Krzysztof A. Worobiec

K. Worobiec (z prawej) podczas przyznania nagrody Ars Libris, Olsztyn 2009.
Źródło: Archiwum WBP w Olsztynie

Wnętrze muzeum w Kadzidłowie.
Źródło: www.oberzapodpsem.com

Olsztyn, Borussia, 2009.

Zaproszenie na wystawę prac, m.in. K. Worobca, Olsztyn, MBP, 2009.
Źródło: Archiwum WBP w Olsztynie

(1953- ) – działacz na rzecz obrony krajobrazu kulturowego Mazur, prezes Stowarzyszenia na rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur „Sadyba”, geograf, muzealnik, publicysta, malarz, fotograf

Biografia

Urodził się w 1953 r. w Świebodzinie. Wczesne lata młodości spędził w Zielonej Górze, gdzie ukończył szkołę średnią. Jest absolwentem Uniwersytetu Wrocławskiego. Studiował geografię. Ukończył Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Przyrodniczych, Kierunek: geografia, specjalizacja: geomorfologia , dyplom uzyskał w 1978 roku. W latach 1982 - 1985 studiował na Freie Universitaet w Berlinie Zachodnim, Wydział Nauk Przyrodniczych, kierunek: geografia [nieukończone studia doktoranckie - „ Aufbaustudium mit Abschlussziel Promotion”]. Wraz z żoną Danutą mieszkał w Berlinie do czasu obalenia Muru Berlińskiego. W 1989 r. po raz pierwszy przyjechał na Mazury, gdzie początkowo spędzał wakacje, poznając lokalną przyrodę, architekturę, krajobraz. W 1992 r. został właścicielem gospodarstwa w Kadzidłowie i otworzył pensjonat „Oberża pod Psem”. W 1999 r. zamieszkał na stałe na Mazurach.

Działalność

W latach 90-tych wspólnie z żoną założył w Kadzidłowie osadę kulturową, która została 13 lutego 2004 r. wpisana do rejestru zabytków (pod numerem A-2109) jako unikalny zespół drewnianych budynków. Złożyły się na nią zabytki architektury drewnianej - unikatowe budynki z terenów Mazur i Kurpi oraz ich wyposażenie. Osada stanowi prywatną własność państwa Worobców. Na jej terenie mieszczą się budynki kolekcjonowane przez właścicieli. Obecnie osada składa się z siedmiu budynków, w tym sześciu drewnianych - wszystkie przeniesione do Kadzidłowa. W jednym z tych budynków mieści się restauracja „Oberża pod Psem”, oferująca kuchnię regionalną.W najstarszym z budynków urządzone zostało muzeum, w którym odtworzono izby mieszkalne i jednoklasową szkołę wiejską oraz zgromadzono etnograficzne sprzęty codziennego użytku.. Był również właścicielem fermy jeleniowatych. Od kilkunastu lat aktywnie działa na rzecz ochrony krajobrazu kulturowego Warmii i Mazur, szczególnie alei przydrożnych, dawnej architektury wiejskiej oraz cmentarzy i zabytków przemysłowych. W 2004 r. powołał Stowarzyszenie na rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur „Sadyba”. Od początku działalności stowarzyszenia pełni funkcję jego prezesa. Jest inicjatorem wielu akcji - m.in. "Ratujmy Aleje", "Zagubione Wioski Puszczy Piskiej" oraz propagatorem idei utworzenia Mazurskiego Parku Narodowego i Starowierskiego Parku Kulturowego. Pomysłodawca i redaktor serii wydawniczej "Ślady w krajobrazie". Uczestniczył w dyskusjach na szczeblu rządowym i samorządowym na temat zmian w ustawodawstwie odnoszącym się do procesu powoływania parków narodowych oraz ochrony krajobrazu kulturowego. W 2005 i 2010 r. brał udział w pracach sejmowej nadzwyczajnej podkomisji do rozpatrzenia poselskiego projektu ustaw o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska. Od 20 grudnia 2010 roku reprezentuje w Sejmie Komitet Inicjatywy Ustawodawczej - obywatelską inicjatywę zmierzającą do zmiany ustawy o ochronie przyrody w zakresie tworzenia parków narodowych (udział w posiedzeniu plenarnym sejmu oraz pracach podkomisji powołanej ds obywatelskiego projektu ustawy). Pełni funkcję wiceprzewodniczącego Rady Mazurskiego Parku Krajobrazowego. Był członkiem Komitetu Wsparcia kandydatury Wielkich Jezior Mazurskich w plebiscycie na siedem nowych cudów natury. Jest wiceprzewodniczącym Rady Mazurskiego Parku Krajobrazowego oraz września 2008 roku członkiem Rady Programowej Spółki Polskie Radio Regionalne Rozgłośnia w Olsztynie – Radio Olsztyn SA, od maja 2011 roku został powołany przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji na członka Rady Programowej Spółki Telewizja Polska SA Oddział w Olsztynie, od sierpnia 2011 powołany przez dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury w Olsztynie do Rady Programowej Muzeum Nowoczesności.

Twórczość

Zajmuje się ponadto fotografią i malarstwem. Jego obrazy eksponowane są m.in. w „Oberży pod psem”. M.in. w 2000 r. został laureatem Wojewódzkiego Przeglądu Plastyki Nieprofesjonalnej w Mrągowie (za pracę Martwa natura z dzbankiem). Liczne fotografie przyrodnicze oraz dokumentujące stan zachowania środowiska w regionie zawarł w książce pt. Aleje przydrożne. Historia, znaczenie, zagrożenie, ochrona. Publikację przygotował wspólnie z Iwona Liżewską. Książka z serii wydawniczej "Ślady w krajobrazie" ukazała się w 2009 r. nakładem Wydawnictwa „Borussia”. W 2004 r. jego praca pt. Kapliczka przydrożna koło Giżycka została nagrodzona „Srebrnym szkłem” podczas Otwartych Fotograficznych Mistrzostw Warmii i Mazur w Olsztynie (II miejsce w kategorii architektura). Jest stałym współpracownikiem redakcji miesięcznika "Dzikie Życie", stale współpracuje z kwartalnikiem "Borusssia" - poza publikowaniem licznych tekstów dotyczących Warmii i Mazur prowadzi kolumnę "Parkingi kontra zabytki" (felietony na tematy aktualne). Publikacje w miesięcznikach: Przyroda Polska, Zieleń Miejska, Zabytki, Jaćwież, Pomerania, Vege, Tygodnik Powszechny, Debata, rocznik "Znad Pisy" oraz w prasie lokalnej (olsztyńskie wydanie Gazety Wyborczej, Gazeta Olsztyńska, Gazeta Piska i Biuletyn Gminny "Ruciane-Nida"). Od 2008 roku prowadzi blog w Gazecie Olsztyńskiej (http://worobiec.wm.pl/)

Publikacje książkowe:

1. „Jak wybudowaliśmy własną wioskę” w: „ Zachowane – Ocalone? O krajobrazie kulturowym i sposobach jego kształtowania”, Borussia, Olsztyn 2003,
2. Aleje przydrożne. Historia, znaczenie, zagrożenia, ochrona”, Krzysztof A. Worobiec, Iwona Liżewska (red.). Kadzidłowo-Olsztyn 2009 r.; książka z serii „Ślady w krajobrazie” (redaktor serii: Krzysztof A. Worobiec).

Wystawy:

1. 2000 r. - Wojewódzki Przegląd Plastyki Nieprofesjonalnej w Mrągowie
2. 2001 r. - Martwe Natury - CKiT Mrągowo - indywidualna wystawa fotograficzna
3. 2002 r. - Martwe Natury - fotografie i malarstwo - Muzeum Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Leśniczówka Pranie, wystawa zbiorowa wraz z Zofią Góralczyk-Markuszewską, Wandą Sobczyńską, Barbarą Hanuszkiewicz, Marią Jarecką i Kasią Stankiewicz,
4. 2004 r. - Otwarte Fotograficzne Mistrzostwa Warmii i Mazur Olsztyn 2004, nagroda: II miejsce w kategorii Architektura,
5. 2003 r. i 2004 r. - udział w wystawach zbiorowych „Nagrobki i pomniki cmentarne” oraz „Architektura sakralna” organizowanych przez Stowarzyszenie Ars Populi w Krakowie

Nagrody i wyróżnienia

1. II nagroda IX edycji Konkursu na Opisanie Zabytkowych Cmentarzy Warmii i Mazur, Olsztyn, 10 grudnia 2002 r.
2. III miejsce w Konkursie na Opisanie Warmińskich Kapliczek i Krzyży Przydrożnych, Olsztyn, 5 grudnia 2003 r.
3. II nagroda X edycji Konkursu na Opisanie Zabytkowych Cmentarzy Warmii I Mazur Olsztyn, 18 grudnia 2003 r.
4. „Osobowość Ziemi Piskiej w 2003 Roku ” (wraz z Danutą Worobiec) – tytuł przyznany przez Muzeum Ziemi Piskiej w Piszu, 31 grudnia 2003 r.
5. „Osobowość Pisza 2003” (wraz z Danutą Worobiec) - tytuł przyznany przez Gazetę Współczesną w Białymstoku,
6. „Osobowość Mazur 2003” (wraz z Danutą Worobiec) - tytuł przyznany przez Gazetę Współczesną w Białymstoku,
7. II miejsce w Otwartych Fotograficznych Mistrzostwach Warmii i Mazur w kategorii: Architektura, Olsztyn 2004 r.
8. „Przyjazny Środowisku Warmii i Mazur” - nagroda przyznana dla Danuty i Krzysztofa Worobców, wyróżnienie przyznane przez Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 17 lutego 2006 r.
9. „Nagroda im. Alfreda Lityńskiego za zasługi w ochronie środowiska” dla Danuty i Krzysztofa Worobców przyznana przez Naczelną Organizację Techniczną oraz Marszałków Województw Podlaskiego i Warmińsko-Mazurskiego, Krzywe koło Suwałk, 15 wrezśnia 2006 r.
10. Nagroda „Zielony Liść” za rok 2005 dla Krzysztof Worobca „pomysłodawcy akcji Ratujmy Aleje” przyznana przez Fundację Zielonych Płuc Polski, Warszawa, grudzień 2006 r.
11. Nagroda „Wilk Piski” dla Danuty i Krzysztofa Worobców za działalność na rzecz Ziemi Piskiej w roku 2006, przyznana przez samorządy Powiatu Piskiego, Pisz maj 2007r.
12. nominacja Gazeta Wyborcza - Olsztyn do nagrody „Perła za zasługi” i tytułu „Olsztynianin Roku”, kategoria: osoba ,„której nie jest obojętny wygląd Olsztyna”, styczeń 2008 r.
13. nominacja Gazeta Wyborcza do nagrody „Perła za zasługi” i tytułu „Olsztynianin Roku", styczeń 2009 r.
14. II nagroda w konkursie Ars Libris za książkę Aleje przydrożne, Olsztyn 2009

Bibliografia

1. Katarzyński, Władysław: To nic, że z dala od cywilizacji : oberża pod psem / Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. - 2001, nr 17, s. 11.
2. Danuty i Krzysztofa Worobców opowieść / zanotował Zbigniew Fałtynowicz // „Jaćwież”. - Nr 24 (2003), s. 2-5.
3. Pliszka, Paweł: Pod psem, a jak w raju : oberża na skraju świata / Paweł Pliszka // „Gazeta Olsztyńska” (Wyd. Pojezierze). - 2003, nr 31, dod. „Kurier Mrągowski”, nr 5 [właśc. nr 6], s. 7.
4. Kowalewski, Mariusz: Ludzie, którzy chcą ratować Mazury / Mariusz Kowalewski // „Rzeczpospolita”. - 2008, nr 176, s. A6.
5. Worobiec, Krzysztof A.: Historia bukietu białych kwiatów na czarnym aksamicie : o czytaniu Lenza i co z tego wynikło / Krzysztof A. Worobiec // „Borussia”. - Nr 48 (2010), s. 41-47.

Zobacz też

• Strona domowa Stowarzyszenia „Sadyba” http://sadybamazury.wordpress.com/
• Strona domowa Oberży pod psem www.oberzapodpsem.com
• Działamy, by zachować krajobraz – z Krzysztofem A. Worobcem rozmawia Grzegorz Czerwieński, materiał na stronie pracownia.org.pl
• Krzysztof Worobiec: Dziękuję za taki cud natury, materiał na stronie ekomazury.wm.pl
• Artykuły na temat działalności K. Worobca: info.wiadomosci.gazeta.pl