Willa ze smokami w Olsztynie

Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

Fot. K. Romulewicz. 2013 rok.

Budynek mieszkalny wzniesiony w Olsztynie w 1908 roku.

Lokalizacja

Budynek wzniesiono przy ulicy Cesarskiej (niem. Kaiserstraβe, obecnie ul. Dąbrowszczaków nr 6).

Historia

Willa od samego początku służyła przede wszystkim celom mieszkalnym. Przed II wojną światową mieściło się tu pięć mieszkań. W jednym z nich znajdowała się Prywatna Klinika Chorób Kobiecych doktora Gustawa Kalmusa, właściciela kamienicy. Po 1945 r. budynek przejął Skarb Państwa RP. Do połowy lat 50-tych jej głównym użytkownikiem był Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Następnie lokale w budynku przeznaczono na cele mieszkaniowe, tworząc w nim dziewięć mieszkań lokatorskich. W tym czasie lokal użytkowy na parterze, z wejściem od frontu, przekazano olsztyńskiemu środowisku dziennikarskiemu, które urządziło w nim swój klub. Od drugiej połowy lat 60-tych w tym samym miejscu funkcjonowały różnego rodzaju sklepy, w tym „Komis”, sklep wielobranżowy, a obecnie Sklep Muzyczny „Elka”.

Opis

Secesyjny budynek został postawiony na podmurówce z kamienia. Do jego budowy użyto czerwonej i żółtej cegły licowej. Jest to obiekt jednopiętrowy, podpiwniczony, z dodatkową kondygnacją mansardową i strychem. Posiada dwa skrajne ryzality, jeden od frontu i drugi od tyłu oraz niewielki ryzalit na ścianie bocznej zwieńczony daszkiem w kształcie hełmu. Na pierwszym piętrze znajduje się drewniany balkon o belkach konstrukcyjnych ozdobnie profilowanych, z ażurową balustradą, dekorowany dwoma paszczami mitologicznych smoków (stąd określenie „willa ze smokami”). Na nie otynkowanym murze od zaplecza zachowała się ornamentyka wykonana z cegły układanej w poziome pasy. Wewnątrz na uwagę zasługują prowadzące do mieszkania na pierwszym piętrze wieloskrzydłowe szklane drzwi o różnobarwnej witrażowej strukturze.

Bibliografia

1. Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. - Olsztyn : Remix, 1998. – S. 95-97.
2. Szydłowski, Grzegorz: Willa ze smokami / Grzegorz Szydłowski // „Gazeta Warmii i Mazur”. – 2001, nr 248, s. 5.