Zofia Ejsymont: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Linia 3: Linia 3:
 
==Biografia==
 
==Biografia==
 
Zofia Maria Ejsymont, urodziła się 5 maja 1911 r. miejscowości Niemen na Wileńszczyźnie.  W Olsztynie zamieszkała w 1945 r. z mężem Edwardem, który był kolejarzem. Należała do Stowarzyszenia Twórców Ludowych od 1973 r. Przez 12 lat była sekretarzem oddziału warmińsko-mazurskiego stowarzyszenia, działała we władzach Zarządu Głównego w Lublinie. Ponadto udzielała się w  Klubie Seniora PSS „Społem”, [[Klub Plastyka Amatora „Sąsiedzi” w Olsztynie|Klubie Twórcy Amatora „Sąsiedzi”]], którego była prezesem<ref> Sokołowska, Grażyna, ''Malarka tkanin'', „Warmia i Mazury”, 1980, nr 6, s. 21</ref>.  
 
Zofia Maria Ejsymont, urodziła się 5 maja 1911 r. miejscowości Niemen na Wileńszczyźnie.  W Olsztynie zamieszkała w 1945 r. z mężem Edwardem, który był kolejarzem. Należała do Stowarzyszenia Twórców Ludowych od 1973 r. Przez 12 lat była sekretarzem oddziału warmińsko-mazurskiego stowarzyszenia, działała we władzach Zarządu Głównego w Lublinie. Ponadto udzielała się w  Klubie Seniora PSS „Społem”, [[Klub Plastyka Amatora „Sąsiedzi” w Olsztynie|Klubie Twórcy Amatora „Sąsiedzi”]], którego była prezesem<ref> Sokołowska, Grażyna, ''Malarka tkanin'', „Warmia i Mazury”, 1980, nr 6, s. 21</ref>.  
 
 
==Twórczość==
 
==Twórczość==
 
Tkactwem zajęła się w 1947 r. chociaż już w domu babci podpatrywała kobiety tkające na krosnach. Ponieważ tkaninę wileńską i białoruską doskonale znała, zainteresowała się tkaniną  warmińską i mazurską. Jako surowca używała wełny, lnu i bawełny. Sama przędła oraz farbowała przędzę w barwnikach naturalnych (kora dębowa, liście brzozy, piołun, kocanka piaskowa, pokrzywa, kora olchy). Swoje prace wykonywała na potrzeby rodziny. Po raz pierwszy zaprezentowała je na wystawie zorganizowanej w 1960 r. w olsztyńskim [[Muzeum Mazurskie w Olsztynie|zamku]]. Pokazała wówczas poduszki, kosmetyczki ręcznie tkane i szyte oraz zakładki do książek. Prace Zofii Ejsymont znalazły uznanie u [[Barbara Hulanicka|Barbary Hulanickiej]]. Od tego czasu brała udział w wielu wystawach twórczości ludowej i pamiątkarstwa. [[Leonard Serbintowicz]], olsztyński artysta plastyk  w 1974 r. napisał: „Tkactwo pani Zofii jest bardzo kolorowe. Najczęściej powtarza się czerwień, soczysta zieleń, słoneczny pomarańcz, błękit w różnych odcieniach oraz wrzosowy fiolet (…) Wykonane bieżniki, poduszki dekoracyjne, płachty, obrusy zdradzają opanowany warsztat oraz prostą ale jakże piękną kompozycję i harmonię kolorystyczną, a rzetelne wykończenie  dodaje tkaninie szlachetności. Ciepła tonacja w tkaninach pani Eysymont wiąże się chyba z jej łagodnym usposobieniem, ufnym stosunkiem do ludzi, chęcią niesienia pomocy, życzliwością. Swoje tkactwo – pani Zofia traktuje jak malarstwo, tyle tylko, że pędzel zastępuje czółenkiem tkackim, a farby kolorowymi nićmi <ref> Sokołowska, Grażyna, ''Malarka tkanin'', „Warmia i Mazury”, 1980, nr 6, s. 21</ref>. Sformułowanie  [[Leon Serbintowicz|L. Serbintowicza]] „malowane tkanie” jako charakterystyka twórczości Zofii Eysymont utrwaliło się w świadomości <ref>Beba, Bożena,'' Współczesna sztuka ludowa na Warmii i Mazurach'', Olsztyn, 2008, S. 53 </ref>.  
 
Tkactwem zajęła się w 1947 r. chociaż już w domu babci podpatrywała kobiety tkające na krosnach. Ponieważ tkaninę wileńską i białoruską doskonale znała, zainteresowała się tkaniną  warmińską i mazurską. Jako surowca używała wełny, lnu i bawełny. Sama przędła oraz farbowała przędzę w barwnikach naturalnych (kora dębowa, liście brzozy, piołun, kocanka piaskowa, pokrzywa, kora olchy). Swoje prace wykonywała na potrzeby rodziny. Po raz pierwszy zaprezentowała je na wystawie zorganizowanej w 1960 r. w olsztyńskim [[Muzeum Mazurskie w Olsztynie|zamku]]. Pokazała wówczas poduszki, kosmetyczki ręcznie tkane i szyte oraz zakładki do książek. Prace Zofii Ejsymont znalazły uznanie u [[Barbara Hulanicka|Barbary Hulanickiej]]. Od tego czasu brała udział w wielu wystawach twórczości ludowej i pamiątkarstwa. [[Leonard Serbintowicz]], olsztyński artysta plastyk  w 1974 r. napisał: „Tkactwo pani Zofii jest bardzo kolorowe. Najczęściej powtarza się czerwień, soczysta zieleń, słoneczny pomarańcz, błękit w różnych odcieniach oraz wrzosowy fiolet (…) Wykonane bieżniki, poduszki dekoracyjne, płachty, obrusy zdradzają opanowany warsztat oraz prostą ale jakże piękną kompozycję i harmonię kolorystyczną, a rzetelne wykończenie  dodaje tkaninie szlachetności. Ciepła tonacja w tkaninach pani Eysymont wiąże się chyba z jej łagodnym usposobieniem, ufnym stosunkiem do ludzi, chęcią niesienia pomocy, życzliwością. Swoje tkactwo – pani Zofia traktuje jak malarstwo, tyle tylko, że pędzel zastępuje czółenkiem tkackim, a farby kolorowymi nićmi <ref> Sokołowska, Grażyna, ''Malarka tkanin'', „Warmia i Mazury”, 1980, nr 6, s. 21</ref>. Sformułowanie  [[Leon Serbintowicz|L. Serbintowicza]] „malowane tkanie” jako charakterystyka twórczości Zofii Eysymont utrwaliło się w świadomości <ref>Beba, Bożena,'' Współczesna sztuka ludowa na Warmii i Mazurach'', Olsztyn, 2008, S. 53 </ref>.  
 
 
 
==Wystawy i konkursy==
 
==Wystawy i konkursy==
 
Systematycznie uczestniczyła w Targach Sztuki Ludowej w Kazimierzu nad Wisłą oraz wystawach w Płocku, Toruniu, Lublinie i Krakowie. W 1975 r. z okazji [[Dni Olsztyna w Kaliningradzie]], w Muzeum Krajoznawczym na wystawie „Kultura ludowa Olsztyńskiego wczoraj i dziś” prezentowała swoje prace oraz na krośnie demonstrowała technikę tkania. Brała udział w IV Festiwalu Serbskiej Kultury w Budziszynie.  Brała udział w wystawie [[Panorama XXX-lecia|Panorama XX-lecia Olsztyn Warszawie]]. Jej prace znajdują się w zbiorach prywatnych i publicznych w Australii, Stanach Zjednoczonych, Danii, na Węgrzech, w Rosji, Francji i Japonii.  
 
Systematycznie uczestniczyła w Targach Sztuki Ludowej w Kazimierzu nad Wisłą oraz wystawach w Płocku, Toruniu, Lublinie i Krakowie. W 1975 r. z okazji [[Dni Olsztyna w Kaliningradzie]], w Muzeum Krajoznawczym na wystawie „Kultura ludowa Olsztyńskiego wczoraj i dziś” prezentowała swoje prace oraz na krośnie demonstrowała technikę tkania. Brała udział w IV Festiwalu Serbskiej Kultury w Budziszynie.  Brała udział w wystawie [[Panorama XXX-lecia|Panorama XX-lecia Olsztyn Warszawie]]. Jej prace znajdują się w zbiorach prywatnych i publicznych w Australii, Stanach Zjednoczonych, Danii, na Węgrzech, w Rosji, Francji i Japonii.  
 
 
==Nagrody i odznaczenia==
 
==Nagrody i odznaczenia==
 
Laureatka konkursów organizowanych przez Cepelię
 
Laureatka konkursów organizowanych przez Cepelię
Linia 18: Linia 14:
 
* Krzyż Kawalerski Orderu odrodzenia Polski (1979)
 
* Krzyż Kawalerski Orderu odrodzenia Polski (1979)
 
* Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)
 
* Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)
 
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
 
# Ejsymont Zofia, ''Ankieta'', Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, Sygn. 30/405
 
# Ejsymont Zofia, ''Ankieta'', Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, Sygn. 30/405
 
# (F.W.): ''Zofia Eysymont : olsztyńscy twórcy ludowi'' / (F.W.) „Warmia i Mazury”. – 1984, nr 8, s. 8-9.
 
# (F.W.): ''Zofia Eysymont : olsztyńscy twórcy ludowi'' / (F.W.) „Warmia i Mazury”. – 1984, nr 8, s. 8-9.
 
# Sokołowska, Grażyna: ''Malarka tkanin'' / Grażyna Sokołowska // „Warmia i Mazury”. – 1980, nr 6, s. 20-21.
 
# Sokołowska, Grażyna: ''Malarka tkanin'' / Grażyna Sokołowska // „Warmia i Mazury”. – 1980, nr 6, s. 20-21.
 
 
 
==Przypisy==
 
==Przypisy==
 
<references/>
 
<references/>
<references/>
 
<references/>
 
 
 
 
 
 
[[Category:Sztuka ludowa|Ejsymont,Zofia]]
 
[[Category:Sztuka ludowa|Ejsymont,Zofia]]
 
[[Category:Etnografia|Ejsymont,Zofia]]
 
[[Category:Etnografia|Ejsymont,Zofia]]

Wersja z 13:18, 11 kwi 2011

Źródło: „Warmia i Mazury”. – 1980, nr 6, s. 20.
(1911-?) – tkaczka ludowa

Biografia

Zofia Maria Ejsymont, urodziła się 5 maja 1911 r. miejscowości Niemen na Wileńszczyźnie. W Olsztynie zamieszkała w 1945 r. z mężem Edwardem, który był kolejarzem. Należała do Stowarzyszenia Twórców Ludowych od 1973 r. Przez 12 lat była sekretarzem oddziału warmińsko-mazurskiego stowarzyszenia, działała we władzach Zarządu Głównego w Lublinie. Ponadto udzielała się w Klubie Seniora PSS „Społem”, Klubie Twórcy Amatora „Sąsiedzi”, którego była prezesem[1].

Twórczość

Tkactwem zajęła się w 1947 r. chociaż już w domu babci podpatrywała kobiety tkające na krosnach. Ponieważ tkaninę wileńską i białoruską doskonale znała, zainteresowała się tkaniną warmińską i mazurską. Jako surowca używała wełny, lnu i bawełny. Sama przędła oraz farbowała przędzę w barwnikach naturalnych (kora dębowa, liście brzozy, piołun, kocanka piaskowa, pokrzywa, kora olchy). Swoje prace wykonywała na potrzeby rodziny. Po raz pierwszy zaprezentowała je na wystawie zorganizowanej w 1960 r. w olsztyńskim zamku. Pokazała wówczas poduszki, kosmetyczki ręcznie tkane i szyte oraz zakładki do książek. Prace Zofii Ejsymont znalazły uznanie u Barbary Hulanickiej. Od tego czasu brała udział w wielu wystawach twórczości ludowej i pamiątkarstwa. Leonard Serbintowicz, olsztyński artysta plastyk w 1974 r. napisał: „Tkactwo pani Zofii jest bardzo kolorowe. Najczęściej powtarza się czerwień, soczysta zieleń, słoneczny pomarańcz, błękit w różnych odcieniach oraz wrzosowy fiolet (…) Wykonane bieżniki, poduszki dekoracyjne, płachty, obrusy zdradzają opanowany warsztat oraz prostą ale jakże piękną kompozycję i harmonię kolorystyczną, a rzetelne wykończenie dodaje tkaninie szlachetności. Ciepła tonacja w tkaninach pani Eysymont wiąże się chyba z jej łagodnym usposobieniem, ufnym stosunkiem do ludzi, chęcią niesienia pomocy, życzliwością. Swoje tkactwo – pani Zofia traktuje jak malarstwo, tyle tylko, że pędzel zastępuje czółenkiem tkackim, a farby kolorowymi nićmi [2]. Sformułowanie L. Serbintowicza „malowane tkanie” jako charakterystyka twórczości Zofii Eysymont utrwaliło się w świadomości [3].

Wystawy i konkursy

Systematycznie uczestniczyła w Targach Sztuki Ludowej w Kazimierzu nad Wisłą oraz wystawach w Płocku, Toruniu, Lublinie i Krakowie. W 1975 r. z okazji Dni Olsztyna w Kaliningradzie, w Muzeum Krajoznawczym na wystawie „Kultura ludowa Olsztyńskiego wczoraj i dziś” prezentowała swoje prace oraz na krośnie demonstrowała technikę tkania. Brała udział w IV Festiwalu Serbskiej Kultury w Budziszynie. Brała udział w wystawie Panorama XX-lecia Olsztyn Warszawie. Jej prace znajdują się w zbiorach prywatnych i publicznych w Australii, Stanach Zjednoczonych, Danii, na Węgrzech, w Rosji, Francji i Japonii.

Nagrody i odznaczenia

Laureatka konkursów organizowanych przez Cepelię

  • tytuł autentycznego twórcy ludowego (1975)
  • Odznaka honorowa „Zasłużony dla Warmii i Mazur” (1976)
  • Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury” (1977)
  • Krzyż Kawalerski Orderu odrodzenia Polski (1979)
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej (1984)

Bibliografia

  1. Ejsymont Zofia, Ankieta, Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, Sygn. 30/405
  2. (F.W.): Zofia Eysymont : olsztyńscy twórcy ludowi / (F.W.) „Warmia i Mazury”. – 1984, nr 8, s. 8-9.
  3. Sokołowska, Grażyna: Malarka tkanin / Grażyna Sokołowska // „Warmia i Mazury”. – 1980, nr 6, s. 20-21.

Przypisy

  1. Sokołowska, Grażyna, Malarka tkanin, „Warmia i Mazury”, 1980, nr 6, s. 21
  2. Sokołowska, Grażyna, Malarka tkanin, „Warmia i Mazury”, 1980, nr 6, s. 21
  3. Beba, Bożena, Współczesna sztuka ludowa na Warmii i Mazurach, Olsztyn, 2008, S. 53