Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku
Muzeum znajdujące się pod amfiteatrem na Polach Grunwaldzkich, część Pomnika Grunwaldzkiego. Od 1 marca 2011 r. samodzielna instytucja kultury.
Siedziba
Stębark 1
14-107 Gierzwałd
Historia
Muzeum rozpoczęło swoją działalność z dniem odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w lipcu 1960 r. w 550. rocznicę bitwy pod Grunwaldem. W latach 1960-1963 Muzeum było placówką Przedsiębiorstwa Turystycznego Warszawa-Olsztyn. W 1963 r. stało się oddziałem Muzeum Mazurskiego w Olsztynie (obecnie Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie). W latach 1970-1975 było oddziałem Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku. 26 października 2010 r. uchwałą Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego rozpoczęto przygotowania do wyodrębnienia muzeum jako samodzielnej placówki. 1 marca 2011 r. zostało samodzielną instytucją kultury. Muzeum dysponuje powierzchnią 275 m² ; ze względu na swoje warunki jest czynne od 10 kwietnia do 31 października. Dla grup zorganizowanych Muzeum czynne jest przez cały rok, po wcześniejszym umówieniu wycieczki.
Opis
W Muzeum eksponowana jest wystawa stała „Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim 1409-1411” Podstawową jej częścią są mapy, plany, rysunki, fotografie orz duża ilość kopii broni średniowiecznej. W części archeologicznej prezentowane są autentyczne znaleziska z Pól Grunwaldu: groty bełtów kusz, groty strzał łuków, fragmenty mieczy, ostrogi, unikalne w polskich zbiorach muzealnych części rękawicy pancernej. Na półokrągłej, zachodniej ścianie pawilonu znajduje się mozaika wykonana z kolorowych szkieł i kamieni. Przedstawia rozmieszczenie wojsk polskich, litewskich, ruskich i tatarskich. Autorami mozaiki są Helena i Adam Husarscy, Witold Cęckiewicz, Maria Ledkiewicz. W muzeum eksponowane są kopie chorągwi polskich i litewskich oraz krzyżackich odtworzonych na podstawie źródeł ikonograficznych. W ciągu pięćdziesięciolecia swojej działalności Muzeum niejednokrotnie modyfikowało, uzupełniało wystawę stałą. Zwiedzanie Muzeum urozmaica pokaz fragmentu filmu Aleksandra Forda „Krzyżacy”. Jest to 23 minutowa część filmu, przedstawiająca zmagania bitewne. Poza tym w Muzeum obejrzeć można jeszcze 3 inne filmy, poświęcone Bitwie. Częścią Muzeum są ruiny kaplicy pobitewnej, z 1411 roku oraz zbiór kamieni z Pomnika Grunwaldzkiego, ufundowanego przez Ignacego J. Paderewskiego w 1910 r. w Krakowie. Pomnik ten, został zburzony przez Niemców w 1939 r. Kamienie z cokołu przechowano w konspiracji i przekazano w 1976 r. na Pola Grunwaldu. Obecną formę nadano im w 1983 r. pod kierunkiem rzeźbiarza Wiesława Kaczmarka. Na terenie Pól Grunwaldzkich znajduje się „Kopiec Jagiełły”, wzniesienie usypane przez harcerzy w 1960 r. w miejscu stanowiska dowodzenia Władysława Jagiełły. Ekspozycję uzupełnia kamień granitowy w domniemanym miejscu śmierci Wielkiego Mistrza krzyżackiego oraz granitowe głazy wystawione na pamiątkę uroczystej przysięgi żołnierzy I Dywizji im. Tadeusza Kościuszki w 1973, 19789 i 1980 r.
Kadry
Dyrektorzy:
Galeria zdjęć
Źródło: [1]
Źródło: [2]
Źródło: [3]
Źródło: [4]
Zaproszenie na imprezę "Od rycerza do żołnierza".
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Przedwodnik wydany przez Muzeum w 1986 r.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Bibliografia
- Mierzwa, Waldemar: Grunwald pole bitwy / Waldemar Mierzwa. – Warszawa : Wydawnictwo PTTK „Kraj“, 1986.
- Odoj, Romuald: Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej w Stębarku / Romuald Odoj // „Olsztyński Informator Kulturalny”. – 1999, nr 5, s. 17.
