Dom Marka

Gołdapska grupa poetycko-plastyczna działająca w latach 1979-1984.

Członkowie

• Pisarze:
  • Wojciech Marek Darski
    
  • Małgorzata Dobrowolska
    
  • Robert Dobrowolski
    
  • Marek Gołębiowski
    
  • Grzegorz Kierowski
    
  • Mirosław Słapik
    
  • Marek Krzysztof Sobczak
    
  • Andrzej Sulima-Suryn
    
  • Zbigniew Tanajewski
    
• Plastycy:
  • Andrzej Domański
    
  • Jarosław Jasiński
    
  • Zbigniew Mieruński
    
  • Józef Romasz
    
  • Janusz Sławomir Żelazny
    

Historia i działalność

Powstanie grupy zainicjował w Gołdapi Mirosław Słapik – a jej oficjalny początek datuje się na lato 1979 r. Artyści – poeci i plastycy z Mazur i Suwalszczyzny (Gołdap, Giżycko, Suwałki) – nie sformułowali manifestu artystycznego jako takiego, a jedynie quasi-program, w którym zdeklarowali sprzeciw wobec oficjalnego – akceptowanego przez ówczesne władze – nurtu sztuki, kontestację zastanego stanu i chęć sprowokowania zmian na korzyść niczym nieskrępowanej wyobraźni twórczej. Artyści zadeklarowali również jako preferowany rodzaj wyrazu twórczego - eksperyment poetycko-malarski. Początkowo grupa nie miała charakteru literackiego – a jej członkowie wyrazili chęć uprawiania literatury, plastyki i teatru jednocześnie. Artyści uprawiali performance i happening, nie porzucając jednocześnie poezji, grafiki oraz kolażu. Grupa organizowała m.in imprezy poetyckie (została np. oficjalnym patronem gołdapskiego konkursu poetyckiego), wystawy grafiki i rysunku (pod nazwą „zdarzenia literackie”) tak w oficjalnych galeriach (np. Gołdap – Galeria Twórczości Dziecka, 1980 r.; Warszawa – Klub „Relax” w Instytucie Wychowania Fizycznego, 1981 r.; Giżycko – Galeria „VVV” Klubu Twórców, 1983; Łomża; Suwałki – Klub Twórców STK; Gołdap; Olecko – Galeria OTA) jak również w mieszkaniach prywatnych.
W 1982 r. skład grupy powiększył się o Wojciecha Marka Darskiego, Andrzeja Sulimę-Suryna i Zbigniewa Tanajewskiego, a działalność członków Domu Marka zdominowała twórczość literacka – to również czas (1982-1983) debiutów poetyckich Darskiego i Sulimy-Suryna. Niedługo później do grupy dołączyli plastycy Andrzej Domański, Zbigniew Mieruński i Marek Krzysztof Sobczak. W 1983 r. członkowie Domu Marka ogłosili w czasopiśmie „Krajobrazy” wspólną kolumnę wierszy (dla większości z nich był to debiut prasowy – wcześniej opublikowali swoje utwory tylko Słapik i Sulima-Suryn). Następnie grupa włączyła się szerzej w lokalne środowisko literackie – zaczęła aktywnie współpracować ze zgromadzeniem literatów z Gołdapi (m.in. Małgorzatą Dobrowolską i Robertem Dobrowolskim) oraz z Markiem Borawskim z Olecka. Pod koniec istnienia grupa zaczęła zatracać interdyscyplinarny charakter, koncentrując się na poezji.
Dom Marka został rozwiązany w sierpniu 1984 r., zaś trzech jego członków – Sobczak, Darski, i Sulima-Suryn założyli niemal od razu (w sierpniu 1984 r.) kolejną grupę – SDS. Jednocześnie nie zaprzestali działalności twórczej (każdy z nich wydał kolejne tomiki wierszy).

Bibliografia

1. Chłosta-Zielonka, Joanna: Życie literackie Warmii i Mazur w latach 1945-1989 / Joanna Chłosta-Zielonka. – Olsztyn : Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, 2010, s. 263-264.