Monstrancja z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(Utworzył nową stronę „thumb|right|200px|Źródło: ''Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego'', Olsztyn 2006, s. 123. XVII-wieczny zabytek złotni…”) |
|||
| (Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | |||
XVII-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z [[Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie|kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Ornecie]]. | XVII-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z [[Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie|kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Ornecie]]. | ||
| Linia 11: | Linia 10: | ||
==Charakterystyka== | ==Charakterystyka== | ||
Forma monstrancji jest typowa dla początku XVII wieku, czyli stanowi wyraz połączenia cech gotyckich w obrębie struktury budowy i cech manierystycznych w zakresie dekoracji, rzeźb i ornamentyki. Podstawą monstrancji jest ośmiodzielna stopa, której liście zakończone są charakterystycznym łukiem w tzw. ośli grzbiet. Stopa ma wyjątkowo szeroką i nieznacznie uniesioną kryzę. Wysoki jest też cokół dekorowany ażurowym ornamentem. Każde z ośmiu pól stopy wypełnia symbol Arma Christi, czyli Narzędzie Męki Pańskiej, a także wazony z kwiatami, maszkarony i postacie aniołków na obłokach. Pojawiają się też motywy krajobrazowe. Górną część stopy wieńczy delikatna, odlewana koronka. Na sześciobocznym, manswerkowym trzonie, w otoczeniu kolumienek znajduje się nodus, czyli ozdobny kulisty guz, udekorowany sztucznymi kamieniami. Na trzonie umieszczono trójkondygnacyjne retabulum. Widnieją na nim figurki świętych: Jana Ewangelisty, Jana Chrzciciela (patrona kościoła), św. Pawła i św. Piotra (na pierwszej kondygnacji) oraz Marii w koronie, z berłem i Dzieciątkiem (na drugiej kondygnacji). A także aniołowie w półzbrojach rzymskich i św. Andrzej, zaś w zwieńczeniu Grupa Ukrzyżowania. Na całość składa się szereg form dekoratorskich architektonicznych: filary, skręcone spiralnie kolumienki, sterczyny. Centralną część monstrancji stanowi cylindryczne reservaculum, czyli szklane naczynie na hostię. Monstrancja zaliczana jest do dzieł o wysokiej klasie artystycznej. | Forma monstrancji jest typowa dla początku XVII wieku, czyli stanowi wyraz połączenia cech gotyckich w obrębie struktury budowy i cech manierystycznych w zakresie dekoracji, rzeźb i ornamentyki. Podstawą monstrancji jest ośmiodzielna stopa, której liście zakończone są charakterystycznym łukiem w tzw. ośli grzbiet. Stopa ma wyjątkowo szeroką i nieznacznie uniesioną kryzę. Wysoki jest też cokół dekorowany ażurowym ornamentem. Każde z ośmiu pól stopy wypełnia symbol Arma Christi, czyli Narzędzie Męki Pańskiej, a także wazony z kwiatami, maszkarony i postacie aniołków na obłokach. Pojawiają się też motywy krajobrazowe. Górną część stopy wieńczy delikatna, odlewana koronka. Na sześciobocznym, manswerkowym trzonie, w otoczeniu kolumienek znajduje się nodus, czyli ozdobny kulisty guz, udekorowany sztucznymi kamieniami. Na trzonie umieszczono trójkondygnacyjne retabulum. Widnieją na nim figurki świętych: Jana Ewangelisty, Jana Chrzciciela (patrona kościoła), św. Pawła i św. Piotra (na pierwszej kondygnacji) oraz Marii w koronie, z berłem i Dzieciątkiem (na drugiej kondygnacji). A także aniołowie w półzbrojach rzymskich i św. Andrzej, zaś w zwieńczeniu Grupa Ukrzyżowania. Na całość składa się szereg form dekoratorskich architektonicznych: filary, skręcone spiralnie kolumienki, sterczyny. Centralną część monstrancji stanowi cylindryczne reservaculum, czyli szklane naczynie na hostię. Monstrancja zaliczana jest do dzieł o wysokiej klasie artystycznej. | ||
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie]] | ||
| + | *[[Kaplica Jerozolimska w Ornecie]] | ||
| + | *[[Ambona w kościele pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie]] | ||
| + | *[[Ołtarz główny w kościele pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie]] | ||
| + | *[[Kielich z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie]] | ||
| + | *[[ewim:Christof Schmidt|Christof Schmidt]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
#Okulicz, Małgorzata: ''Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego od połowy XIV do końca XVIII wieku: katalog wystawy'' / Małgorzata Okulicz. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 2006. – S. 122. | #Okulicz, Małgorzata: ''Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego od połowy XIV do końca XVIII wieku: katalog wystawy'' / Małgorzata Okulicz. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 2006. – S. 122. | ||
| + | |||
[[Category:Rzemiosło artystyczne]] | [[Category:Rzemiosło artystyczne]] | ||
| + | [[Category:Przedmioty sakralne]] | ||
[[Category:Historia kultury]] | [[Category:Historia kultury]] | ||
[[Category:Powiat lidzbarski]] | [[Category:Powiat lidzbarski]] | ||
| + | [[Category:Orneta (gmina miejsko-wiejska)]] | ||
[[Category:1601-1700]] | [[Category:1601-1700]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:33, 2 wrz 2015
XVII-wieczny zabytek złotniczej sztuki sakralnej z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela w Ornecie.
Spis treści
Historia
Monstrancja powstała w Braniewie przed 1620 rokiem. Jej autorem jest Christof Schmidt. Pod koniec XIX lub na początku XX wieku była naprawiana. Z tego okresu pochodzi nowy, wzorowany na pierwotnym, nodus, czyli dekoracyjne zgrubienie na zrekonstruowanym trzonie monstrancji, a także oprawa klosza.
Opis
Dzieło powstało z kutego srebra, przy wykorzystaniu technik: odlewania, repusowania, grawerowania, cięcia, cyzelowania i złocenia. Do jego wykonania wykorzystano barwne kamienie syntetyczne i szlachetne, w tym szafiry. Wymiary monstrancji to: wysokość - 93 cm, podstawa: 35 x 30 cm, szerokość części górnej - 33,5 cm. Obiekt waży 5550 gramów. Na stopie i kryzie znajdują się znaki złotnicze: dwukrotnie bita cecha mistrza – CS, czyli Christof Schmidt oraz orzeł - pruska cecha podatkowa z lat 1809-1812. Pod stopą widnieje inskrypcja: WORMDET.
Charakterystyka
Forma monstrancji jest typowa dla początku XVII wieku, czyli stanowi wyraz połączenia cech gotyckich w obrębie struktury budowy i cech manierystycznych w zakresie dekoracji, rzeźb i ornamentyki. Podstawą monstrancji jest ośmiodzielna stopa, której liście zakończone są charakterystycznym łukiem w tzw. ośli grzbiet. Stopa ma wyjątkowo szeroką i nieznacznie uniesioną kryzę. Wysoki jest też cokół dekorowany ażurowym ornamentem. Każde z ośmiu pól stopy wypełnia symbol Arma Christi, czyli Narzędzie Męki Pańskiej, a także wazony z kwiatami, maszkarony i postacie aniołków na obłokach. Pojawiają się też motywy krajobrazowe. Górną część stopy wieńczy delikatna, odlewana koronka. Na sześciobocznym, manswerkowym trzonie, w otoczeniu kolumienek znajduje się nodus, czyli ozdobny kulisty guz, udekorowany sztucznymi kamieniami. Na trzonie umieszczono trójkondygnacyjne retabulum. Widnieją na nim figurki świętych: Jana Ewangelisty, Jana Chrzciciela (patrona kościoła), św. Pawła i św. Piotra (na pierwszej kondygnacji) oraz Marii w koronie, z berłem i Dzieciątkiem (na drugiej kondygnacji). A także aniołowie w półzbrojach rzymskich i św. Andrzej, zaś w zwieńczeniu Grupa Ukrzyżowania. Na całość składa się szereg form dekoratorskich architektonicznych: filary, skręcone spiralnie kolumienki, sterczyny. Centralną część monstrancji stanowi cylindryczne reservaculum, czyli szklane naczynie na hostię. Monstrancja zaliczana jest do dzieł o wysokiej klasie artystycznej.
Zobacz też
- Kościół pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie
- Kaplica Jerozolimska w Ornecie
- Ambona w kościele pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie
- Ołtarz główny w kościele pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie
- Kielich z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Ornecie
- Christof Schmidt
Bibliografia
- Okulicz, Małgorzata: Złotnictwo sakralne dominium warmińskiego od połowy XIV do końca XVIII wieku: katalog wystawy / Małgorzata Okulicz. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 2006. – S. 122.
