Muzeum Ziemi Piskiej w Piszu

Źródło: [1]

Źródło: [2]

Źródło: [3]

Źródło: [4]

Muzeum samorządowe działające w Piszu od 1969 r.

Siedziba

12-200 Pisz ul. Daszyńskiego 7

Historia

Powstało w 1969 r. z inicjatywy Towarzystwa Miłośników Ziemi Piskiej oraz Powiatowego Ośrodka Kultury w Piszu . Początkowo funkcjonowało w budynku tzw. Baszty. Pierwszą wystawę otwarto 22 lipca 1969 r. z okazji uroczystości dwudziestopięciolecia PRL. Poświęcona była problematyce przyrodniczej i etnograficznej. Równocześnie czynna była wystawa współczesnej rzeźby drewnianej. W 1975 r. w wyniku przeprowadzenia reformy administracyjnej kraju, Muzeum zostało Oddziałem Muzeum Okręgowego w Suwałkach. W 1985 r. usamodzielniło się oraz zostało przeniesione do swej obecnej siedziby w piwnicach piskiego ratusza. Muzeum kontynuowało tradycje regionalnego muzealnictwa piskiego z okresu międzywojennego, niestety bez ówczesnych zbiorów, które zaginęły bezpowrotnie po wkroczeniu Armii Czerwonej. Muzeum współpracuje z innymi placówkami muzealnymi w regionie i w kraju: Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie, Muzeum Kultury Ludowej w Węgorzewie, Muzeum Ziemi w Warszawie, Muzeum Archeologicznym w Warszawie, Muzeum Północno-Mazowieckim w Łomży, Muzeum Wojska Polskiego w Białymstoku, Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa w Warszawie, Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, Muzeum Mazurskim w Szczytnie, Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Praniu, Instytutem Pamięci Narodowej.

Zbiory

Muzeum posiada bogatą kolekcję fauny i flory występującej w Puszczy Piskiej oraz regionalne zbiory archeologiczne, historyczne i etnograficzne. Gromadzi dokumentację fotograficzną z dziejów regionu, zabytki piśmiennictwa mazurskiego: prasę, kancjonały, kalendarze, wydawnictwa mazurskich staroobrzędowców, publikacje z piskiej drukarni A. Gąsiorowskiego, rękopisy gromadkarzy, śpiewniki, druki z okresu plebiscytowego. Zabytki archeologiczne w I i II w. n.e. , wyroby huty szkła w Wądołku, XVIII-wieczne rzeźby z cmentarza w Ubliku. Zbiory podzielone są na dwa działy:

• Przyroda Mazur – 171 gatunków ptaków, ssaków, gadów, ryb
• Historia Ziemi Piskiej – zabytki piśmiennictwa, zbiory archeologiczne i etnograficzne oraz dokumentacja fotograficzna z dziejów regionu

Działalność wystawiennicza

Stałą wystawą są „Zwierzęta Warmii i Mazur”, ale zorganizowano wiele wystaw czasowych poświęconych głównie historii, przyrodzie i dziejom łowiectwa. Wystawy podejmują tematy regionalne:

• „Z dziejów miasta i powiatu”
• „Sztuka ludowa rejonu piskiego”
• „Pisz w starej fotografii” oraz ponadregionalne:
• „Papua – Nowa Gwinea”
• „Bibuła czyli drugi obieg w Polsce”
• „Z dziejów oręża polskiego”
• „Wierni Bogu i Ojczyźnie”
• „Żołnierze wyklęci”
• „Wypędzeni i przepędzeni 1945-1949”

Działalność naukowo-wydawnicza

W 1990 pracownicy Muzeum wspólnie z Towarzystwem Miłośników Ziemi Piskiej współtworzyli pismo „Echa Piskie”. W latach 1969-1975 Muzeum wspólnie z Towarzystwem Miłośników Ziemi Piskiej publikowało biuletyn „Komunikaty znad Pisy” , następnie „Znad Pisy”, które od 1995 r. z wydane jest w nowej formule jako pismo popularno-naukowe. Placówka jest organizatorem konferencji naukowych „Pogranicza”.

Działalność edukacyjna

Muzeum już od początku swojej działalności podejmuje działania popularyzujące wiedzę o regionie. W placówce odbywały się spotkania kółka historycznego młodzieży. Obecnie jest organizatorem konkursów historycznych dla uczniów szkół podstawowych i gimnazjów „Historia Pisza i regionu”. Pracownicy Muzeum uczestniczyli w pracach komisji konkursowych, m.in. „Ziemia Piska w moich wspomnieniach”, „Pisz – historia i teraźniejszość”. Od 1999 r. organizuje „Spotkania Muzealne” z historykami, twórcami literatury, politykami. Gośćmi Spotkań byli m.in. Henryk Samsonowicz, Bronisław Komorowski, Kazimierz Orłoś, Bronisław Wildstein. Przy Muzeum działa Klub Lokalnych Inicjatyw Oświatowych KLIO.

Dyrektorzy

• Mieczysław Kulęgowski 1969-1972)
• Wiesław Krzeszewski (1972-1979)
• Mieczysław Kulęgowski (1979-1989)
• Dietmar Serafin (1989- )

Bibliografia

1. Brenda, Waldemar: Muzeum Ziemi Piskiej / Waldemar Brenda, Marek Misiński // „Masovia”. – T. 2 (1999), s. 325-326.
2. Kaczor, Kazimiera: Muzeum regionalne przy Powiatowym Ośrodku Kultury w Piszu / Kazimiera Kaczor, Wacław Radziwinowicz // Muzea na Warmii i Mazurach : 1945-1974 / [red. Zofia Biedrzycka-Gozdek et al.]. – Olsztyn, 1974. – S. 48-49.
3. Katarzyński, Władysław: Rozmowy na myśliwskiej ławce / Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. – 1999, nr 45, dod. „Magazyn”, s. 4.
4. Uchwała Nr V/32/11 Rady Miejskiej w Piszu z dnia 28 stycznia 2011 r. w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Pisz na lata 2011-2014 // „Dziennik Urzędowy Województwa Warmińsko-Mazurskiego”. – 2011, nr 41, poz. 700, s. 2249-2291.

Zobacz też

• Wiadomości z Muzeum [ http://www.piszkulturalnie.pl/muzeum-ziemi-piskiej]