Janusz Teodor Dybowski

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj

(1909-1977) - powieściopisarz, dramaturg i poeta

Biografia

Urodził się 1 czerwca 1909 r. w Zduńskiej Woli w powiecie sieradzkim. Studiował prawo na Uniwersytecie Wileńskim i filozofię we Fryburgu szwajcarskim, gdzie w 1944 r. uzyskał stopień doktora. W okresie wojny walczył w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. W czasie walk został wzięty do niewoli, skąd zbiegł w 1940 r. do Szwajcarii. Wrócił do Polski w 1947 r. W latach 1948-1957 przebywał w Olsztynie. Od 1960 r. zamieszkał w Warszawie. Zmarł 28 czerwca 1977 r.

Działalność

Scena z Zapory na deskach Teatru im. Jaracza, Olsztyn 1949.
Źródło: [1]
Wydawnictwo Łódzkie, Łódź 1972.

W latach 1937-1939 był bibliotekarzem w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu. W trakcie wojny pracował jako redaktor, bibliotekarz i asystent na uniwersytetach w Brukseli i Fryburgu. Po powrocie do kraju był kierownikiem literackim teatrów w Poznaniu, Rzeszowie i Koszalinie. W Olsztynie był kierownikiem artystycznym Teatru im. Stefana Jaracza. Uczestniczył również w powstaniu oddziału olsztyńskiego Związku Literatów Polskich w 1955 r. Współpracował z miejscową prasą.

Twórczość

Debiutował w 1929 r. jako prozaik na łamach prasy. Znany jest z powieści historycznych – niektóre z nich są poświęcone tematyce pruskiej, np. Hołd pruski (1964), Gorące wici (1962) i powieści dla młodzieży, jak Światło nad Helladą (1963), Ocalenie Syrakuz (1966), Bunt Paryża (1970) czy Listopadowa zawierucha (1976). Był również dramaturgiem, autorem sztuk scenicznych - w trakcie pobytu w Olsztynie, na deskach Teatru im. Stefana Jaracza, odbyły się trzy prapremiery jego sztuk: Zapora (1949), Kościuszko w Berville (1950) i Narodziny poety (1956). Pisał również wiersze, nowele i słuchowiska radiowe.

Nagrody i odznaczenia

  • II nagroda ogólnopolska za pamiętniki: Życie bez liberii (1957) (gdzie m.in. opisał swój pobyt i pracę w Olsztynie)
  • Olsztyńska Regionalna Nagroda im. Michała Lengowskiego (1967)
  • Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi

Przypisy

  1. Olsztyn 1945-2005. Kultura i nauka, Olsztyn, OBN, 2006, s. 382.

Bibliografia

  1. Olsztyn literacki. Przewodnik po wystawie zorganizowanej z okazji jubileuszy 25-lecia olsztyńskiego oddziału Związku Literatów P0olskich i 80-lecia urodzin dr. Władysława Gebika / tekst Halina Keferstein. – Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 1980. - S. [27].
  2. Oracki, Tadeusz: Twórcy i działacze kultury w województwie olsztyńskim w latach 1945-1970 / Tadeusz Oracki. – Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1975. - S. 48.
  3. Rojek, Józef Jacek: Literaci & literatura Warmii i Mazur. Przewodnik eseistyczny. – Olsztyn : Fundacja Środowisk Twórczych, 2008. - S. 36.

Zobacz też