Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
(→Sceny) |
|||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
*[[Krzysztof Ziembiński]] (1984-1989) | *[[Krzysztof Ziembiński]] (1984-1989) | ||
*[[Zbigniew Marek Hass]] (1989-2003) | *[[Zbigniew Marek Hass]] (1989-2003) | ||
| + | *[[Andrzej Fabisiak]] (pełniący obowiązki - 2003) | ||
*[[Janusz Kijowski]] (2004-2018) <ref>http://gazetaolsztynska.pl/534072,Kijowski-odchodzi-na-chwile-zastapi-go-Hass.html</REF> | *[[Janusz Kijowski]] (2004-2018) <ref>http://gazetaolsztynska.pl/534072,Kijowski-odchodzi-na-chwile-zastapi-go-Hass.html</REF> | ||
*[[Zbigniew Marek Hass]] (pełniący obowiązki) (2018) | *[[Zbigniew Marek Hass]] (pełniący obowiązki) (2018) | ||
| Linia 47: | Linia 48: | ||
==Obecny zespół== | ==Obecny zespół== | ||
| − | *[[ | + | *[[Andrzej Fabisiak]] - zastępca dyrektora |
| − | |||
aktorzy: | aktorzy: | ||
*[[Agnieszka Castellanos-Pawlak]] | *[[Agnieszka Castellanos-Pawlak]] | ||
Aktualna wersja na dzień 08:42, 25 sty 2021
Źródło: Archiwum Andrzeja Cieślaka
Źródło:Archiwum Andrzeja Cieślaka
Teatr dramatyczny w Olsztynie, działający od 1925 r., od 2006 r. mający status Narodowej Instytucji Kultury.
Spis treści
Siedziba
ul. 1 Maja 4, 10-118 Olsztyn
Historia
Teatr powstał w 1925 r. jako dar dla mieszkańców Allenstein za zwycięstwo w plebiscycie. Stąd jego nazwa - „Der Treudanktheater” (z niem. „W podzięce za wierność”), pod którą funkcjonował do 1945 r. W tym okresie w repertuarze placówki znajdowały się sztuki teatralne oraz operowe i operetkowe (prezentowane w języku niemieckim).
18 listopada 1945 r. po raz pierwszy teatr zaistniał jako polska scena pod nazwą Teatru Warmii i Mazur. W trudnych warunkach lokalowych wystawiono wówczas „Moralność pani Dulskiej” Gabrieli Zapolskiej w reżyserii Artura Młodnickiego.
Od 1946 r. instytucja funkcjonuje pod obecna nazwą Teatru im. Stefana Jaracza. W pierwszym zespole artystycznym znaleźli się: Maria Homerska, Hanna Skarżanka, Eugenia Śnieżko-Szafnaglowa, Karol Adwentowicz, Jan Kurnakowicz, Stanisław Igar, Stanisław Milski, Janusz Strachocki. Jednym z pierwszych kierowników muzycznych był pianista, Mirosław Dąbrowski. Ważną rolę w rozwoju teatru odegrał dyrektor placówki Aleksander Sewruk. Teatr poza funkcjonowaniem sceny olsztyńskiej jednocześnie prowadził działalność objazdową na terenie regionu i województw sąsiednich. Do 1975 r. teatr posiadał także scenę w Elblągu. Dzisiaj jego filialna scena znajduje się w Mrągowie. Uczestniczył ponadto w festiwalach i przeglądach ogólnopolskich, m.in. w Festiwalu Teatrów Polski Północnej, Festiwalu Małych Form w Szczecinie, Warszawskich Spotkaniach Teatralnych oraz w Teatrze TV. Gościł także na scenach zagranicznych. Do końca lat 60-tych teatr utrzymywał charakter sceny prowincjonalnej. W repertuarze dominowały sztuki realistyczne i psychologiczno-obyczajowe oraz o wymowie antywojennej, a także inscenizacje polskich i obcych dzieł klasycznych.
W latach 90-tych na scenie odbywały się ponadto spektakle dla dzieci i widowiska muzyczne, łączące w przedstawieniach słowo z muzyką, tańcem i śpiewem. W 1991 r. przy teatrze rozpoczęło działalność Policealne Studium Aktorskie im. Aleksandra Sewruka ze specjalnością: aktorstwo dramatyczne, którego dyrektorem został Janusz Kijowski.
Od 2004 r. do 2018 r. funkcję dyrektora pełnił Janusz Kijowski. W tym czasie reaktywowana została Scena Margines, jako miejsce dla młodych twórców i formalnych eksperymentów. W repertuarze teatru pojawiły się ponadto przedstawienia odwołujące się do lokalnych wątków i spraw. W 2006 r. teatr uzyskał status Narodowej Instytucji stając się pierwszą jednostką kulturalną w północno-wschodniej Polsce o takiej randze.
W 2014 r. zakończyła się modernizacja i rozbudowa budynku teatru, m.in. powstała nowa Scena Margines, przebudowana została widownia Sceny Dużej, odremontowano Scenę Kameralną. Dobudowano również łącznik między teatrem a budynkiem studium aktorskiego.
Dyrektorzy
- Stanisław Wolicki (1945-1946)
- Stefan Nafalski (1946-1947)
- Janusz Strachocki (1947-1948)
- Władysław Surzyński (1948-1952)
- Stefan Nafalski (1952-1953)
- Antoni Biliczak (1953)
- Andrzej Michejda (1953-1955)
- Zofia Modrzewska (1955-1957)
- Aleksander Sewruk (1957-1969)
- Jan Błaszyński (1969-1973)
- Janusz Kozłowski (1973-1975)
- Krzysztof Rościszewski (1975-1977)
- Andrzej Rozhin (1977-1978)
- Krzysztof Rościszewski (1978-1984)
- Krzysztof Ziembiński (1984-1989)
- Zbigniew Marek Hass (1989-2003)
- Andrzej Fabisiak (pełniący obowiązki - 2003)
- Janusz Kijowski (2004-2018) [1]
- Zbigniew Marek Hass (pełniący obowiązki) (2018)
- Zbigniew Brzoza (od 22 listopada 2018 r.)[2]
Obecny zespół
- Andrzej Fabisiak - zastępca dyrektora
aktorzy:
- Agnieszka Castellanos-Pawlak
- Dawid Dziarkowski
- Agnieszka Giza-Gradowska
- Aleksandra Kolan
- Alicja Kochańska
- Anna Lipnicka
- Artur Steranko
- Cezary Ilczyna
- Dariusz Poleszak
- Ewa Pałuska-Szozda
- Marta Markowicz
- Grzegorz Gromek
- Radosław Jamroż
- Grzegorz Jurkiewicz
- Hanna Wolicka
- Irena Telesz-Burczyk
- Jarosław Borodziuk
- Jerzy Lipnicki
- Joanna Fertacz
- Katarzyna Kropidłowska
- Maciej Mydlak
- Małgorzata Rydzyńska
- Marcin Kiszluk
- Marcin Tyrlik
- Marian Czarkowski
- Marzena Bergmann
- Milena Gauer
- Alicja Parczewska
- Paweł Parczewski
- Radosław Hebal
- Wiesława Niemaszek-Szymańska
- Władysław Jeżewski
- Wojciech Rydzio
Działalność
Sceny
Stała działalność repertuarowa teatru odbywa się na czterech scenach:
- Scena Duża (407 miejsc) - to miejsce prezentacji klasyki dramaturgii polskiej i światowej, z włączeniem tytułów przeznaczonych dla dzieci i młodzieży. Repertuar Dużej Sceny układa się w rodzaj uważnej rozmowy z przeszłością i wydobywania z teatralnego kanonu sensów, które pozwalają lepiej tłumaczyć dzisiejszy świat. To prawo i jednoczesna powinność narodowej instytucji kultury, jaką jest Teatr Jaracza.
- Scena Kameralna (98 miejsc) - dominantą jest szeroko pojęta dramaturgia współczesna, obejmująca sztuki dramaturgiczne XX wieku oraz najnowsze, często prapremierowe przedstawienia. Jeśli Sceną Dużą rządzi tradycja i klasyka, tak Scena Kameralna buduje oś między zachodnią a wschodnią dramaturgią Europy.
- Scena Margines (86 miejsc) – cechę konstytutywną stanowi sztuka niezależna, poszukująca i eksperymentatorska, wyznaczająca nowe tendencje w teatrze, generująca pytania na temat najbardziej palących problemów świata nazywanego „ponowoczesnym”.
- Scena u Sewruka (50 miejsc) - to miejsce eksponowania młodego teatru – studentów stawiających pierwsze kroki na scenie pod okiem doświadczonych reżyserów-pedagogów – to istota działalności Sceny u Sewruka. Do jej domeny należy zaliczyć zarówno wyrażanie dynamiki i inicjacyjnego charakteru teatralnych debiutów, jak również tworzenie wewnątrzpokoleniowego dialogu młodych ludzi, mieszkających na Warmii i Mazurach.
Festiwale
- Olsztyńskie Spotkania Teatralne
- Międzynarodowy Festiwal Teatralny „DEMOLUDY” (dawniej jako Międzynarodowy Letni Festiwal Teatralny „Na Pomostach")
Konkursy
- Teatralna Kreacja Roku – nagroda dla najlepszej/ego aktorki/a przyznawana przez jury
- Plebiscyt na "Najpopularniejszą Aktorkę Roku" i "Najpopularniejszego Aktora Roku" - nagroda dla aktorki/a przyznawana przez widzów
Multimedia
Film udostępniony w ramach projektu Regionalna Kronika Filmowa
Bibliografia
- Prusiński, Tadeusz: Jest Teatr w Olsztynie / Tadeusz Prusiński. – Olsztyn : Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie ; Fundacja Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2005.
- Olsztyn 1945-2005 : kultura i nauka / pod red. Stanisława Achremczyka i Władysława Ogrodzińskiego. – Olsztyn : Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 2006. – S. 373-410.
- XV lat Teatru im. Stefana Jaracza na Warmii i Mazurach / red. Edward Martuszewski, Tadeusz Trepanowski, Jerzy Żułkwa. - Olsztyn : Wydawnictwo Pojezierze, 1960.
Zobacz też
- Strona główna Teatru im. Stefana Jaracza w Olsztynie http://www.teatr.olsztyn.pl
- Monika Mokrzycka-Pokora, Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie, materiał na stronie www.culture.pl
