Krzysztof A. Worobiec
(1953- ) – działacz na rzecz obrony krajobrazu kulturowego Mazur, prezes Stowarzyszenia na rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur „Sadyba”, geograf, muzealnik, publicysta, malarz, fotograf
Spis treści
Biografia
Urodził się w 1953 r. w Świebodzinie. Wczesne lata młodości spędził w Zielonej Górze, gdzie ukończył szkołę średnią. Jest absolwentem Uniwersytetu Wrocławskiego. Studiował geografię. Ukończył Uniwersytet Wrocławski, Wydział Nauk Przyrodniczych, Kierunek: geografia, specjalizacja: geomorfologia , dyplom uzyskał w 1978 roku. W latach 1982 - 1985 studiował na Freie Universitaet w Berlinie Zachodnim, Wydział Nauk Przyrodniczych, kierunek: geografia [nieukończone studia doktoranckie - „ Aufbaustudium mit Abschlussziel Promotion”]. Wraz z żoną Danutą mieszkał w Berlinie do czasu obalenia Muru Berlińskiego. W 1989 r. po raz pierwszy przyjechał na Mazury, gdzie początkowo spędzał wakacje, poznając lokalną przyrodę, architekturę, krajobraz. W 1992 r. został właścicielem gospodarstwa w Kadzidłowie i otworzył pensjonat „Oberża pod Psem”. W 1999 r. zamieszkał na stałe na Mazurach.
Działalność
W latach 90-tych wspólnie z żoną założył w Kadzidłowie osadę kulturową, która została 13 lutego 2004 r. wpisana do rejestru zabytków (pod numerem A-2109) jako unikalny zespół drewnianych budynków. Złożyły się na nią zabytki architektury drewnianej - unikatowe budynki z terenów Mazur i Kurpi oraz ich wyposażenie.[1] Osada stanowi prywatną własność państwa Worobców. Na jej terenie mieszczą się budynki kolekcjonowane przez właścicieli. Obecnie osada składa się już z siedmiu budynków, w tym sześciu drewnianych - wszystkie przeniesione do Kadzidłowa. W jednym z tych budynków mieści się restauracja „Oberża pod Psem”, oferująca kuchnię regionalną. W najstarszym z budynków mieści się muzeum. Jej wnętrze wraz z wyposażeniem stanowi muzeum, gdzie zgromadzono etnograficzne sprzęty codziennego użytku.[2] Był również właścicielem fermy jeleniowatych.[3] Od kilkunastu lat aktywnie działa na rzecz ochrony krajobrazu kulturowego Warmii i Mazur, szczególnie alei przydrożnych, dawnej architektury wiejskiej oraz cmentarzy i zabytków przemysłowych. W 2004 r. powołał Stowarzyszenie na rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur „Sadyba”. Od początku działalności stowarzyszenia pełni funkcję jego prezesa. Jest propagatorem idei utworzenia Mazurskiego Parku Narodowego. Uczestniczył w dyskusjach na szczeblu rządowym i samorządowym na temat zmian w ustawodawstwie odnoszącym się do procesu powoływania parków narodowych oraz ochrony krajobrazu kulturowego. w 2005 i 2010 r. brał udział w pracach sejmowej nadzwyczajnej podkomisji do rozpatrzenia poselskiego projektu ustaw o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska. Od 20 grudnia 2010 roku reprezentuję w Sejmie Komitet Inicjatywy Ustawodawczej - obywatelską inicjatywę zmierzającą do zmiany ustawy o ochronie przyrody w zakresie tworzenia parków narodowych (udział w posiedzeniu plenarnym sejmu oraz pracach podkomisji powołanej ds obywatelskiego projektu ustawy). Pełni funkcję wiceprzewodniczącego Rady Mazurskiego Parku Krajobrazowego. Był członkiem Komitetu Wsparcia kandydatury Wielkich Jezior Mazurskich w plebiscycie na siedem nowych cudów natury. Jest wiceprzewodniczącym Rady Mazurskiego Parku Krajobrazowego oraz września 2008 roku członkiem Rady Programowej Spółki Polskie Radio Regionalne Rozgłośnia w Olsztynie – Radio Olsztyn SA, od 2011 roku członkiem Rady Programowej Telewizji Polskiej SA, od maja 2011 roku został powołany przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji na członka Rady Programowej Spółki Telewizja Polska SA Oddział w Olsztynie, od sierpnia 2011 powołany przez dyrektora Miejskiego Ośrodka Kultury w Olsztynie do Rady Programowej Muzeum Nowoczesności.
Twórczość
Zajmuje się ponadto fotografią i malarstwem. Jego obrazy eksponowane są m.in. w „Oberży pod psem”. M.in. w 2000 r. został laureatem Wojewódzkiego Przeglądu Plastyki Nieprofesjonalnej w Mrągowie (za pracę Martwa natura z dzbankiem). Liczne fotografie przyrodnicze oraz dokumentujące stan zachowania środowiska w regionie zawarł w książce pt. Aleje przydrożne. Historia, znaczenie, zagrożenie, ochrona. Publikację przygotował wspólnie z Iwona Liżewską. Książka ukazała się w 2009 r. nakładem Wydawnictwa „Borussia”. W 2004 r. jego praca pt. Kapliczka przydrożna koło Giżycka została nagrodzona „Srebrnym szkłem” podczas Otwartych Fotograficznych Mistrzostw Warmii i Mazur w Olsztynie (II miejsce w kategorii architektura). Jest stałym współpracownikiem redakcji miesięcznika "Dzikie Życie", stale współpracuje z kwartalnikiem "Borusssia"- poza publikowaniem licznych tekstów dotyczących Warmii i Mazur prowadzi kolumnę "Parkingi kontra zabytki" (felietony na tematy aktualne). Publikacje w miesięcznikach: Przyroda Polska, Zieleń Miejska, Zabytki, Jaćwież, Pomerania, Vege, Tygodnik Powszechny, Debata, rocznik "Znad Pisy" oraz w prasie lokalnej (olsztyńskie wydanie Gazety Wyborczej, Gazeta Olsztyńska, Gazeta Piska i Biuletyn Gminny "Ruciane-Nida"). Od 2008 roku prowadzi blog w Gazecie Olsztyńskiej(http://worobiec.wm.pl/) Publikacje książkowe:
- „Jak wybudowaliśmy własną wioskę” w: „ Zachowane – Ocalone? O krajobrazie kulturowym i sposobach jego kształtowania”, Borussia, Olsztyn 2003,
- „Aleje przydrożne. Historia, znaczenie, zagrożenia, ochrona, ”, Krzysztof A. Worobiec, Iwona Liżewska (red.). Kadzidłowo-Olsztyn 2009 r.
- książka oznaczona nr. 1 z serii „Ślady w krajobrazie” (redaktor serii: Krzysztof A. Worobiec).
Wystawy:
- 2000 r. - Wojewódzki Przegląd Plastyki Nieprofesjonalnej w Mrągowie
- 2001 r. - Martwe Natury - CKiT Mrągowo - indywidualna wystawa fotograficzna
- 2002 r. - Martwe Natury - fotografie i malarstwo - Muzeum Konstatntego Ildefonsa Gałczyńskiego, Leśniczówka Pranie, wystawa zbiorowa wraz z Zofią Góralczyk-Markuszewską, Wandą Sobczyńską,
Barbarą Hanuszkiewicz, Marią Jarecką i Kasią Stankiewicz,
- 2004 r. - Otwarte Fotograficzne Mistrzostwa Warmii i Mazur Olsztyn 2004, nagroda: II miejsce w kategorii Architektura,
- 2003 r. i 2004 r. - udział w wystawach zbiorowych „Nagrobki i pomniki cmentarne” oraz „Architektura sakralna” organizowanych przez Stowarzyszenie Ars Populi w Krakowie
Nagrody i wyróżnienia
Wspólnie z żoną Danutą został wyróżniony tytułami:
- Osobowość Mazur 2003 w plebiscycie „Gazety Współczesnej” (2004)[4]
- Laureat Nagrody im. Alfreda Lityńskiego dla Stowarzyszenia na Rzecz Ochrony Krajobrazu Kulturowego Mazur „Sadyba” (2006) – przyznawanej przez Suwalską Radę Federacji Stowarzyszeń Naukowych - NOT
- Laureat nagrody „Przyjazny środowisku Warmii i Mazur” (2006)
- Laureat Nagrody Wilka Piskiego (2007)
W 2006 r. został wyróżniony indywidualnie Nagrodą Zielonego Liścia przyznawaną przez Fundację Zielone Płuca Polski. W 2009 r. otrzymał też nominację w w Plebiscycie „Gazety Wyborczej” na Olsztynianina Roku oraz zajął II miejsce w konkursie Ars Libris za książkę Aleje przydrożne.
Przypisy
- ↑ Zespół obiektów wpisany do rejestru zabytków jako „Osada Kulturowa w Kadzidłowie”. Zob.: Anna Kwiatkowska, Jak wybudowaliśmy wioskę, „Twoje Mazury”, Nr 19 (2005), s. 16-18; Krzysztof A.Worobiec, Jak wybudowaliśmy własną osadę, „Pomerania”, 2005, nr 5, s. 10-13.
- ↑ Sebastian Mierzyński, Klasa marzeń, „Gazeta Olsztyńska”, 2003, nr 249, dod. „Reporter”, nr 45, s. 12.
- ↑ Maciej Sulima, Arkadia pod psem, „Gazeta Współczesna”, 1999, nr 152,s. 17.
- ↑ (ada), Najlepsi z najlepszych. Danuta i Krzysztof Worobcowie Osobowościami Mazur 2003, „Gazeta Współczesna”, 2004, nr 86, s. 5.
Bibliografia
- Katarzyński, Władysław: To nic, że z dala od cywilizacji : oberża pod psem / Władysław Katarzyński // „Gazeta Olsztyńska”. - 2001, nr 17, s. 11.
- Danuty i Krzysztofa Worobców opowieść / zanotował Zbigniew Fałtynowicz // „Jaćwież”. - Nr 24 (2003), s. 2-5.
- Pliszka, Paweł: Pod psem, a jak w raju : oberża na skraju świata / Paweł Pliszka // „Gazeta Olsztyńska” (Wyd. Pojezierze). - 2003, nr 31, dod. „Kurier Mrągowski”, nr 5 [właśc. nr 6], s. 7.
- Kowalewski, Mariusz: Ludzie, którzy chcą ratować Mazury / Mariusz Kowalewski // „Rzeczpospolita”. - 2008, nr 176, s. A6.
- Worobiec, Krzysztof A.: Historia bukietu białych kwiatów na czarnym aksamicie : o czytaniu Lenza i co z tego wynikło / Krzysztof A. Worobiec // „Borussia”. - Nr 48 (2010), s. 41-47.
Zobacz też
- Strona domowa Stowarzyszenia „Sadyba” http://sadybamazury.wordpress.com/
- Strona domowa Oberży pod psem www.oberzapodpsem.com
- Działamy, by zachować krajobraz – z Krzysztofem A. Worobcem rozmawia Grzegorz Czerwieński, materiał na stronie pracownia.org.pl
- Krzysztof Worobiec: Dziękuję za taki cud natury, materiał na stronie ekomazury.wm.pl
- Artykuły na temat działalności K. Worobca: info.wiadomosci.gazeta.pl