Marian Biskup

Źródło: www.umelblag.pl

(1922-2012) – historyk, badacz dziejów Pomorza i strefy bałtyckiej, historii średniowiecznej i nowożytnej

Biografia

Urodził się 19 grudnia 1922 r. w Inowrocławiu. Tutaj ukończył Gimnazjum im. Jana Kasprowicza (1939 r.), a następnie Liceum dla Dorosłych (1946 r.). W 1949 r. ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 1950 r. uzyskał doktorat z zakresu nauk humanistycznych, a następnie habilitację (1957 r.), tytuł profesora nadzwyczajnego (1961 r.) i profesora zwyczajnego (1971 r.). Mieszkał i pracował w Toruniu. Zmarł 16 kwietnia 2012.

Działalność

W latach 1951-1953 był pracownikiem naukowym toruńskiej pracowni Instytutu Zachodniego, a następnie Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk, potem zaś pracownikiem i kierownikiem pracowni Zakładu Historii Pomorza. W latach 1957-1972 był wykładowcą w Katedrze Historii Powszechnej Starożytności i Średniowiecza na UMK w Toruniu. Od lat pięćdziesiątych działał czynnie w wielu krajowych towarzystwach naukowych, sprawował też obowiązki redaktora znaczących pism naukowych. Był członkiem Komitetu Nauk Historycznych PAN, wiceprezesem i prezesem Polskiego Towarzystwa Historycznego, członkiem prezydium i prezesem Towarzystwa Naukowego w Toruniu, członkiem korespondentem Akademii Nauk Historycznych w Paryżu, Międzynarodowej Komisji Zgromadzeń Stanowych Królewskiej Komisji do edycji źródeł do dziejów Skandynawii i innych. Jest redaktorem „Zapisków Historycznych” poświęconych historii Pomorza i krajów bałtyckich. Od 1960 r. przez 25 lat bezpośrednio współpracował z Elblągiem. Był redaktorem naczelnym „Rocznika Elbląskiego” (zredagował 10 pierwszych tomów), w którym prezentowano dzieje Elbląga od czasów najdawniejszych do roku 1945 oraz wydarzenia lat powojennych. Jest też uznawany za patrona Elbląskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Publikacje

Opublikował ok. 500 prac, w tym 15 książkowych (monografie i syntezy), ponad 100 artykułów i recenzji oraz 8 tomów źródeł (częściowo jako współwydawca), dotyczących historii państwa i zakonu krzyżackiego w Prusach, Inflantach i Rzeszy, dziejów Prus Królewskich, biografii i dzieł ekonomicznych Mikołaja Kopernika, historii miast pomorskich (Gdańsk), dziejów Polski Jagiellońskiej w XV-XVI w., zwłaszcza dziejów dyplomacji polskiej. Opublikował m.in.:

• Rozwój przestrzenny miasta Szczytna (1959)
• Nowe materiały do działalności publicznej Mikołaja Kopernika z lat 1512-1537 (1971)
• Mikołaj Kopernik uczony i obywatel (1972)
• Lidzbark Warmiński w życiu Mikołaja Kopernika (1973)
• W sprawie zagrożenia Olsztyna przez wojska ... (1973)
• Grunwald w świadomości Polaków (1981)
• Polska a Zakon Krzyżacki w Prusach w początkach XVI wieku (1983)
• Grunwaldzka bitwa (1991)
• Wojny Polski z Zakonem Krzyżackim (1993)

Ważnym elementem studiów pomorzoznawczych jest w jego pracach również Elbląg – i to zarówno w związkach i konfliktach z państwem zakonnym, jako nadbałtyckie miasto Rzeczypospolitej, jak i ośrodek Prus Królewskich. W jego dorobku są też prace poświęcone wyłącznie Elblągowi – artykuły i recenzje publikowane na łamach pism naukowych oraz publikacje książkowe. Pod jego redakcją ukazała się m.in. praca pt. Zasłużeni ludzie dawnego Elbląga (1987).

Nagrody i wyróżnienia

• Nagroda Fundacji na rzecz Nauki Polskiej za pracę Wojna Pruska, czyli walka Polski z zakonem krzyżackim z lat 1519-1521 (1992)
• doktorat honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (1998)
• doktorat honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego (2001)
• Honorowy Obywatel Inowrocławia (1997)
• Honorowy Obywatel Torunia (2000)
• Honorowy Obywatel Elbląga (2007)

Bibliografia

1. Tomczyk, Ryszard: Bedeker elbląski / Ryszard Tomczyk. - Gdańsk : Polnord-Oskar, 2000. – S. 12-14.

Zobacz też

• Strona internetowa Urzędu Miejskiego w Elblągu http://www.umelblag.pl
• Strona internetowa portalu nauka-polska.pl
• Informacja o zgonie na portalu Wirtualna Polska