańskiego (m.in. utwory Pereza, Galdesa, Cervantesa, Manzoniego i Altamiry). Tłumaczył poezje Wojciecha Kętrzyńskiego ''Wiersze nieznane'' (1977) oraz powieści [[Ernst Wiechert|Ernsta Wiecherta]] ''Las umarłych'' (1972) i ''Pani majorowa'' (1977). Sam był autorem jednoaktówki ''Teatr cudów'' („Świetlica” 1955 nr 2), scenariusza filmowego  ''[[Spojrzyj ciekawy czytelniku]]'' oraz licznych szkiców literackich i recenzji teatralnych. Od 1953 zajmował się tematyką warmińsko-mazurską. Opracował  antologie poezji ''W oczach poetów. Warmia i Mazury 1945-1960'' (1960), ''Mazury i Warmia w literaturze polskiej'' (1966) , napisał powieść ''Trzeba być lisem i lwem'' o G. Gizewiuszu i K.C. Mrongowiuszu, której fragmenty drukowała prasa i prezentowano w radiu. Szkice historyczne publikował w prasie naukowej oraz książkach, m.in. ''Nawet kamień'' (1965), ''Polscy i niepolscy Prusacy'' (1974), felietony ''Coś z życia, które minęło'' publikował w „[[Gazeta Olsztyńska|Gazecie Olsztyńskiej]]” (wydane w formie książkowej 1986).  Był współautorem wielu wydawnictw regionalnych [[Wydawnictwo Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”|Wydawnictwa "Pojezierze"]] w Olsztynie, redaktorem albumów jubileuszowych [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatru im. Stefana Jaracza]] i [[Pantomima Olsztyńska|Pantomimy Głuchych]], autorem programów teatralnych.
−
Debiutował krytyką literacką w 1946 roku z czasopiśmie „Zdrój” (Lublin). Tłumaczył utwory literackie,  głównie z języka hiszpańskiego (m.in. utwory Pereza, Galdesa, Cervantesa, Manzoniego i Altamiry). Tłumaczył poezje Wojciecha Kętrzyńskiego „Wiersze nieznane” (1977) oraz powieści [[Ernst Wiechert|Ernsta Wiecherta]] „[[Las umarłych]]” (1972) i „[[Pani majorowa]]” (1977). Sam był autorem jednoaktówki „Teatr cudów” („Świetlica” 1955 nr 2), scenariusza filmowego  „Spojrzyj ciekawy czytelniku” oraz licznych szkiców literackich i recenzji teatralnych. Od 1953 zajmował się tematyką warmińsko-mazurską. Opracował  antologie poezji „[[W oczach poetów. Warmia i Mazury 1945-1960]]” (1960), „[[Mazury i Warmia w literaturze polskiej]]” (1966) , napisał powieść „Trzeba być lisem i lwem” o G. Gizewiuszu i K.C. Mrongowiuszu, której fragmenty drukowała prasa i prezentowano w radiu. Szkice historyczne publikował w prasie naukowej oraz książkach, m.in. „Nawet kamień” (1965), „Polscy i niepolscy Prusacy” (1974), felietony „Coś z życia, które minęło” publikował w „[[Gazeta Olsztyńska|Gazecie Olsztyńskiej]]” (wydane w formie książkowej 1986).  Był współautorem wielu wydawnictw regionalnych [[Wydawnictwo SSK "Pojezierze"|Wydawnictwa "Pojezierze"]] w Olsztynie, redaktorem albumów jubileuszowych [[Teatr im. Stefana Jaracza|Teatru im. Stefana Jaracza]] i [[Pantomima Głuchych|Pantomimy Głuchych]], autorem programów teatralnych.
 
  
 
== Nagrody i odznaczenia  ==
 
== Nagrody i odznaczenia  ==
−
 
 
*Nagroda PWRN (1959)  
 
*Nagroda PWRN (1959)  
 
*Srebrny Krzyż Zasługi
 
*Srebrny Krzyż Zasługi
Linia 22: Linia 19:
  
 
== Upamiętnienie ==
 
== Upamiętnienie ==
 +
Ulicę w Olsztynie nazwano imieniem Edwarda Martuszewskiego.
  
−
Ulicę w Olsztynie nazwano imieniem Edwarda Martuszewskiego.
+
==Galeria zdjęć==
 +
<gallery widths=180px heights=180px perrow=5>
 +
File:Martuszews46.jpg|Źródło: Z archiwum WBP w Olsztynie
 +
File:Martusz pisarze.jpg|Okładka książki pod red. Edwarda Martuszewskiego. Wydana pod auspicjami [[Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie|OBN w Olsztynie]]. [[Wydawnictwo Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”|Wydawnictwo Pojezierze]], 1972 r.<br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]
 +
File:Martusz w oczach.jpg|Okładka książki "W oczach poetów". <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]
 +
</gallery>
  
 
== Bibliografia  ==
 
== Bibliografia  ==
 +
#''Olsztyńskie biografie literackie 1945-1988'' / praca zbiorowa pod red. Jana Chłosty. – Olsztyn : Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego, 1991. – Bibliogr. przy hasłach. – S. 52-55.
 +
#Rojek Józef Jacek: ''Literaci & literatura Warmii i Mazur : przewodnik eseistyczny'' / Józef Jacek Rojek. – Olsztyn : Fundacja Środowisk Twórczych, 2008. – S. 48-49.
  
−
#Olsztyńskie biografie literackie 1945-1988 / praca zbiorowa pod red. Jana Chłosty. – Olsztyn : Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego, 1991. – Bibliogr. przy hasłach. – S. 52-55.
+
== Zobacz też ==
−
#Rojek Józef Jacek: Literaci & literatura Warmii i Mazur : przewodnik eseistyczny / Józef Jacek Rojek. – Olsztyn : Fundacja Środowisk Twórczych, 2008. – S. 48-49.
+
*Strona internetowa http://martuszewski.net/
  
 +
[[Category:Pisarze i poeci|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Dziennikarze i publicyści|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Badacze historii i kultury|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Tłumacze|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Literatura|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
  
−
== Zobacz też ==
+
[[Category:Media|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
−
Strona internetowa http://martuszewski.net/
+
[[Category:Teatr|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Powiat ostródzki|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Olsztyn|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
 
 +
[[Category:1945-1989|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Ostróda|Martuszewski,Edward Zbigniew]]
 +
[[Category:Działacze społeczni|Martuszewski,Edward Zbigniew]]

Aktualna wersja na dzień 07:52, 3 paź 2014

Źródło: Ze zbiorów dokumentów życia społecznego WBP w Olsztynie
(1921-1982) - krytyk literacki i teatralny, publicysta, tłumacz, prozaik, historyk


Biografia

Urodził się 14 marca 1921 r. w Paluchowie (pow. puławski). W 1939 roku ukończył Liceum Humanistyczne w Działdowie. Podczas wojny wykonując pracę stróża nauczył się języków: francuskiego, niemieckiego, hiszpańskiego, włoskiego, portugalskiego, angielskiego i rosyjskiego. W latach 1945-1948 r. był dziennikarzem w Gdańsku (PAP „Polpress” oraz miesięcznik „Wiatr od Morza” i Rozgłośnia Polskiego Radia), w latach 1948-1953 pracował w Łodzi (Wytwórnia Filmów Fabularnych, „Głos Robotniczy” , „Wieś” i Rozgłośnia Polskiego Radia). W 1953 r. zamieszkał w Ostródzie, gdzie był kierownikiem Powiatowego Domu Kultury (1953-1954) oraz sekretarzem Powiatowego Oddziału Towarzystwa Wiedzy Powszechnej. Nie rezygnując z pracy dziennikarskiej w latach 1957-1960 był redaktorem w Rozgłośni Polskiego Radia w Olsztynie, 1960-1967 kierownikiem literackim Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie i Elblągu. W 1965 roku skończył studia historyczne na Uniwersytecie Poznańskim (eksternistycznie). W 1966 roku zamieszkał w Olsztynie. W 1967 powrócił do pracy w Radiu w Olsztynie, od 1975 r. pełnił obowiązki kierownika redakcji literackiej. Od 1976 podjął pracę w Stacji Naukowej PTH w Olsztynie i „Komunikatach Mazursko-Warmińskich”. W 1980 roku otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii (Uniwersytet Wrocławski). Wszedł w skład rady redakcyjnej: „Komunikatów Mazursko-Warmińskich” (1981). Zmarł 27 lipca 1982 r. w Olsztynie.

Działalność

Długoletni działacz TWP, członek Ośrodka Badań Naukowych im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie. Od 1957 członek i działacz Związku Literatów Polskich. Pasjonat historii Warmii i Mazur, popularyzator przeszłości regionu, członek Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Twórczość

Debiutował krytyką literacką w 1946 roku z czasopiśmie „Zdrój” (Lublin). Tłumaczył utwory literackie, głównie z języka hiszpańskiego (m.in. utwory Pereza, Galdesa, Cervantesa, Manzoniego i Altamiry). Tłumaczył poezje Wojciecha Kętrzyńskiego Wiersze nieznane (1977) oraz powieści Ernsta Wiecherta Las umarłych (1972) i Pani majorowa (1977). Sam był autorem jednoaktówki Teatr cudów („Świetlica” 1955 nr 2), scenariusza filmowego Spojrzyj ciekawy czytelniku oraz licznych szkiców literackich i recenzji teatralnych. Od 1953 zajmował się tematyką warmińsko-mazurską. Opracował antologie poezji W oczach poetów. Warmia i Mazury 1945-1960 (1960), Mazury i Warmia w literaturze polskiej (1966) , napisał powieść Trzeba być lisem i lwem o G. Gizewiuszu i K.C. Mrongowiuszu, której fragmenty drukowała prasa i prezentowano w radiu. Szkice historyczne publikował w prasie naukowej oraz książkach, m.in. Nawet kamień (1965), Polscy i niepolscy Prusacy (1974), felietony Coś z życia, które minęło publikował w „Gazecie Olsztyńskiej” (wydane w formie książkowej 1986). Był współautorem wielu wydawnictw regionalnych Wydawnictwa "Pojezierze" w Olsztynie, redaktorem albumów jubileuszowych Teatru im. Stefana Jaracza i Pantomimy Głuchych, autorem programów teatralnych.

Nagrody i odznaczenia

  • Nagroda PWRN (1959)
  • Srebrny Krzyż Zasługi
  • Złota odznaka „Zasłużonym dla Warmii i Mazur”
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1976)
  • Pośmiertnie Medal Rodła (1986)

Upamiętnienie

Ulicę w Olsztynie nazwano imieniem Edwarda Martuszewskiego.

Galeria zdjęć

Bibliografia

  1. Olsztyńskie biografie literackie 1945-1988 / praca zbiorowa pod red. Jana Chłosty. – Olsztyn : Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego, 1991. – Bibliogr. przy hasłach. – S. 52-55.
  2. Rojek Józef Jacek: Literaci & literatura Warmii i Mazur : przewodnik eseistyczny / Józef Jacek Rojek. – Olsztyn : Fundacja Środowisk Twórczych, 2008. – S. 48-49.

Zobacz też

Źródło: „http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php?title=Edward_Zbigniew_Martuszewski&oldid=65766”