Irena Misztal
(1908–2003) – nauczycielka, działaczka oświatowa, poetka, pisarka związana z Ełkiem (właśc. Tamara Piotuch)
Spis treści
Biografia
Urodziła się jako Tamara Pietuchowa 11 grudnia 1908 r. w Dźwińsku (obecnie Łotwa). Rosyjskie nazwisko Pietuchow autorka zmieniła na Piotuch w międzywojennej Polsce (przybyła z rodziną do Polski w 1922 r.). Nazwiska Misztal zaczęła zaś używać po wyjściu za mąż w 1961 r. W okresie międzywojennym pracowała na Grodzieńszczyźnie jako nauczycielka. W 1939 r. uczestniczyła w kursie teatralno-świetlicowym w Trokach. W czasie okupacji niemieckiej wstąpiła do Armii Krajowej i prowadziła tajną szkołę w Długopolu i Brzezince. Po zakończeniu wojny przyjechała do Polski. Najpierw pracowała w Hajnówce, a w 1946 r. zamieszkała w Ełku. W 1953 r. ukończyła wyższe studia wychowania fizycznego. Na emeryturę przeszła w 1963 r. Zmarła 21 października 2003 r.
Działalność
Pracę nauczycielki zaczęła w 1930 r. w Twościkach. Od 1934 r. pracowała w gminie Jeziory. Przez cały czas pracy na wsi organizowała przedstawienia teatralne dla miejscowej ludności. Po przyjeździe do Ełku podjęła pracę podjęła pracę w Szkole Podstawowej nr 2, a następnie w Liceum Pedagogicznym i w Zasadniczej Szkole Odzieżowej. Była członkinią Towarzystwa Miłośników Ełku. Przez wiele lat w ramach tego stowarzyszenia organizowała konkursy poetyckie dla dzieci, młodzieży i dorosłych.
Twórczość
Pierwsze wiersze napisała w języku rosyjskim będąc jeszcze uczennicą gimnazjum w Wiaźnie. Przez całe dziesięciolecia tworzyła przede wszystkim dla siebie, z wewnętrznej potrzeby, bez zamiaru publikowania. Zmiana nastąpiła dopiero, gdy autorka miała 79 lat. W 1987 r. zadebiutowała wierszami na łamach „Kuriera Podlaskiego” i „Krajobrazów”. Tworzyła utwory poetyckie, poematy, powieści i pamiętniki, a także sztuki teatralne dla dzieci. Opublikowała tomiki wierszy:
- Rymy mojego życia (1988)
- Spóźnione akordy (1990)
- Ostatnie echa (1993)
- W ogrodzie jesiennym (1999)
Napisała również zbiór opowiadań Jej powrót (1997) oraz tomy wspomnień: Okruchy życia (1993) i pięciotomowe Takie sobie dzieje (1999-2002). Dorobek literacki autorki w części pozostaje nadal w rękopisie (powieści, nowele, sztuki dramatyczne). Utwory opublikowane dostępne są w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Ełku, a najpełniejszy ich zbiór znajduje się w Książnicy Podlaskiej w Białymstoku.
Odznaczenia
- Złota Odznaka Związku Nauczycielstwa Polskiego
- Złoty Krzyż Zasługi
- Medal Komisji Edukacji Narodowej
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Medal XV–lecia Towarzystwa Miłośników Ełku (1994)
- Honorowy Medal Towarzystwa Miłośników Ełku (1996)
Nagrody i wyróżnienia
- Tytuł Ełczanina Roku za dokonania literackie, działalność pedagogiczną i pracę społeczną (1990)
- Nominacja do tytułu Ełczanina 50-lecia (1995)
- Kilkakrotnie zdobywała nagrody w Ogólnopolskim Konkursie Literackim im. Mieczysława Stryjewskiego w Lęborku
Ciekawostki
- 11 grudnia 2004 r. Mazurskie Towarzystwo Naukowe w Ełku, Miejska Biblioteka Publiczna w Ełku i Związek Nauczycielstwa Polskiego w Ełku zorganizowały sympozjum popularno-naukowe poświęcone życiu i twórczości Ireny Tamary Misztal
- od 2005 r. organizowany jest w Ełku Konkurs Literacki im. Ireny Tamary Misztal „Prosto z serca”
Bibliografia
- Drozdowska, Józefa: Irena Misztal - pisarka z Ełku / Józefa Drozdowska // „Bibliotekarz Podlaski”. - (2003), s. 142-144.
- Kto jest kim w województwie warmińsko-mazurskim / red. Grażyna Gregorowicz. - Olsztyn : Ga Ga Art. Agencja Promocji, 2001. – S. 96-97.
Zobacz też
- Irena Tamara Misztal (1908-2003) – życie i twórczość, oprac. Stanisław Fietkiewicz, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.modn.elk.edu.pl
- Strona internetowa Konkursu Literackiego im. Ireny Tamary Misztal www.prostozserca.ugu.pl
- Tomasz Cieślak, Gdyby nie historia, może zostałaby poetką rosyjską, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.tygielkultury.eu
