Kościół pw. św. Andrzeja Apostoła i św. Rocha w Ramsowie

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Fot. Mieczysław Kalski
Fot. Mieczysław Kalski
Fot. Anton Ulbrich. 1904/1909 rok.
Źródło: Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji, Warszawa IS PAN, 2006, nr 367-036-001.

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku.

Lokalizacja

Kościół wybudowano na wzniesieniu, na terenie wsi Ramsowo (niem. Groß Ramsau). Wieś znajduje się w gminie Barczewo, 30 km od Olsztyna.

Historia

Pierwsze wzmianki o istnieniu w tym miejscu świątyni pochodzą z okresu nadania wsi przywileju lokacyjnego (w 1379 roku). Patronką ówczesnego kościoła była św. Katarzyna. Kamień węgielny pod budowę nowej świątyni położono w 1727 roku. Jego konsekracji, ku czci św. Andrzeja Apostoła i św. Rocha, dokonał biskup Krzysztof Andrzej Szembek, w dniu 9 lipca 1730 roku. Kościół ten został nieznacznie przebudowany w połowie XIX wieku, a następnie powtórnie konsekrowany przez biskupa pomocniczego Antoniego Frenzla, w dniu 9 sierpnia 1857 roku. W 1906 roku wieżę dzwonniczą przykryto neobarokowym hełmem. Z tego okresu pochodzi też prezbiterium, które wzniesiono w miejscu dotychczasowej zakrystii.

Opis

Jest to kościół orientowany, salowy, wzniesiony w stylu barokowym, murowany z cegły, nie otynkowany. Od strony wschodniej znajduje się absyda, od zachodniej, czworoboczna wieża, wciągnięta w korpus. Wieża posiada cztery kondygnacje, podzielone widocznymi na ścianach, czworobocznymi blendami i gzymsami. Nad ostatnią kondygnacją, zaopatrzoną w cztery zegary, wznosi się barokowy hełm. W ścianie frontowej, przy portalu, znajduje się kamień węgielny z datą 1727. Nad wschodnim szczytem nawy umieszczono ośmioboczną sygnaturkę z chorągiewką, na której widnieje data konsekracji 1730. Wnętrze przykryto drewnianym stropem.

Wyposażenie

Wystrój wnętrza pochodzi głównie z XVIII wieku. Jest tam m.in. bogato zdobiony ołtarz główny, wykonany około 1740 roku w warsztacie Jana Chrystiana Schmidta w Reszlu. Z tego samego okresu pochodzą ołtarze boczne: lewy z obrazem Chrztu Chrystusa i prawy z obrazami św. Rocha i Pokłonem Mędrców. Wśród innych wartościowych elementów wyposażenia na uwagę zasługują: baptysterium z kopułą, neogotycka loża kolatorska, ambona. W kościelnym skarbcu znajdują się także cenne zabytki sztuki złotniczej, w tym m.in.:

  • monstrancja późnogotycka z elementami z XVII i XVIII wieku,
  • kielich mszalny barokowy z XVIII wieku i drugi kielich z 1753 roku, a także taca mszalna rokokowa, wykonane w przez złotnika olsztyńskiego Jana Geese,
  • pacyfikał w formie krzyża z 1684 roku, wykonany przez Michała Bartolomowicza z Dobrego Miasta,
  • naczynia na oleje święte z 1753 roku.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Kościoły i kaplice Archidiecezji Warmińskiej. Tom 2 / red. Bronisław Magdziarz. – Olsztyn : Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, 1999. – S. 104.
  1. Piskorska, Józefa: Złotnictwo sakralne na Warmii w okresie baroku. Cz. II: Ilustrowany katalog zachowanych dzieł. - Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2007. - S. 95-96.
  2. Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. - Olsztyn : Remix, 1992. – S. 110.
  3. Skurzyński, Piotr: Warmia i polskie Dolne Prusy: przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region, 2012. – S. 54.

Linki

  • Kościoły Warmii - Gmina Barczewo, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.domwarminski.pl [dostęp 05.11.2013 r.]
Źródło: „http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php?title=Kościół_pw._św._Andrzeja_Apostoła_i_św._Rocha_w_Ramsowie&oldid=68964”