Zespół Pieśni i Tańca Warmia
Wielopokoleniowy zespół pieśni i tańca działający w Olsztynie.
Spis treści
Skład
- Dyrektor artystyczny – Mariusz Krupiński
- Dyrektor ds. muzyczno-organizacyjnych – Artur Chwała
Zarząd Stowarzyszenia
- Prezes Zarządu – Jerzy Kaczorowski
- Sekretarz – Ryszard Machul
- Skarbnik – Elżbieta Zarębska-Jaworska
- Członek Zarządu – Maria Capik Maria
- Członek Zarządu – Michał Molski
- Członek Zarządu – Ewa Kozłowska
- Członek Zarządu – Lech Owczarzak
Komisja Rewizyjna
Historia
Za oficjalną datę powstania Zespołu przyjmuje się rok 1954,[1] chociaż do pierwszych prezentacji dokonań artystycznych doszło już w latach 1952-1953.[2]Początkowo był to szkolny zespół pieśni i tańca utworzony z uczniów Technikum Kolejowego. Główny udział w powstaniu Zespołu miała Cecylia Rożnowska, która aż do roku 1984 (z trzyletnią przerwą na pobyt u rodziny w Stanach Zjednoczonych w latach 1981-1983) towarzyszyła największym sukcesom „Warmii” oraz stanowiła o jego repertuarze.
Rozbieżności w historii powstania zespołu
Wedle innej wersji wydarzeń nazwa „Warmia” została przyjęta przez Zespół Pieśni i Tańca Technikum Kolejowego w Olsztynie prawdopodobnie w 1957 r. i tę datę można by uznać za początek Zespołu „Warmia”. W 1954 r. działający w Technikum Kolejowym zespół przyjął nazwę "Zespół Pieśni i Tańca Technikum Kolejowego". „W 1957 roku, prężnie działający klub sportowy ZS „Kolejarz” ( Zespół Sportowy ), którego mocną podporą stanowili min. uczniowie i wychowankowie Technikum Kolejowego, przekształca się w Kolejowy Klub Sportowy „Warmia”. Prawdopodobnie jest to też moment przyjęcia też przez Zespół Pieśni i Tańca Technikum Kolejowego - miana ( nazwy własnej ) „Warmia”.
Wydawnictwo Święta Warmia, autor Szymon Drej /historyk/, pisze, str. 123 cyt. : „Powstał wówczas m.in. klub sportowy „Warmia” oraz zespół pieśni i tańca o tej samej nazwie...”. /Klub Sportowy „Warmia” powstał 6 lutego 1957 r.
Lata 70.-90.
„W 1970 r. następuje ostateczne wyodrębnienie „Warmii” z „murów szkolnych” Technikum Kolejowego i wprowadzenie zespołu w struktury Klubu Kulturalno-Oświatowego, przyjmującego miano Domu Kultury Kolejarza w Olsztynie ( 1976 r. )”.
„W Technikum, przy współpracy pana Wojciecha Muchlady (w latach 1973 – 89) oraz pana Mariusza Krupińskiego ( 1990 – 1992 ), prowadzi jeszcze pracę grupy tanecznej, lecz z rokiem 1993 ( głównie z powodu braku zainteresowania ze strony uczniów) – działania w tym kierunku zostają ostatecznie zakończone”. Z relacji uczestników ZPiT Technikum Kolejowego wynika, że w 1970 r. nastąpił rozłam. Część członków Zespołu wyszła z murów Technikum z P. Cecylią Rożnowską. W Technikum pozostały stroje, grupa uczestników i prowadzący Jerzy Wojciech Muchlado, czyli Zespół Pieśni i Tańca Technikum Kolejowego pozostał w Technikum, a odeszła grupa bez określonej nazwy prowadzona przez Cecylię Rożnowską.
Dalej, cyt: „Decyzją Władz Przedsiębiorstwa PKP „WARMIA” otrzymuje nominację na Reprezentacyjny Zespół Pieśni i Tańca Kolejarzy Polskich ( 1981 r.)”.
Od roku 1985 funkcję kierownika artystycznego przejął uczeń Cecylii Rożnowskiej i członek „Warmii” (od 1972 r.) – Mariusz Krupiński. Pierwszą siedzibą zespołu było Technikum Kolejowe, a od 1970 – Dom Kultury Kolejarza. W roku 1987 „Warmia” pozyskuje stałą siedzibę dla swoich prób w Zespole Szkół Ekonomiczno-Handlowych w Olsztynie. Już w roku 1981 zespół uzyskuje nominację od władz Przedsiębiorstwa PKP na Reprezentacyjny Zespół Pieśni i Tańca Kolejarzy Polskich.
W początkowym okresie transformacji społeczno-gospodarczej pojawiły się jednak symptomy zagrożeń związanych z dalszym bytem zespołu. W celu unormowania statusu oraz stworzenie szans dla dalszej działalności, w kwietniu 1991 r. powstaje Spółka Usług Artystycznych „Warmia”, jednak w wyniku zmian organizacyjnych w Przedsiębiorstwie PKP, całość działalności socjalno-bytowej (wraz z zasobami majątkowymi) przejmuje Federacja Związków Zawodowych Pracowników PKP. Powstaje Fundacja „Semafor”, a od 1993 r. jej oddział regionalny w Olsztynie, któremu szefuje Artur Chwała.
Nowa struktura
W roku 2000 olsztyński Oddział Fundacji „Semafor” ostatecznie zostaje rozwiązany. W jego miejsce powstaje nowa struktura – Stowarzyszenie Kulturalne Zespół Pieśni i Tańca „Warmia” w Olsztynie. Jednocześnie zespół odchodzi od nazwy – Reprezentacyjny Zespół Kolejarzy Polskich. W roku 2005 „Warmia” opuszcza pomieszczenia przy ul. E. Plater (w budynku byłej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych). Obecnie siedziba zespołu mieści się w Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, natomiast próby zespołów odbywają się w Zespole Szkół Ekonomiczno-Handlowych.
31 marca 2015 r. Zespół otrzymał certyfikat "Produkt Warmia Mazury" przyznawany przez Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego.[3]
Działalność
W repertuarze zespołu – obok pieśni i tańców regionu warmińsko-mazurskiego, które od początku towarzyszyły „Warmii” – znalazły się również tańce z innych regionów Polski oraz tańce narodowe. W „Warmii” działa osiem grup artystycznych (seniorów, „starsza reprezentacja”, „młodzieżowa reprezentacja”, „dziecięca reprezentacja”, grupa dziecięca, młodzieżowa młodsza i starsza oraz grupa wokalno-muzyczna). W roku 1994 „Warmia” inicjuje ideę konkursu tańców ludowych indywidualnych par tanecznych[4] oraz – bazując na współpracy z „Nowosądeczanami” z Nowego Sącza, „Powiślem” z Puław, „Poltexem” z Łodzi oraz grupą „Richard Wossidlo” z Niemiec – organizuje Międzynarodowe Olsztyńskie Dni Folkloru. W roku 2001 „Warmia” organizuje Pierwsze Otwarte Mistrzostwa Polski Tańców Narodowych w Formie Towarzyskiej, w 2002 r., z upoważnienia Polskiej Sekcji Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej – CIOFF, Warmińsko-Pomorski Regionalny Ośrodek Tańców Polskich, który zaczyna działać już od 2004 r. Zespół współpracuje także z Warmińsko-Mazurskim Kuratorem Oświaty oraz Warmińsko-Mazurskim Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli (czego wymiernym efektem jest organizacja m.in. Regionalnego Konkursu Tańców Polskich „O Złote Pióro Kłobuka) oraz „Karczmą Warmińską” w Gietrzwałdzie (gdzie z kolei prezentuje m.in. cykliczne widowiska Wesela Warmińskiego). Zespół, wielokrotnie nagradzany na przeglądach i festiwalach w kraju i za granicą, odbył szereg tournee artystycznych, odwiedzając m.in.: Jugosławię, ZSRR, Rosję, Francję, Belgię, Czechosłowacją, Włochy, Grecję, Szwecję, Niemcy, Wielką Brytanię, Węgry, Portugalię, Ukrainę, Litwę, Bośnię i Serbię.
Repertuar[5]
- Grupa Reprezentacyjna i Młodzieżowa:
- Suita warmińsko-mazurska (aranż. muz. Z. Chabowski ; chor. C. Rożnowska, M. Krupiński)
- Tańce Wielkopolski (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. Sł. Pawliński)
- Kujawiak z oberkiem (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Tańce opoczyńskie (aranż. muz. K. Nowak ; chor. J. Dąbrowska)
- Tańce cieszyńskie (aranż. muz. D. Michałowski, J. Kołodziejczak ; chor. J. Marcinkowa)
- Tańce śląskie (aranż. muz. W. Jarosiński ; chor. J. Łosakiewicz)
- Tańce rzeszowskie (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. K. Hofman)
- Krakowiak (aranż. muz. Wł. Byszewski, J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Tańce lubelskie (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. K. Walczakowa)
- Tańce górali żywieckich (aranż. muz. członkowie Kapeli Zespołu ; chor. J. Gąsiorek)
- Tańce „Starej Warszawy” (aranż. muz. Z. Chabowski ; chor. M. Miazek, C. Rożnowska)
- Polonez (muz. T. Kieseweter ; aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Mazur (muz. S. Moniuszko ; chor. M. Krupiński)
- Suita tańców niemieckich (muz. G. Riedel ; aranż. muz. S. Eitemuller ; chor. J. Lauenroth)
- Grupa dziecięca:
- Tańce i zabawy warmińskie (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. C. Rożnowska, M. Krupiński)
- Krakowiak (muz. W. Byszewski ; aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Tańce łowickie (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. D. Nawrocki)
- Tańce lubelskie (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. K. Walczakowa)
- Tańce i zabawy śląskie (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. D. Nawrocki)
- Tańce kurpiowskie (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Grupa seniorów:
- Polonez (muz. T.Kiseweter ; chor. M. Krupiński)
- Mazur „Chłopski goniony” (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Kujawiak (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Tańce regionu Warmii i Mazur (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Widowisko taneczno-muzyczne Miłość, nienawiść i mojra - warszawskie szlagiery (oprac. muz. P. Marcyniak ; chor. J. Łosakiewicz)
- Widowisko regionalne : Na muzykę (aranż. muz. J. Kołodziejczak ; chor. M. Krupiński)
- Kapela i skład „zawodowy” grupy tanecznej :
- Biesiada ludowa (polski folklor wokalno - muzyczny, tańce wybranych regionów Polski, wspólna zabawa przy polskich utworach biesiadnych)
- Zabawa ludowa (program taneczno-muzyczny z udziałem zespołu estradowego Waleriana Ostrowskiego
- Program folklorystyczny (wybrane utwory wokalno-muzyczne różnych regionów Polski)
- Wieczerza żydowska (popularne utwory wokalno-muzyczne narodu żydowskiego – prowadzenie programu i monologi : Wiesław Nideraus)
- Scena Zaułek
- I – z udziałem: Krzysztof Daukszewicz, Wojtek Gęsicki, Artur Chwała (skrzypce), Michał Chwała (gitara)
- II – z udziałem: Tamara Kalinowska (Piwnica pod Baranami), Agata Ślazyk (Piwnica pod Baranami), Leszek Wójtowicz (Piwnica pod Baranami), Wojtek Gęsicki, Artur Chwała (skrzypce), Michał Chwała (gitara), Tomasz Kmiecik (fortepian), Michał Półtorak (skrzypce)
- III – z udziałem: Marek Majewski, Małgorzata Wojciechowicz, Wojtek Gęsicki, Artur Chwała (skrzypce), Michał Chwała (gitara)
Nagrody i wyróżnienia artystyczne
- 1954 – I miejsce w Przeglądzie Zespołów Kolejowych w Ostrowie Wielkopolskim
- 1955 – II miejsce na Przeglądzie Zespołów Artystycznych w Katowicach
- 1969 – Nagroda „Złote Skrzydło Ikara” na II Rzeszowskim Jarmarku Pieśni i Tańca w Mielcu
- 1971 – Nagroda „Złote Skrzydło Ikara” na IV Rzeszowskim Jarmarku Pieśni i Tańca w Mielcu
- 1972 – I nagroda na Festiwalu Kulturalnym Związków Zawodowych CRZZ
- 1975 – I nagroda na Festiwalu Krajowych Zespołów Folklorystycznych w Vinkovcy (Jugosławia)
- 1978 – „Złoty Medal” na Europejskim Festiwalu Zespołów Folklorystycznych w Suhl (NRD)
- 1978 – „Srebrny Medal” na Światowym Festiwalu Zespołów Folklorystycznych w Bayonne (Francja)
- 1981 – I nagroda na Ogólnopolskim Przeglądzie Dziecięcych Zespołów Tanecznych Ministerstwa Komunikacji w Szczecinie
- 1982 – II nagroda na Ogólnopolskim Przeglądzie Dziecięcych Zespołów Tanecznych Ministerstwa Komunikacji w Szczecinie
- 1983 – I nagroda na Ogólnopolskim Przeglądzie Dziecięcych Zespołów Tanecznych Ministerstwa Komunikacji w Częstochowie
- 1983 – I nagroda na Ogólnopolskim Przeglądzie Młodzieżowych Zespołów Pieśni i Tańca Ministerstwa Komunikacji w Lublinie
- 1984 – I nagroda na Ogólnopolskim Przeglądzie Dziecięcych Zespołów Tanecznych Ministerstwa Komunikacji w Tczewie
- 1985 - I nagroda na Ogólnopolskim Przeglądzie Dziecięcych Zespołów Tanecznych Ministerstwa Komunikacji w Pile
- 1986 – Grand Prix na Ogólnopolskim Przeglądzie Dziecięcych Zespołów Tanecznych Ministerstwa Komunikacji w Pile
- 1987 – Główna nagroda na Wojewódzkim Przeglądzie Zespołów Pieśni i Tańca w Mrągowie
- 1990 – I nagroda na Regionalnym Przeglądzie Kapel Ludowych w Mrągowie
Nagrody i odznaczenia państwowe, regionalne i resortowe
- 1968 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki za 1968 rok.
- 1972 – Złota Odznaka „Zasłużony dla Warmii i Mazur”
- 1974 – Dyplom Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z udział w Panoramie XXX-lecia
- 1975 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki
- 1975 – Nagroda Przewodniczącego WRZZ w Olsztynie
- 1975 – Nagroda miesięcznika „Warmia i Mazury”
- 1975 – Nagroda WRZZ za całokształt pracy artystycznej
- 1980 – Medal Towarzystwa Łączności z Polonią Zagraniczną „Polonia”
- 1980 – Medal Prezydenta Miasta Olsztyna
- 1984 – Złota Honorowa Odznaka „Za zasługi dla transportu PRL”
- 1985 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- 1987 – Złota Honorowa Odznaka Centralnego Towarzystwa Kulturalnego Kolejarzy Jugosławiańskich
- 1987 – Złota Honorowa Odznaka Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej
- 2000 – Medal „Pro Publico Bono”
- 2009 – Honorowa odznaka „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
- 2014 - Nagroda Prezydenta Olsztyna za szczególną promocję kultury i działalność edukacyjną (2014)
Multimedia
Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa
Bibliografia
- Segiet, Janusz: Pieśni i tańce „Warmii” / Janusz Segiet // „Warmia i Mazury”. – 1975, nr 6, s. 31, 34.
- Reprezentacyjny Zespół Pieśni i Tańca Kolejarzy Polskich „Warmia”. – Olsztyn : Dom Kultury Kolejarza, 1989.
- Piotrowska, Joanna: Dwa w jednym : doświadczeni tancerze, nowa grupa, nowa jakość / Joanna Piotrowska // „Gazeta Olsztyńska”. – 2004, nr 248, dod. „Olsztyn Dzień po Dniu”, nr 358, s. 4.
- Informacje nadesłane przez Teresę Sidor.
Przypisy
- ↑ Według informacji z oficjalnej strony Zespołu]
- ↑ M. in. w roku 1953 „Warmia” uczestniczyła w Przeglądzie Szkolnych Zespołów Tanecznych w olsztyńskim Teatrze im. Jaracza, gdzie zdobyła II nagrodę.
- ↑ http://www.olsztyn24.com/news/25336-iii-gala-produkt-warmia-mazury-odbyla-sie-w-urzedzie-marszalkowskim.html
- ↑ Pierwszy konkurs odbył się w czerwcu 1994 r. w olsztyńskim amfiteatrze
- ↑ Według informacji z oficjalnej strony zespołu