Portret Jana Wolferta van Brederode z pałacu w Gładyszach
XVII-wieczny zabytek sztuki malarskiej pochodzący z pałacu w Gładyszach koło Pasłęka.
Historia
Obraz wykonany został około 1644 roku przez Pietera Nasona, malarza holenderskiego, cenionego portrecistę dworu i arystokracji niderlandzkiej, także rodzin zu Dohna i van Brederode. Portret pochodzi z pałacu w Gładyszach, gdzie trafił wraz z pokaźną grupą portretów rodowych przekazanych w spadku po wymarłej linii szwedzkiej i holenderskiej.[1] Po zakończeniu II wojny światowej znalazł się w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Obecnie stanowi eksponat w kolekcji portretu holenderskiego ze zbiorów Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu.
Opis
Portret wykonany został na płótnie techniką olejną. Wymiary dzieła to: 35 x 28 cm. Na odwrocie obrazu widnieje napis: „Johan Wolfharts Graff zu Holland-Brederode Holländischer felt Marschall”. Bardzo zniszczone dzieło poddano konserwacji już w latach 1947-1948. Prace restauracyjne prowadził konserwator muzealny Maciej Linkiewicz. Jakość obrazu nie dorównuje portretowi tego samego malarza, przedstawiającego jedną z córek Jana Wolferta – Zofię. Jest to wynik retuszów i przemalowań dzieła.
Charakterystyka
Portret ukazuje Jana Wolferta van Brederode (1599-1655), holenderskiego marszałka polnego, dziedzica posiadłości w Vianen (gdzie do dziś przechowywana jest część rodowych portretów), w latach 1630-1650 gubernatora Hertogenbosch, od 1632 roku generała artylerii. Mężczyzna na portrecie był dwukrotnie żonaty: z Anną Johanną van Nassau-Siegen oraz Louise Christiną zu Solms-Braunfels, których portrety z pałacu w Gładyszach, podobnie jak i jego licznych potomków, stanowią obecnie spójną biograficznie kolekcję portretów z Muzeum w Morągu.[2]
Popiersie namalowane zostało w pozycji en trios quarier. Portret przedstawia mężczyznę o ciemnej, rumianej karnacji, brązowych oczach i popielatych włosach sięgających ramion, okalających pełną twarz. Postać ubrana jest w nitowaną, pancerzową zbroję w kolorze połyskliwego brązu, z wyłożonym na wierzch szerokim białym kołnierzem, wykończonym koronką. Sylwetka ukazana została na tle jaśniejszego walu, wtopionego w ciemne wypełnienie całego obrazu.
Ciekawostki
- Jan Wolfert był wielokrotnie portretowany. Zachowany w Muzeum Warmii i Mazur portret jest bardzo podobny do wizerunku namalowanego na desce przez Peitera Nasona, zachowanego w zbiorach pałacu w Lich.
Przypisy
Bibliografia
- Bartoś Magdalena, Wróblewska Kamila: Portret holenderski w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie / Magdalena Bartoś, Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Muzeum Warmii i Mazur, 1993. - S. 38.
- Wróblewska, Kamila: Malarstwo Warmii i Mazur od XV do XIX wieku / Kamila Wróblewska. - Olsztyn : Pojezierze, 1978. - S. 15, 36, il. 51.
- Wróblewska, Kamila: Nieznane portrety Caspara Netschera i Pietera Nasona w zbiorach Muzeum Mazurskiego / Kamila Wróblewska // „Biuletyn Historii Sztuki”. - 1963, nr 4, il. 5.
