Siegfried Lenz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m (Dodanie nowego wydania "Słodkich Sulejek" z 2013 r. przez Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa "Borussia", okładki i opisu) |
|||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
==Biografia== | ==Biografia== | ||
| − | Urodził się 17 marca 1926 r. w Ełku (dawniej Lyck) na Mazurach, jako syn urzędnika celnego. Tam też spędził młodość i uczęszczał do szkoły podstawowej. Po rozpadzie małżeństwa rodziców wychowywał się w domu babki w Ełku. Następnie został wysłany do szkoły z internatem w Kappeln w Szlezwiku-Holsztynie, przygotowującej do dalszej nauki w szkole maturalnej. W 1939 r. jako został członkiem Hitlerjugend, zaś w 1943 r. został wcielony do wojska. Służył w marynarce i był świadkiem exodusu ludności Prus Wschodnich na Zachód w 1945 r. W ostatnich miesiącach wojny został przeniesiony do Danii. Tam jako dziewiętnastoletni żołnierz zdezerterował. Gdy po ogłoszeniu zakończenia wojny trafił do marynarki bawarskiej dostał się do niewoli brytyjskiej w Witzwort, gdzie pracował jako tłumacz. Po wojnie rozpoczął naukę na Uniwersytecie w Hamburgu. Studiował filologię niemiecką i angielską oraz filozofię. Jednak przerwał je dość wcześnie i jako felietonista związał się z dziennikiem „Die Welt”. Tam też poznał swoją przyszłą żonę Liselotte, z którą zawarł związek małżeński w 1949 r. W latach 1950-1951 był redaktorem działu kulturalnego tego pisma. Od 1951 r. zamieszkał w Hamburgu, gdzie jako niezależny pisarz był regularnym gościem spotkań literackich Grupy 47. Zajmował się wyłącznie twórczością literacką, współpracując z licznymi wydawnictwami prasowymi oraz radiem. W latach 1965 i 1969 wraz z Günterem Grassem zaangażował się w kampanię wyborczą po stronie socjaldemokratów. Wspierał politykę wschodnią kanclerza Niemiec Willy’ego Brandta, zmierzającą do podpisania traktatu polsko-niemieckiego. Efektem tych działań był historyczny akt złożony 7 grudnia 1970 r. w Warszawie. Od 2003 r. był profesorem wizytującym w Düsseldorf Heinrich-Heine-University. W luty 2006 r. został wdowcem. W czerwcu 2010 ożenił się po raz drugi. Mieszka i pracuje w Hamburgu. | + | Urodził się 17 marca 1926 r. w [[ewim:Ełk|Ełku]] (dawniej Lyck) na Mazurach, jako syn urzędnika celnego. Tam też spędził młodość i uczęszczał do szkoły podstawowej. Po rozpadzie małżeństwa rodziców wychowywał się w domu babki w Ełku. Następnie został wysłany do szkoły z internatem w Kappeln w Szlezwiku-Holsztynie, przygotowującej do dalszej nauki w szkole maturalnej. W 1939 r. jako został członkiem Hitlerjugend, zaś w 1943 r. został wcielony do wojska. Służył w marynarce i był świadkiem exodusu ludności [[ewim:Prusy Wschodnie|Prus Wschodnich]] na Zachód w 1945 r. W ostatnich miesiącach wojny został przeniesiony do Danii. Tam jako dziewiętnastoletni żołnierz zdezerterował. Gdy po ogłoszeniu zakończenia wojny trafił do marynarki bawarskiej dostał się do niewoli brytyjskiej w Witzwort, gdzie pracował jako tłumacz. Po wojnie rozpoczął naukę na Uniwersytecie w Hamburgu. Studiował filologię niemiecką i angielską oraz filozofię. Jednak przerwał je dość wcześnie i jako felietonista związał się z dziennikiem „Die Welt”. Tam też poznał swoją przyszłą żonę Liselotte, z którą zawarł związek małżeński w 1949 r. W latach 1950-1951 był redaktorem działu kulturalnego tego pisma. Od 1951 r. zamieszkał w Hamburgu, gdzie jako niezależny pisarz był regularnym gościem spotkań literackich Grupy 47. Zajmował się wyłącznie twórczością literacką, współpracując z licznymi wydawnictwami prasowymi oraz radiem. W latach 1965 i 1969 wraz z Günterem Grassem zaangażował się w kampanię wyborczą po stronie socjaldemokratów. Wspierał politykę wschodnią kanclerza Niemiec Willy’ego Brandta, zmierzającą do podpisania traktatu polsko-niemieckiego. Efektem tych działań był historyczny akt złożony 7 grudnia 1970 r. w Warszawie. Od 2003 r. był profesorem wizytującym w Düsseldorf Heinrich-Heine-University. W luty 2006 r. został wdowcem. W czerwcu 2010 ożenił się po raz drugi. Mieszka i pracuje w Hamburgu. |
==Twórczość== | ==Twórczość== | ||
| Linia 88: | Linia 88: | ||
<references/> | <references/> | ||
| − | [[Category:Pisarze|Lenz,Siegfried]] | + | [[Category:Pisarze i poeci|Lenz,Siegfried]] |
| − | [[Category:Dziennikarze|Lenz,Siegfried]] | + | [[Category:Dziennikarze i publicyści|Lenz,Siegfried]] |
[[Category:Literatura|Lenz,Siegfried]] | [[Category:Literatura|Lenz,Siegfried]] | ||
[[Category:Powiat ełcki|Lenz,Siegfried]] | [[Category:Powiat ełcki|Lenz,Siegfried]] | ||
| − | [[Category: | + | [[Category:Ełk|Lenz,Siegfried]] |
| − | [[Category: | + | [[Category:1945-1989|Lenz,Siegfried]] |
| − | + | [[Category:1990-|Lenz,Siegfried]] | |
| − | [[Category: | ||
| − | |||
| − | |||
| − | |||
Wersja z 10:27, 21 lip 2014
(1926- ) – pisarz, dziennikarz
Spis treści
Biografia
Urodził się 17 marca 1926 r. w Ełku (dawniej Lyck) na Mazurach, jako syn urzędnika celnego. Tam też spędził młodość i uczęszczał do szkoły podstawowej. Po rozpadzie małżeństwa rodziców wychowywał się w domu babki w Ełku. Następnie został wysłany do szkoły z internatem w Kappeln w Szlezwiku-Holsztynie, przygotowującej do dalszej nauki w szkole maturalnej. W 1939 r. jako został członkiem Hitlerjugend, zaś w 1943 r. został wcielony do wojska. Służył w marynarce i był świadkiem exodusu ludności Prus Wschodnich na Zachód w 1945 r. W ostatnich miesiącach wojny został przeniesiony do Danii. Tam jako dziewiętnastoletni żołnierz zdezerterował. Gdy po ogłoszeniu zakończenia wojny trafił do marynarki bawarskiej dostał się do niewoli brytyjskiej w Witzwort, gdzie pracował jako tłumacz. Po wojnie rozpoczął naukę na Uniwersytecie w Hamburgu. Studiował filologię niemiecką i angielską oraz filozofię. Jednak przerwał je dość wcześnie i jako felietonista związał się z dziennikiem „Die Welt”. Tam też poznał swoją przyszłą żonę Liselotte, z którą zawarł związek małżeński w 1949 r. W latach 1950-1951 był redaktorem działu kulturalnego tego pisma. Od 1951 r. zamieszkał w Hamburgu, gdzie jako niezależny pisarz był regularnym gościem spotkań literackich Grupy 47. Zajmował się wyłącznie twórczością literacką, współpracując z licznymi wydawnictwami prasowymi oraz radiem. W latach 1965 i 1969 wraz z Günterem Grassem zaangażował się w kampanię wyborczą po stronie socjaldemokratów. Wspierał politykę wschodnią kanclerza Niemiec Willy’ego Brandta, zmierzającą do podpisania traktatu polsko-niemieckiego. Efektem tych działań był historyczny akt złożony 7 grudnia 1970 r. w Warszawie. Od 2003 r. był profesorem wizytującym w Düsseldorf Heinrich-Heine-University. W luty 2006 r. został wdowcem. W czerwcu 2010 ożenił się po raz drugi. Mieszka i pracuje w Hamburgu.
Twórczość
Zadebiutował w 1951 r. antyradziecką powieścią Es waren Habichte in der Luft. Napisał kilkanaście powieści i tyle samo tomów opowiadań. Wydał również pięć utworów scenicznych i słuchowisk oraz cztery zbiorki esejów. Jego książki zostały przetłumaczone na 22 języki i ukazały się w 30 krajach. W jego pisarstwie widoczne są inspiracje twórczością Ernesta Hemingwaya, Fiodora Dostojewskiego, Alberta Camusa, Williama Faulknera. Krytyka literacka dzieli utwory Lenza na symboliczne oraz oparte na realizmie, w których starał się odsłonić prawdę o przeszłości stron rodzinnych. Twórczość Lenza mocno osadzona jest na doświadczeniach wojennych i przedwojennych pisarza. Również Mazury stanowią ważny element jego twórczości. Jak sam twierdzi, to wspomnienia o Ełku ukształtowały jego wyobraźnię pisarską. Krainę urodzenia przedstawia m.in. w humorystycznych opowiadaniach Słodkie Sulejki, oraz Exerzierplatz, czy Muzeum ziemi ojczystej. Częstymi motywami poruszanymi w utworach są: „mała ojczyzna”, upadek, ucieczka i prześladowanie, obojętność, bunt, chybione uzasadnienia życiowe, ale też pamięć, milczenie, utrata.[1] Potępia też szowinizm i opowiada się za etyczną postawą w podejściu do historii. Dokonuje, nie tylko prywatnego rozrachunku z przeszłością. Angażuje się w przezwyciężanie niedobrej przeszłości i jej skutków zarówno w Niemczech, jak i w kontaktach z innymi narodami, w tym także z Polską. Za największy sukces autora uważa się wyniesienie historii Mazur, ich trudnych dziejów oraz losów ludzkich do uniwersalnego poziomu. Ważnym tematem w jego pracach jest także natura i krajobraz jako przestrzeń realna, pobudzająca wyobraźnię, stymulująca uczucia oraz symboliczna, odwołująca się do poczucia bezpieczeństwa, przynależności, zadomowienia.
Publikacje
- Powieści:
- Es waren Habichte in der Luft (1951)
- Duell mit dem Schatten (1953)
- Za burtą (Der Mann im Strom 1957, wyd. polskie 1966)
- Brot und Spiele (1959)
- Całe miasto mówi (Stadtgespräch, 1963)
- Lekcja języka niemieckiego (Deutschstunde 1968, wyd. polskie 1971)
- Wzór do naśladowania (Das Vorbild, 1973)
- Muzeum ziemi ojczystej (Heimatmuseum 1978, wyd. polskie 1991, 2010)
- Der Verlust (1981)
- Exerzierplatz (1985)
- Die Klangprobe (1990)
- Die Auflehnung (1994)
- Arnes Nachlass (1999)
- Biuro rzeczy znalezionych (Fundbüro, 2003, wyd. polskie 2006)
- Schweigeminute (2008)
- Landesbuhne (2009)
- Występy gościnne (Landesbühne, wyd. polskie 2011)
- Opowiadania
- Słodkie Sulejki (So zärtlich war Suleyken 1955, wyd. polskie 1988, II wyd. polskie Stowarzyszenie Wspólnota Kulturowa "Borussia", 2013)
- Łowca drwin (Jäger des Spotts, 1958)
- Statek latarnia (Das Feuerschiff, 1960)
- Stimmen der See (1962)
- Duch mirabelki (Der Geist der Mirabelle, 1975)
- Einstein przepływa Łabę pod Hamburgiem (Einstein überquert die Elbe bei Hamburg, 1975, wyd. polskie 1977)
- Zapiski spekulanta (Lehmanns Erzählungen)
- Dramaty
- Nikt nie jest winien (Zeit der Schuldlosen, 1961)
- Twarz (Das Gesicht, 1964)
Nagrody i wyróżnienia
Jest laureatem wielu nagród, odznaczeń i wyróżnień, m.in.:
- Nagroda im. Gerharta Hauptmanna
- Nagroda im. Tomasza Manna
- Pokojowa Nagroda Księgarzy Niemieckich
- Nagroda im. Goethego Miasta Frankfurt nad Menem
- Nagroda Kulturalna Fryzji Północnej
- Nagroda im. Lwa Kopielewa
- Złoty Laur Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego[2]
Jest ponadto honorowym członkiem Akademii Sztuk Pięknych w Hamburgu. W październiku 2011 r. został wyróżniony tytułem Honorowego Obywatela Ełku.[3]
Popularyzacja
Twórczość Siegfrieda Lenza była wielokrotnie tematem rozważań krytyczno-literackich oraz biograficznych, zarówno w środowisku naukowym polskim jak i niemieckim. W 2009 r. w Krutyni odbyła się konferencja poświęcona osobie autora zorganizowana w ramach XVI Rozmów Mazurskich. Podczas XIII Rozmów Mazurskich Marianne Kopp wygłosiła referat poświęcony opowiadaniom Słodkie Sulejki. W 1992 w czasie X Sympozjum Ekumenicznego w Olsztynie analizę twórczości Lenza zaprezentował dr Jan Chłosta. Opublikowano liczne artykuły na łamach pism regionalnych, m.in. „Masurische Storchenpost”[4] Lenzowi został także poświęcony wiersz Jarosława Klimczykiewicza pt. Zardzewiały bębenek („Odra”, 2010/4). W 2005 odbyła w Olecku odbyła się Konferencja studencka Pisarze z Prusy Wschodnich. Jednym z referentów była Anna Humienna, autorka pracy magisterskiej na temat Siegfried Lenz i realia Ełku w jego powieści „Muzeum ziemi ojczystej”. 20 listopada 2010 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Ełku odbył się pokaz filmu zrealizowanego na podstawie książki Muzeum Ziemi Ojczystej (Heimatmuseum) w reżyserii Egona Günthera. Spotkanie zorganizowało Stowarzyszenie Edukacyjno-Kulturalne „Ełk XXI” oraz Miejska Biblioteka Publiczna w Ełku.
Ciekawostki
Zagrał filmie Das Feuerschiff (2008), nowej wersji filmu Lightship (Latarniowiec) z 1985 r. Jako miłośnik wędkarstwa, wystąpił gościnnie w roli rybaka.
Bibliografia
- Chłosta, Jan: Więksi i najwięksi: twórcy kultury niemieckiej z Prus Wschodnich / Jan Chłosta. - Olsztyn: Książnica Polska, 1999. - S. 69-70.
- Numer specjalny pisma „Borussia” z okazji 85 rocznicy urodzin S. Lenza (48/2010). Zawiera zestaw artykułów. Autorzy: Rafał Żytniec, Robert Traba, Karol Sauerland, Krzysztof A. Worobiec, Jerzy Kałążny, Konrad Łyjak, Katarzyna Norkowska, Agnieszka Brocmann, Stanisław Stomma, Adam Krzemiński, Anna Chmiel, Kazimierz Brakoniecki. Także wywiady z autorem oraz wypowiedzi Siegfrieda Lenza.
- Kruk, Erwin: Nasza gościnność wobec Lenza / Erwin Kruk // „Gazeta Olsztyńska”. - 2001, nr 58, dod. „Magazyn”, s. 9.
- Zbrożek, Małgorzata: Śladami Lenza / Małgorzata Zbrożek // „Warmia i Mazury”. - 2001, nr 4, s. 28-29.
- Liebeserklärung an seine Heimat von Siegfried Lenz // „Mitteilungsblatt”. - 2007, nr 4, s. 19.
Zobacz też
- Biogram i twórczość, de.wikipedia.org
- Siegfried Lenz „Lekcja niemieckiego”. Nieoczekiwane odkrycie, recenzja na stronie czytamogladam.blox.pl
- Asmani, Rozbeh, Pawlak, Aneta: Siegfried Lenz skończył osiemdziesiąt pięć lat, materiał na stronie www.dw-world.de
- Mazury bez uprzedzeń i fobii. Barwna opowieść prowadzi nas po mieście, jakiego nie znamy, materiał na stronie www.wspolczesna.pl
Multimedia
Siegfried Lenz - International Authors stage - The Black Diamond.
Realizator: DenSorteDiamant, Biblioteka Królewska, Kopenhaga, 2010. Prowadzenie wywiadu: Lykke Friis.
Źródło: www.youtube.com
Więcej nagrań dotyczących Siegfrieda Lenza
Przypisy
- ↑ Sigfied Lenz, Na przykład ja. Znaki szczególne pewnego rocznika (1926), W: Borussia. Ziemia i ludzie. Antologia literacka, red. Kazimierz Brakoniecki, Winfried Lipscher, Olsztyn, Borussia, 1999.
- ↑ lek, Honory dla Lenza = Auszeichnungen für Lenz, „Mitteilungsblatt”, 2010, nr 7, s. 8-9.
- ↑ Agnieszka Żukowska, Tu żyją jego wspomnienia, tu zostawił niezatarty ślad : Siegfried Lenz został pierwszym honorowym obywatelem w powojennej historii miasta, „Gazeta Olsztyńska”, 2011, nr 244, s. 6; Magda Hirsztritt, Kochać nie posiadając : wzruszony Siegfried Lenz odebrał wczoraj tytuł honorowego obywatela, „Gazeta Współczesna”, 2011, nr 202, s. 3.
- ↑ „Mazurische Storchenpost”, 2003/8, 11, 12; 2004/4, 11; 2006/10, 11; 2007/1, 2; 2009/2, 10; 2010/8.
