Kolumna Orła Białego

Źródło: Fot. J. Sternik ze zbiorów WBP

Źródło: archiwum A. Sassyna

Wiersz Andrzeja Cieślaka wspominający o Kolumnie
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka

Pomnik w centrum Olsztyna, przy Placu Konsulatu Polskiego, odsłonięty 3 maja 2002 r.

Twórca

Pomnik stanowi kolumna autorstwa Andrzeja Matyki, orła zaprojektowali i wykonali gipsowy odlew Urszula i Ryszard Szmytowie.

Opis

Kolumna wykonana jest z granitu spod Saragossy z orłem z brązu w pozłacanej koronie (z walorów rodzinnych Sassynów), której duplikat znajduje się w Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. Kolumna powstawała w kilku etapach, w latach 1996-2002 ze środków materialnych patriotów Warmii i Mazur. Kapitel na kolumnie wykonany został w stylu korynckim, nieco uwspółcześnionym.

Historia

Pomnik zbudowany z inicjatywy Andrzeja Sassyna, prezesa Towarzystwa Miłośników Olsztyna. Koncepcja budowy została zaprezentowana w czasie uroczystości 30-lecia TMO 8 października 1995 roku. W skład Komitetu Honorowego budowy pomnika weszli:

• Janusz Lorenz – były wojewoda olsztyński, senator,
• ks. Arcybiskup Edmund Piszcz – metropolita warmiński,
• Andrzej Ryński – były prezydent Olsztyna, marszałek województwa warmińsko-mazurskiego,
• Janusz Cichoń, prezydent Olsztyna,
• Regina Szubstarska – kawaler Orderu Uśmiechu
• Andrzej Sassyn, autor pomysłu oraz prezes TMO

Budowa rozpoczęła się 23 listopada 1998 roku, odbywała się pod honorowym patronatem prezydenta RP. Budowę pomnika finansowały osoby prywatne i firmy. Granit pochodził z kamieniołomu w Borowie na Śląsku. Ważył ok. 60 ton. Kolumna została wykonana przez Tadeusza i Zygfryda Sowińskich, właścicieli firmy „SOWT-GRANIT”, orła w brązie odlali Zenon i Paweł Szewczakowie z firmy „METAKOL”. Uroczyste przekazanie pomnika społeczeństwu odbyło się 3 maja 2001 roku w rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Była to tylko kolumna, którą zwieńczono spiżowym orłem w następnym roku. 3 maja 2002 roku odbyły się uroczystości odsłonięcia kompletnego pomnika Kolumny Orła Białego. Plac Konsulatu Polskiego z Kolumną Orła Białego stał się miejscem uroczystości, obchodów rocznic i świąt państwowych. W 2010 roku ogłoszono konkurs na rewitalizację placu. Konkurs wygrał projekt przygotowany przez Pracownię Projektową EOS – architekt Magdalenę Rafalską. W 2012 roku, w dziesiątą rocznicę powstania Kolumny, z inicjatywy Andrzeja Sassyna została wydana pamiątkowa pocztówka, trzecia z serii "Olsztyńskie orły".

Bibliografia

1. Flis, Krystyna: Kolumna Orła Białego / Krystyna Flis. – Il. // Kalendarz Olsztyna 2003 / [pod red. Tomasza Śrutkowskiego]. – Olsztyn : Edytor Wers, 2002. – S. 280-281.
2. Sassyn, Andrzej: Ostatnia dekada / Andrzej Sassyn. – Il. // Kalendarz Olsztyna 2002 / [pod red. Tomasza Śrutkowskiego]. – Olsztyn : Edytor Wers, 2001. – S. 252-255.