Biennale Form Przestrzennych w Elblągu

Ogólnopolski plener artystyczny organizowany w Elblągu w latach 1965-1973

Historia

Inicjatorem zorganizowania Biennale był założyciel Galerii EL Gerard Kwiatkowski. O pomyśle zaczęto głośno mówić w październiku 1964 r., w listopadzie zaakceptował ją sekretarz propagandy Komitetu Elbląskiego PZPR oraz Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, a także dyrekcja Zakładów Mechanicznych Zamech w Elblągu. W sumie odbyło się pięć edycji Biennale – kolejne miały miejsce w latach 1967, 1969, 1971 i 1973.

Edycje

• Biennale Form Przestrzennych w Elblągu 1965
• Biennale Form Przestrzennych w Elblągu 1967
• Biennale Form Przestrzennych w Elblągu 1969
• Biennale Form Przestrzennych w Elblągu 1971
• Biennale Form Przestrzennych w Elblągu 1973

Opis

Celem Biennale była próba przywrócenia stworzonej w pierwszej połowie XX wieku idei konstruktywistów, która głosiła potrzebę zbliżenia sztuki i techniki, artysty i robotnika, dzieła i jego odbiorcy - zwykłego obywatela. Efektem aktywności twórczej miało być zagospodarowanie wielkich przestrzeni miasta. Ponadto, inicjatorom Biennale chodziło o możliwości organizacji w Elblągu niekonwencjonalnych plenerów w oparciu o mecenat zakładu pracy. Koncepcja składała się z kilku nowych pomysłów. Zasadniczą ideą była „organizacja przestrzeni” na placach, skwerach i ulicach miasta, przy pomocy nowych elementów zwanych „formami przestrzennymi”. Miały one zastąpić dawne „pomniki”, „figury”, „rzeźby”. Miały być abstrakcyjne, niefiguratywne. Drugim, nowym elementem był materiał: formy miały powstać ze złomu, z odpadów żelaznych Zakładów Mechanicznych Zamech w Elblągu. Trzecią nowością był udział w imprezie największego zakładu przemysłowego w mieście: Zamech, oprócz metalowych elementów, zapewnił spawaczy i materiały spawalnicze. W proces powstawania dzieła sztuki wciągnięta została cała załoga zakładu. W następnych latach treść Biennale nie ograniczała się tylko realizacji form przestrzennych czy rzeźb z metalu, ale obejmowała problematykę, którą żyła polska awangarda artystyczna. Pozostawiono więc uczestnikom pełnię swobody twórczej - a jej efektem stały się działania synkretyczne - angażujące światło, dźwięk, ruch, barwę a także inicjatywy czasoprzestrzenne. W czasie IV Biennale formuła imprezy zbliżyła się do poszukiwań konceptualnych. Formami wypowiedzi artystycznej stały się wówczas prelekcje, odczyty, manifesty, a także akcje oraz ekspozycje fotograficzne i projekcje filmowe.

Bibliografia

1. Lassota, Józef: Galeria EL i Elbląskie Biennale Form Przestrzennych / Józef Lassota // „Rocznik Elbląski”. – 1969, t. 4, s. 308-318.
2. Tomczyk, Ryszard: Elbląskie Laboratorium Sztuki w latach 1969-1971 / Ryszard Tomczyk // „Rocznik Elbląski”. – 1973, t. 6, s. 256-269.

Zobacz też

• Strona internetowa Galerii El w Elblągu