Gmach poczty cesarskiej w Olsztynie

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
Fot. A. Romulewicz. 2013 rok
Fot. A. Romulewicz. 2013 rok
Fot. A. Romulewicz. 2013 rok

Zabytek architektury wzniesiony pod koniec XIX wieku.

Karta pocztowa ze zdjęciami i wierszem Andrzeja Cieślaka poświęconym Poczcie Głównej (cesarskiej) w Olsztynie.
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

Lokalizacja

Gmach poczty cesarskiej wybudowano w Olsztynie, przy ulicy Wilhelmowskiej (niem. Wilhelmstraβe, obecnie ulica Seweryna Pieniężnego), obok której zbiegały się ulice Pocztowa (niem. Treudankstraβe, obecnie 22 Stycznia) i Karola (niem. Karlstraβe, obecnie Lelewela).

Historia

Przygotowania do budowy poczty w Olsztynie rozpoczęto na wiosnę 1886 roku. Na jesieni tego roku osiągnięto stan surowy, a już 1 października 1887 roku budynek został oddany do użytku. W 1907 roku podjęto plan rozbudowy gmachu. Przedłużono wówczas główną jego fasadę o cztery osie okienne, powiększono zaplecze o halę ekspedycyjną. Z tyłu budynku podniesiono korpus o jedno piętro. W 1928 roku dobudowano również boczne skrzydło z bramą od ul. 22 Stycznia. Autorem projektu modernizacji obiektu był August Feddersen.

Opis

Nowy budynek poczty, wzniesiony w stylu neogotyckim, ozdobiono bogatym detalem architektonicznym (liczne wykusze, załamania bryły i ozdobniki, jak np. rozety) i zdobieniami z glazurowanej cegły. Dach pokryto łupkiem. Ponad drzwiami zamontowano zegar. Z umieszczonych na dachu żelaznych wieżyczek rozchodziły się biegnące we wszystkich kierunkach kable napowietrznych linii telefonicznych i telegraficznych. Pierwotnie budynek od frontu był symetryczny, oś środkową nad portalem akcentował trójkątny szczyt wysunięty z okapu, na pozostałych osiach okiennych między ryzalitami występowały ozdobne lukarny (wymienione w 1928 roku w czasie rozbudowy budynku). Indywidualnego charakteru nadaje wyglądowi gmachu wzajemne odwrócenie proporcji obu kondygnacji – parter jest tutaj zdecydowanie wyższy od piętra. Efekt ten uzyskano dzięki podwyższeniu górnych okien znajdujących się w ryzalitach i ujęciu ich we wspólne obramienia wraz z rozetami.[1]

Bibliografia

  1. Bętkowski, Rafał: Olsztyn jakiego nie znacie: obraz miasta na dawnej pocztówce / Rafał Bętkowski. – Olsztyn : Edytor Wers, 2003. – S. 57.
  2. Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. – Olsztyn : Remix, 1998. – S. 122-123.
  3. Rzempołuch, Andrzej: Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Urząd Miasta: Remix, 2005. – S. 68-69.

Przypisy

  1. A. Rzempołuch, Architektura i urbanistyka Olsztyna 1353-1953: od założenia miasta po odbudowę ze zniszczeń wojennych, Olsztyn 2005, s. 70.

Zobacz też

  • Robak, Irena: Gmach poczty cesarskiej - ul. Pieniężnego 21, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.atrakcje.olsztyn.pl [dostęp 5 września 2013 r.].