Kaplica pw. Zbawiciela w Bazylice Archikatedralnej we Fromborku: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 3 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
[[Image: kaplica_zbawiciel_katedra_frombork_1.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://www.frombork.art.pl/Frombork-foto/kaplica.JPG www.frombork.art.pl] ]]
 
[[Image: kaplica_zbawiciel_katedra_frombork_2.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://frombork.art.pl/pl/kaplica-zbawiciela-fromborku/ www.frombork.art.pl] ]]
 
[[Image: kaplica_zbawiciel_katedra_frombork_3.jpg|thumb|right|200px| Wejście do kaplicy. Fot. Adolf Bötticher. 1894 rok.<br>Źródło: ''Prusy Wschodnie - dokumentacja historycznej prowincji'', Warszawa IS PAN, 2006, nr 055783.]]
 
[[Image: kaplica_zbawiciel_katedra_frombork_4.jpg|thumb|right|200px| Fot. Katarzyna Czaykowska.<br>Źródło: [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#969/pl/p/frombork_-_zabytkowy_zespol_wzgorza_katedralnego www.ciekawemazury.pl] ]]
 
 
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku.  
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku.  
  
Linia 10: Linia 5:
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Kaplica została wzniesiona ku czci Zbawiciela i relikwii świętych przez biskupa [[ewim:Krzysztof Andrzej Jan Szembek |Krzysztofa Andrzeja Szembeka]]. Po roku 1740 miało to też być miejsce pochówku fundatora (stąd inna jej nazwa – kaplica Szembeka). Budowę rozpoczęto w 1732 roku, a w 1735 roku nastąpiła konsekracja kaplicy. Prace nad jej wystrojem trwały do 1742 roku. Obiekt był remontowany w latach 1877, 1901 i 1950.  
+
Kaplica została wzniesiona ku czci Zbawiciela i relikwii świętych przez biskupa [[ewim:Krzysztof Szembek |Krzysztofa Andrzeja Szembeka]]. Po roku 1740 miało to też być miejsce pochówku fundatora (stąd inna jej nazwa – kaplica Szembeka). Budowę rozpoczęto w 1732 roku, a w 1735 roku nastąpiła konsekracja kaplicy. Prace nad jej wystrojem trwały do 1742 roku. Obiekt był remontowany w latach 1877, 1901 i 1950.  
  
 
==Opis==
 
==Opis==
Linia 18: Linia 13:
 
W południowej wnęce ściany ustawiono późnobarokowy [[Ołtarz w Kaplicy Zbawiciela i Wszystkich Świętych we Fromborku|Ołtarz Zbawiciela]], z pierwszej połowy XVIII wieku. Znajduje się w nim, współczesny ołtarzowi, obraz Chrystusa Zwycięskiego adorowanego przez Wszystkich Świętych, a także mensa sarkofagowa z relikwiarzem w formie trumny. W obramienie obrazu, mensę i trumnę wpuszczono oszklone skrzynki na relikwie ze srebrnymi, repusowanymi ramami dekorowanymi ornamentem regencyjnym, wykonanymi w latach 1730-1738 przez [[ewim:Jan Krzysztof Geese |Jana Krzysztofa Geese]], złotnika z [[ewim:Olsztyn|Olsztyna]]. Umieszczona w wejściu żelazna krata późnobarokowa została wykonana w 1732 roku przez [[ewim:Jan Schwarz |Jana]] i [[ewim: Krzysztof Schwarz |Krzysztofa Schwarzów]] z [[ewim:Reszel |Reszla]].
 
W południowej wnęce ściany ustawiono późnobarokowy [[Ołtarz w Kaplicy Zbawiciela i Wszystkich Świętych we Fromborku|Ołtarz Zbawiciela]], z pierwszej połowy XVIII wieku. Znajduje się w nim, współczesny ołtarzowi, obraz Chrystusa Zwycięskiego adorowanego przez Wszystkich Świętych, a także mensa sarkofagowa z relikwiarzem w formie trumny. W obramienie obrazu, mensę i trumnę wpuszczono oszklone skrzynki na relikwie ze srebrnymi, repusowanymi ramami dekorowanymi ornamentem regencyjnym, wykonanymi w latach 1730-1738 przez [[ewim:Jan Krzysztof Geese |Jana Krzysztofa Geese]], złotnika z [[ewim:Olsztyn|Olsztyna]]. Umieszczona w wejściu żelazna krata późnobarokowa została wykonana w 1732 roku przez [[ewim:Jan Schwarz |Jana]] i [[ewim: Krzysztof Schwarz |Krzysztofa Schwarzów]] z [[ewim:Reszel |Reszla]].
  
==Zobacz też==
+
==Hasła powiązane==
 
*[[Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku| Bazylika Archikatedralna we Fromborku]]
 
*[[Bazylika Archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja we Fromborku| Bazylika Archikatedralna we Fromborku]]
 
*[[Szpital pw. Św. Ducha we Fromborku]]
 
*[[Szpital pw. Św. Ducha we Fromborku]]
Linia 30: Linia 25:
 
*[[ewim:Cmentarz kanonicki we Fromborku|Cmentarz kanonicki we Fromborku]]
 
*[[ewim:Cmentarz kanonicki we Fromborku|Cmentarz kanonicki we Fromborku]]
 
*[[ewim:Zespół kurii kanonicznych we Fromborku|Zespół kurii kanonicznych we Fromborku]]
 
*[[ewim:Zespół kurii kanonicznych we Fromborku|Zespół kurii kanonicznych we Fromborku]]
 +
*[[Muzeum_Mikołaja_Kopernika_we_Fromborku|Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku]]
 +
*[[ewim:Krzysztof Szembek |Krzysztof Andrzej Szembek]]
 +
*[[ewim:Maciej Meyer |Maciej Meyer]]
 +
*[[Ołtarz w Kaplicy Zbawiciela i Wszystkich Świętych we Fromborku|Ołtarz Zbawiciela]]
 +
*[[ewim:Jan Krzysztof Geese |Jan Krzysztof Geese]]
 +
*[[ewim:Jan Schwarz |Jan Schwarz]]
 +
*[[ewim: Krzysztof Schwarz |Krzysztof Schwarz]]
 
<br>
 
<br>
  
Linia 39: Linia 41:
 
*''Kaplica Zbawiciela we Fromborku'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://frombork.art.pl/pl/kaplica-zbawiciela-fromborku/ www.frombork.art.pl] [dostęp 12.01.2014 r.]
 
*''Kaplica Zbawiciela we Fromborku'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://frombork.art.pl/pl/kaplica-zbawiciela-fromborku/ www.frombork.art.pl] [dostęp 12.01.2014 r.]
  
[[Category:Obiekty architektury]]
+
 
[[Category:Historia kultury]]
+
[[Category:Kościoły i kaplice]]
 
[[Category:Powiat braniewski]]  
 
[[Category:Powiat braniewski]]  
 +
[[Category:Frombork (gmina miejsko-wiejska)]]
 
[[Category:1701-1800]]
 
[[Category:1701-1800]]

Aktualna wersja na dzień 10:52, 19 cze 2015

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVIII wieku.

Lokalizacja

Kaplicę dobudowano do korpusu katedry, przy drugim od zachodu przęśle nawy południowej.

Historia

Kaplica została wzniesiona ku czci Zbawiciela i relikwii świętych przez biskupa Krzysztofa Andrzeja Szembeka. Po roku 1740 miało to też być miejsce pochówku fundatora (stąd inna jej nazwa – kaplica Szembeka). Budowę rozpoczęto w 1732 roku, a w 1735 roku nastąpiła konsekracja kaplicy. Prace nad jej wystrojem trwały do 1742 roku. Obiekt był remontowany w latach 1877, 1901 i 1950.

Opis

Kaplicę, murowaną z cegły i otynkowaną, wzniesiono na planie kwadratu (o wklęsłych narożach), w stylu barokowym. Jej wnętrze powstało na planie kolistym z czterema głębokimi, niskimi wnękami arkadowymi. Elewacje zewnętrzne ozdobiono pilastrami w narożach, cokołem i szerokim fryzem podokapowym. Od strony południowej znajduje się marmurowa płyta z 1735 roku, z napisem dotyczącym fundacji i konsekracji kaplicy. Całość przykryto kopułą z latarnią i spłaszczonym hełmem, obitą blachą. Pod kaplicą znajduje się niedostępna krypta grobowa. Wnętrze kaplicy zdobi polichromia późnobarokowa, wykonana po 1735 roku przez Macieja Meyera z Lidzbarka Warmińskiego. W medalionach uwieńczono popiersia świętych: Makarego, Marcina papieża, Wacława, Iwo, Błażeja, Henryka, Maurycego, Emiliana, Hilarego, Ludwika, Jana Nepomucena, Izydora, Jana, Karola Boromeusza, Albana, Łazarza. Nad wejściem widnieje scena Widzenia św. Teodora z Amazji, w kopule – Adoracja św. Trójcy przez Wszystkich Świętych i postacie starotestamentowe.

Wyposażenie

W południowej wnęce ściany ustawiono późnobarokowy Ołtarz Zbawiciela, z pierwszej połowy XVIII wieku. Znajduje się w nim, współczesny ołtarzowi, obraz Chrystusa Zwycięskiego adorowanego przez Wszystkich Świętych, a także mensa sarkofagowa z relikwiarzem w formie trumny. W obramienie obrazu, mensę i trumnę wpuszczono oszklone skrzynki na relikwie ze srebrnymi, repusowanymi ramami dekorowanymi ornamentem regencyjnym, wykonanymi w latach 1730-1738 przez Jana Krzysztofa Geese, złotnika z Olsztyna. Umieszczona w wejściu żelazna krata późnobarokowa została wykonana w 1732 roku przez Jana i Krzysztofa Schwarzów z Reszla.

Hasła powiązane


Bibliografia

  1. Katedra we Fromborku / tekst Janina Bosko; zdj. Jacek Maciej Wojtkowski. – Olsztyn : Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2010. – S. 17.
  2. Województwo elbląskie / oprac. aut. Marian Arszyński i Marian Kutzner; red. nacz. Jerzy Z. Łoziński, Barbara Wolff-Łozińska. – Warszawa : Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1980. – S. 85-86.

Zobacz też

  • Kaplica Zbawiciela we Fromborku, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.frombork.art.pl [dostęp 12.01.2014 r.]