Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne Pojezierze. Oddział w Iławie

Wydanie specjalne „Informatora Zarządu Głównego Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego »Pojezierze« w Olsztynie” poświęcone m.in. oddziałowi w Iławie (marzec 1981)
Źródło: zbiory WBP w Olsztynie

W Izbie Ludowej Jana Kowalskiego
Źródło: Almanach Lauru Iławy, Iława 2000, s. 4.

Rozmowy o poezji w klubie „Pojezierza” w 1984 r.
Źródło: Almanach Lauru Iławy, Iława 2000, s. 6.

Oddział Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze” działający w Iławie w latach 1975-2004.

Historia

Iławski oddział „Pojezierza” Powstał w 28 października 1975 r. z inicjatywy Wiesława Niesiobędzkiego, wówczas dyrektora Miejskiej Biblioteki Publicznej w Iławie. Wokół niego oraz grupki twórców ludowych (Jan Kowalski, Czesław Wasiłkowski, Zofia Glińska) skupili się inni literacko i artystycznie uzdolnieni mieszkańcy Iławy, którzy chcieli rozwijać swoje możliwości twórcze i poszukiwali sposobu na zorganizowanie środowiskowego życia artystyczno-kulturalnego. Twórcy ci, zainspirowani przykładem oddziału SSK „Pojezierze” w Prabutach postanowili założyć oddział iławski. Spotkanie założycielskie odbyło się 20 września 1975 r. w Izbie Ludowej Jana Kowalskiego.
Prezesem oddziału był przez cały czas istnienia Wiesław Niesiobędzki.

Działalność

Już na pierwszym spotkaniu omówiono główne cele działalności stowarzyszenia:

• organizacja życia kulturalnego i artystycznego
• uprawianie twórczości artystycznej i ludowej
• popularyzacja twórców zrzeszonych w stowarzyszeniu
• popularyzacja nowych dziedzin twórczości (poza rzeźbą – malarstwo, poezja, tkactwo, szycie strojów ludowych)

W Izbie Ludowej Jana Kowalskiego powstał Ośrodek Twórczości SSK „Pojezierze”, prowadzony przez Jana Kowalskiego, w którym tworzyli i wystawiali swoje prace artyści amatorzy, m.in.: Stanisław Adamaszek, Stanisław Bielec, Kazimierz Górski, Jan Gostrowski, Kazimierz Chyliński, Kazimierz Kochański, Marek Lipigórski, Waldemar Mystkowski. W 1977 r. artyści ludowi z Ośrodka Twórczości zorganizowali Wiosenny Plener Rzeźby Monumentalnej w Smolnikach. Rzeźby artystów z Ośrodka Twórczości prezentowano również podczas wojewódzkich i krajowych wydarzeń kulturalnych, m.in. Dni Olsztyna, Dni Folkloru Olsztyńskiego w Olsztynku i Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą.
Dzięki zabiegom prezesa zorganizowano doroczną imprezę Iławski Kwiecień Twórczości o Laur Iławy, od 1982 r. odbywa się również stała cykliczna impreza – Iławskie Dni Poezji i Muzyki.
Z inicjatywy działaczy „Pojezierza” w 1983 r. Miejskiej Bibliotece Publicznej w Iławie nadano imię Edwarda Stachury. Tam też działała Iławska Grupa Poetycka „Warmia i Mazury”, do której należeli m.in.: Roman Tasarz, Mirosław Maj, Piotr Szupryczyński, Janusz Surmacz, Tadeusz Żuchowski. Ukazywały się również dwa numery almanachu młodych twórców pt. „Suplement”.
W piwnicy Miejskiego Domu Kultury urządzono Klub „Pojezierza”, przy którym działał Teatr Poezji (stworzony przez wspomnianą wyżej grupę poetycką) w składzie: Dorota Szczypiorska, Liliana Kołcz, Danuta Groszkowska, Mirosława Ochocka, Mirosław Kaniecki i Michał Śliwa.
Przy „Pojezierzu” działał również klub fotograficzny skupiony wokół Czesława Wasiłkowskiego, do którego należeli m.in.: Ryszard Wilkowski, Henryk Kasprzycki, Jan Jasiński, Andrzej Musiński, Zbigniew Liss, Stanisław Karczmarz, Edward Rakowski. Czesław Wasiłkowski założył również prywatną Galerię Fotografii Barwnej.
Zorganizowano Galerię Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Pojezierze”. Iławski oddział organizował również spotkania i wystawy malarstwa i fotografiki. Zaprezentowano m.in. prace: Kazimierza Badaczewskiego, Mariana Brzostka, Grażyny Gorczycy, Jerzego Kluczka, Edwarda Szostaka, Barbary Świniarskiej, Jacka Trybusa, Adama Rogattego, Stanisława Racławskiego, Jadwigi Werstak, Czesława Wasiłkowskiego. Na przełomie lat 70-tych i 80-tych z inicjatywy członków oddziału powstała również Iławska Galeria Amatorskiej Twórczości Artystycznej IGATA, która działała do 1983 r.
Organizowano spotkania autorskie, występy kabaretów i koncerty z udziałem muzyków filharmonii olsztyńskiej.

Bibliografia

1. T.Ś.: „Pojezierze” w Iławie / T.Ś. // „Gazeta Olsztyńska”. – 1985, nr 278, s.
2. Niesiobędzki, Wiesław: Teraz SSK „Pojezierze”! / Wiesław Niesiobędzki // „Kurier Iławski”. – 1999, nr 1, s. 4.
3. Niesiobędzki, Wiesław: O tych, co kulturę w Iławie tworzyli : dwadzieścia Laurów Iławy na ćwierć wieku iławskiego SSK „Pojezierze” / Wiesław Niesiobędzki. – Il. // „ Kurier Iławski”. – 2000, nr 24, s. 12.
4. Jackiewicz, Mieczysław: Oddziały terenowe / Mieczysław Jackiewicz // W: Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”. – Olsztyn, 1986. – S. 51-59.
5. Niesiobędzki, Wiesław: Słów kilka o SSK „Pojezierze” z okazji jubileuszu 25 lecia / Wiesław Niesiobędzki. – Il. // W: Almanach Lauru Iławy. – Iława : [druk TMZ], 2000. – S. 3-10.
6. Niesiobędzki, Wiesław: W atmosferze twórczej życzliwości / Wiesław Niesiobędzki. – Il. // „Informator Zarządu Głównego Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego »Pojezierze« w Olsztynie”. – 1977, czerwiec, s. 14-16.