Janusz Jasiński

Źródło: Sławomir Augusiewicz, Janusz Jasiński, Tadeusz Oracki, Wybitni Polacy w Królewcu. XVI-XX wiek, Olsztyn, Littera, 2005, s. 4 [okładki].

Suwałki, Wydawnictwo MO, 1990.

Olsztyn, Wydawnictwo Littera, 2003.

Olsztyn, Wydawnictwo Littera, 2003.

Janusz Jasiński (po prawej) z Ireneuszem Stanisławem Bruskim (po lewej) i Andrzejem Cieślakiem w Książnicy Polskiej w Olsztynie, 16 stycznia 2015 r.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

(1928- ) – historyk, pracownik naukowy, badacz dziejów Warmii i Mazur, publicysta

Biografia

Urodził się 4 września 1928 r. w Wołominie. W 1954 r. ukończył Katolicki Uniwersytet Lubelski. W 1964 r. obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Warszawskim, a w 1982 r. uzyskał habilitację na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1993 r. prezydent RP wręczył mu dyplom profesora, a w 1996 r. został profesorem zwyczajnym.

Działalność

W latach 1954-1962 pracował w Stacji Naukowej Polskiego Towarzystwa Historycznego w Olsztynie, a następnie w Ośrodku Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie (1963-1974) i w Pracowni Toruńskiej Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk (1974-1996). W latach 1996-1999 był zatrudniony w Instytucie Historii Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Olsztynie, a po przekształceniu jej w Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych UWM. W swojej pracy naukowej zajmuje się badaniem i popularyzacją historii Prus Wschodnich i Zachodnich, głównie Warmii i Mazur w XIX wieku. Od 1990 r. zajmuje się też publicystyką z zakresu historii i polityki. Przez wiele lat był współredaktorem kwartalnika naukowego „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” (1957-1980, w latach 1970-1983 redaktor naczelny). Jest członkiem rady redakcyjnej czasopisma „Echa Przeszłości” wydawanego przez Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych UWM. Przez wiele lat był prezesem Oddziału Olsztyńskiego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Do swoich naukowo-organizacyjnych osiągnięć zalicza, współuczestnictwo w założeniu w Olsztynie Ośrodka Badań Naukowych (1961), a także inicjatywę powołania Społecznego Komitetu Ratowania Dawnych Cmentarzy na Warmii i Mazurach (1993).

Publikacje

Na jego dorobek składa się około 700 publikacji, w tym kilkadziesiąt prac autorskich, opracowania i prace redakcyjne, a także artykuły naukowe i popularno-naukowe, w tym m.in.:

publikacje autorskie

• Rozwój świadomości narodowej Michała Kajki (1958)
• Reformy agrarne na Warmii na początku XIX wieku (1967)
• Z pobytu Wincentego Pola w Prusach Wschodnich (1969)
• Powiat piski a polskie powstania 1794-1864 (1970)
• Konspiracja roku 1846 w powiecie suskim i lubawskim (1972)
• Działalność profesora Stanisława Herbsta na rzecz Warmii i Mazur (1974)
• Andrzej Samulowski : 1840-1928 : o narodowe oblicze Warmii (1976)
• Świadomość narodowa na Warmii w XIX wieku : narodziny i rozwój (1983)
• Michał Kajka 1858-1940 : droga do Polski (1990)
• Historia Królewca : szkice z XIII-XX stulecia (1994)
• Jaroty : wieś- kapliczka- kościół (1994) – współpraca Bronisław Magdziarz
• Napoleon w Olsztynie i okolicach (1807) (2003)
• Między Prusami a Polską : rozprawy i szkice z dziejów Warmii i Mazur w XVIII-XX wieku (2003)
• Żołnierze polscy na Mazurach (1807) (2004)
• Michał Kajka 1858-1940 : życie - spuścizna literacka - rodzina - polemiki - wiersze (2008)

opracowania

• Michała Kajki, Zebrałem snop plonu : wybór utworów wydany w setną rocznicę urodzin poety – wraz z Tadeuszem Orackim (1958)
• Karola Pentowskiego, Pamiętnik Mazura (1959)
• Wojciecha Kętrzyńskiego, O Mazurach (1968)
• Michała Lengowskiego, Na Warmii i w Westfalii (1972)
• Emilii Sukertowej-Biedrawiny, Karty z dziejów Mazur (1972)
• Andrzeja Samulowskiego, Z północnego Polski krańca... (1975)
• Michała Kajki, Z duchowej mej niwy... – wraz z Tadeuszem Orackim (1982)
• Franciszka Liedera, Warmia moich młodych lat (1986)
• Ferdynanda Gregoroviusa, Idea polskości (1991)
• Andrzeja Samulowskiego, Wyzwól nas z ciężkiej niewoli ... (1997)

prace redakcyjne

• Szkice olsztyńskie (1967)
• Kopernik na Warmii (1973) – wraz z Bohdanem Koziełło-Poklewskim, Jerzym Sikorskim
• Zagadnienia narodowościowe w Prusach Wschodnich w XIX i XX wieku (1993)
• Grunwald, „Rota”, Nowowiejski (2010) – wraz z Janem Chłostą, Zenoną Rondomańską

Współpracował także przy powstaniu m.in. takich prac, jak: Wybitni Polacy w Królewcu : XVI-XX wiek – wraz Sławomirem Augusiewiczem, Tadeuszem Orackim (2005), a także Wschodniopruskie kampanie Napoleona : wielka armia i wojska polskie w 1807 roku : historia, tradycja, legendy – wraz z Sławomirem Skowronkiem (2007)

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Polonia Restituta (1974)
• Krzyż Oficerski Polonia Restituta (1998)

Nagrody i wyróżnienia

• Nagroda Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk (1984)
• Nagroda I Stopnia Ministra Edukacji Narodowej
• Tytuł członka honorowego Polskiego Towarzystwa Historycznego (2000)
• Tytuł Honorowego Obywatela Olsztyna (2001)
• Nagroda Zygmunta Glogera (2004)

Bibliografia

1. Kto jest kim w województwie warmińsko-mazurskim / [red. Grażyna Gregorowicz]. - Olsztyn: Ga Ga Art. Agencja Promocji, 1999. - S. 54.