Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku
Muzeum znajdujące się pod amfiteatrem na Polach Grunwaldzkich, część Pomnika Grunwaldzkiego. Od 1 marca 2011 r. samodzielna instytucja kultury.
Siedziba
Stębark 1
14-107 Gierzwałd
Historia
Muzeum rozpoczęło swoją działalność z dniem odsłonięcia Pomnika Grunwaldzkiego w lipcu 1960 r. w 550. rocznicę bitwy pod Grunwaldem. W latach 1960-1963 Muzeum było placówką Przedsiębiorstwa Turystycznego Warszawa-Olsztyn. W 1963 r. stało się oddziałem Muzeum Mazurskiego w Olsztynie (obecnie Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie). W latach 1970-1975 było oddziałem Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku. 26 października 2010 r. uchwałą Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego rozpoczęto przygotowania do wyodrębnienia Muzeum jako samodzielnej placówki. 1 marca 2011 r. zostało samodzielną instytucją kultury. Muzeum czynne jest od 10 kwietnia do 31 października. Dla grup zorganizowanych Muzeum otwarte jest przez cały rok, po wcześniejszym umówieniu wycieczki.
Opis
Muzeum dysponuje powierzchnią 275 m². Eksponowana jest w nim wystawa stała „Wielka wojna z Zakonem Krzyżackim 1409-1411”, której podstawową częścią są mapy, plany, rysunki, fotografie oraz duża ilość kopii broni i uzbrojenia średniowiecznego. W części archeologicznej prezentowane są autentyczne znaleziska z Pól Grunwaldu: groty bełtów kusz, groty strzał łuków, fragmenty mieczy, ostrogi i unikalne w polskich zbiorach muzealnych części rękawicy pancernej. Ponadto, w Muzeum, eksponowana jest wystawa "Grunwald - 600 lat chwały" ukazująca kopie dokumentów, mapy i plany najważniejszych wydarzeń związanych z Zakonem Krzyżackim i Królestwem Polskim. Corocznie przygotowywane są też wystawy czasowe o zróżnicowanej tematyce. W Muzeum eksponowane są także kopie chorągwi polskich, litewskich oraz krzyżackich odtworzone na podstawie źródeł ikonograficznych. W ciągu pięćdziesięciolecia swojej działalności Muzeum niejednokrotnie modyfikowało, uzupełniało wystawę stałą. Zwiedzanie Muzeum urozmaica pokaz fragmentu filmu Aleksandra Forda „Krzyżacy”. Jest to 23 minutowy wycinek filmu, przedstawiający zmagania bitewne. Poza tym, w Muzeum, obejrzeć można jeszcze 3 inne filmy, poświęcone Bitwie. Na półokrągłej, zachodniej ścianie pawilonu znajduje się mozaika wykonana z kolorowych szkieł i kamieni. Przedstawia rozmieszczenie wojsk polskich, litewskich, ruskich i tatarskich. Autorami mozaiki są Helena i Adam Husarscy, Witold Cęckiewicz, Maria Ledkiewicz. Częścią ekspozycji Muzeum są ruiny kaplicy pobitewnej, z 1411 roku, oraz zbiór kamieni z Pomnika Grunwaldzkiego, ufundowanego przez Ignacego J. Paderewskiego w 1910 r. w Krakowie. Pomnik ten, został zburzony przez Niemców w 1939 r. Kamienie z cokołu przechowano w konspiracji i przekazano w 1976 r. na Pola Grunwaldu. Obecną formę nadano im w 1983 r. pod kierunkiem rzeźbiarza Wiesława Kaczmarka. Na terenie Pól Grunwaldzkich znajduje się „Kopiec Jagiełły”, wzniesienie usypane przez harcerzy w 1960 r. w miejscu stanowiska dowodzenia Władysława Jagiełły oraz kamień w domniemanym miejscu śmierci Wielkiego Mistrza Zakonu Krzyżackiego oraz granitowe głazy wystawione na pamiątkę uroczystych przysięg żołnierzy I Dywizji WP im. Tadeusza Kościuszki w 1973, 1979 i 1980 r.
Kadry
Dyrektorzy:
Galeria zdjęć
Źródło: [1]
Źródło: [2]
Źródło: [3]
Źródło: [4]
Zaproszenie na imprezę "Od rycerza do żołnierza".
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Przewodnik wydany przez Muzeum w 1986 r.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Bibliografia
- Mierzwa, Waldemar: Grunwald pole bitwy / Waldemar Mierzwa. – Warszawa : Wydawnictwo PTTK „Kraj“, 1986.
- Odoj, Romuald: Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej w Stębarku / Romuald Odoj // „Olsztyński Informator Kulturalny”. – 1999, nr 5, s. 17.
