Konkurs Diabły Warmii, Mazur i Powiśla

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Plakat wystawy pokonkursowej.
Źródło:Ze zbiorów WBP w Olsztynie
Prace konkursowe.
Źródło:Ze zbiorów WBP w Olsztynie

Ogólnopolski konkurs rzeźbiarski zorganizowany w 1969 r. dla twórców nieprofesjonalnych, zamieszkałych w pięciu (sprzed podziału administracyjnego w 1995 r.) województwach - olsztyńskim, elbląskim, ostrołęckim, ciechanowskim i suwalskim.

Organizatorzy

Tematyka

Wizerunek diabła w stylizacji ludowej. Temat konkursu to nawiązanie do wielowiekowych, tradycyjnych wierzeń Warmiaków i Mazurów w rozmaite istoty demoniczne: zmory, kłobuki, topniki, latańce, mary lub „pospolitego” diabła. Wierzenia te stanowiły jeden z elementów jednoczących społeczność, budujących wspólnotę kulturową, narodową, duchową i społeczną autochtonicznej ludności, która w tym względzie nie poddała się tendencjom germanizacyjnym ani naukom Kościoła.

Realizacja

Rzeźby uczestników konkursu nawiązały do tradycyjnych wizerunków ludowych, w których latańca przedstawiano jako ptaka, za którym wionął płomień ognia, ewentualnie jako kruka lub wronę, topnika jako półrybę-półczłowieka (często chłopca) o bardzo długich rękach i bardzo długich palcach oraz włosach zlepionych wodą, a diabła – jako łagodnego, niemądrego poczciwca, oszukiwanego przez sprytnych chłopów.

Cel

  • popularyzacja regionu Warmii, Mazur i Powiśla
  • przypomnienie dawnych wierzeń warmińsko-mazurskich
  • przypomnienie kontekstu tradycyjnej obrzędowości ludowej
  • utrwalenie mitologicznych elementów przemijającej kultury ludowej warmińsko-mazurskiej
  • przedstawienie i popularyzacja lokalnych twórców-amatorów

Uczestnicy

Końcowym wynikiem konkursu była wystawa pt. Nie taki diabeł straszny… zorganizowana w placówkach, które zainicjowały konkurs. Impreza miała charakter jednorazowy.
W 1986 r. Stanisław Peretiatkowicz, Marek Kałuża, Franciszek Chruściel oraz Jan Kowalewski przekazali swe prace Wojewódzkiemu Domowi Kultury w Olsztynie.