Pomnik Wyzwolenia w Olecku
Pomnik upamiętniający wyzwolenie spod totalitaryzmu niemieckiego i powrót do Polski, wybudowany w Olecku w 1947 r.
Historia
Pomysł na budowę Pomnika Wyzwolenia powstał w I połowie 1946 r. Niedługo później, 9 maja 1946 r., w rocznicę zakończenia II wojny światowej, zwołano w Olecku zebranie grupy osób mających doprowadzić do powstania pomnika. Na czele Komitetu Budowy stanęli burmistrz Feliks Lubierzyński i starosta powiatu Romuald Stankiewicz. Wydano odezwę do mieszkańców powiatu, by wpłacali datki na budowę. Pierwsze wpłaty wpłynęły już na początku czerwca 1946 r. Organizowano też zabawy taneczne na pomoście przy miejskim kąpielisku, z których dochód przeznaczano na budowę monumentu. Uroczyste odsłonięcie pomnika nastąpiło 1 listopada 1947 r. – dokonał go starosta Romuald Stankiewicz w obecności licznie zgromadzonych obywateli miasta i przy dźwiękach hymnu narodowego. Był to pierwszy polski pomnik odsłonięty na Ziemiach Odzyskanych ówczesnego województwa białostockiego. Na początku lat 90-tych XX wieku pomnik, z umieszczonym na nim napisem dotyczącym wyzwolenia z niewoli germańskiej, przestał być akceptowany. Po wielu dyskusjach postanowiono, że monument zostanie rozebrany. Na jego miejsce 17 czerwca 2000 r. postawiono Pomnik Wdzięczności.
Opis
Pomnik został wykonany przez artystę Konstantego Pieńczykowskiego, według projektu burmistrza Feliksa Lubierzyńskiego. Monument składał się z trzech elementów. Podstawę stanowił cokół w kształcie sześcianu. Na nim umieszczono kolumnę z przytwierdzoną marmurową tablicą, na której widniał napis: „Ku wiecznej pamięci wyzwolenia Olecka z niewoli germańskiej 21 stycznia 1945 roku. Obywatele miasta i powiatu.” Całość zwieńczona była figurą orła z rozpostartymi skrzydłami. Monument został usytuowany na Placu Wolności.
Bibliografia
- Tomkiewicz, Ryszard: Olecko 1945-1989 / Ryszard Tomkiewicz // W: Dzieje Olecka 1560-2010 / Stanisław Achremczyk [et al.]. - Olecko : Urząd Miejski, 2010. – S. 467-468.
