Kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Kwietniewie: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Linia 6: Linia 6:
  
 
==Lokalizacja==
 
==Lokalizacja==
Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Kwietniewo|Kwietniewo]] (niem. Konigsblumenau). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[ewim:Gmina Rychliki| gminie Rychliki]].  
+
Kościół został wybudowany na terenie wsi [[ewim:Kwietniewo|Kwietniewo]] (niem. Konigsblumenau). Wieś położona jest w [[ewim:Powiat elbląski|powiecie elbląskim]], w [[ewim:Rychliki (gmina wiejska)| gminie Rychliki]].  
  
 
==Historia==
 
==Historia==
Linia 16: Linia 16:
 
==Wyposażenie==
 
==Wyposażenie==
 
W kościele znajduje się barokowy ołtarz główny z 1685 roku, wykonany prawdopodobnie w kręgu warsztatu [[ewim:Izaak Riga |Isaaka Rigi]]. Umieszczono w nim obrazy przedstawiające Ostatnią Wieczerzę i Wniebowstąpienie, a także figury czterech ewangelistów, Mojżesza trzymającego dekalog, Jana Chrzciciela, a także głowa Chrystusa i Baranek Boży w zwieńczeniu. Niezwykle cenna była niegdyś tak zwana szafka ołtarzowa z 1510 roku z bogato rzeźbionymi w drzewie figurami Madonny z Dzieciątkiem, Jana Ewangelisty  i Świętego Wojciecha. Szafkę przechowywano w okresie międzywojennym w [[ewim:Prussia-Museum w Królewcu |Prussia-Museum w Królewcu]]. Przed 1945 rokiem w zbiorach sztuki kościelnej na zamku w Królewcu znajdowała się pochodząca z kwietniewskiego kościoła średniowieczna figurka św. Józefa - obecnie znajduje się ona w zbiorach [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]. W kościele znajdują się także siedmiogłosowe organy z 1819 roku, a przy wejściu do nawy głównej dwie kamienne płyty nagrobne, należące do przedstawicieli dwóch rodów mających niegdyś w okolicy swe majątki - von Wallenrodt i von Reibnitz, możnych patronów tego kościoła.Na wieży znajdują się dwa dzwony: z 1690 roku i 1692 roku.
 
W kościele znajduje się barokowy ołtarz główny z 1685 roku, wykonany prawdopodobnie w kręgu warsztatu [[ewim:Izaak Riga |Isaaka Rigi]]. Umieszczono w nim obrazy przedstawiające Ostatnią Wieczerzę i Wniebowstąpienie, a także figury czterech ewangelistów, Mojżesza trzymającego dekalog, Jana Chrzciciela, a także głowa Chrystusa i Baranek Boży w zwieńczeniu. Niezwykle cenna była niegdyś tak zwana szafka ołtarzowa z 1510 roku z bogato rzeźbionymi w drzewie figurami Madonny z Dzieciątkiem, Jana Ewangelisty  i Świętego Wojciecha. Szafkę przechowywano w okresie międzywojennym w [[ewim:Prussia-Museum w Królewcu |Prussia-Museum w Królewcu]]. Przed 1945 rokiem w zbiorach sztuki kościelnej na zamku w Królewcu znajdowała się pochodząca z kwietniewskiego kościoła średniowieczna figurka św. Józefa - obecnie znajduje się ona w zbiorach [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]. W kościele znajdują się także siedmiogłosowe organy z 1819 roku, a przy wejściu do nawy głównej dwie kamienne płyty nagrobne, należące do przedstawicieli dwóch rodów mających niegdyś w okolicy swe majątki - von Wallenrodt i von Reibnitz, możnych patronów tego kościoła.Na wieży znajdują się dwa dzwony: z 1690 roku i 1692 roku.
 +
 +
==Zobacz też==
 +
*[[ewim: Parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Kwietniewie |parafia Podwyższenia Krzyża Świętego w Kwietniewie]]
 +
*[[ewim:Izaak Riga |Izaak Riga]]
 +
*[[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]
  
 
==Bibliografia==
 
==Bibliografia==
Linia 21: Linia 26:
 
#Wiśniewski, Jan: ''Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243-1821 (1992). Cz. I.'' / Jan Wiśniewski. - Elbląg : Hosianum, 1999. - S. 219-221.
 
#Wiśniewski, Jan: ''Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243-1821 (1992). Cz. I.'' / Jan Wiśniewski. - Elbląg : Hosianum, 1999. - S. 219-221.
  
==Zobacz też==
+
==Linki==
 
*Bułecki, Mirosław: ''Parafia w Kwietniewie'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.rychliki.pl/informator/447-parafia-w-kwietniewie www.rychliki.pl] [dostęp 02.02.2014 r.]
 
*Bułecki, Mirosław: ''Parafia w Kwietniewie'', materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.rychliki.pl/informator/447-parafia-w-kwietniewie www.rychliki.pl] [dostęp 02.02.2014 r.]
 
*''Kwietniewo (niem. Konigsblumenau)'', oprac. Lech Słodownik, materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.rychliki.org/historia/41-kwietniewo-niem-konigsblumenau www.rychliki.org/historia] [dostęp 02.02.2014 r.]
 
*''Kwietniewo (niem. Konigsblumenau)'', oprac. Lech Słodownik, materiał zamieszczony na stronie internetowej [http://www.rychliki.org/historia/41-kwietniewo-niem-konigsblumenau www.rychliki.org/historia] [dostęp 02.02.2014 r.]
  
 
[[Category:Obiekty architektury]]
 
[[Category:Obiekty architektury]]
 +
[[Category:Kościoły i kaplice]]
 
[[Category:Historia kultury]]
 
[[Category:Historia kultury]]
 
[[Category:Powiat elbląski]]  
 
[[Category:Powiat elbląski]]  
 +
[[Category:Rychliki (gmina wiejska)]]
 
[[Category:1301-1400]]
 
[[Category:1301-1400]]

Wersja z 07:48, 18 lip 2014

Fot. przed 1918 rokiem. Ze zbiorów Jerzego Zaskiewicza.
Źródło: www.ciekawemazury.pl

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w połowie XIV wieku.

Lokalizacja

Kościół został wybudowany na terenie wsi Kwietniewo (niem. Konigsblumenau). Wieś położona jest w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki.

Historia

Pierwsze informacje na temat kościoła w tej miejscowości pochodzą z dokumentu lokacyjnego wsi z 1299 roku. Obecnie istniejąca budowla została wzniesiona w latach 1330-1350. Szczyt wschodni i zakrystia powstały w XV wieku, natomiast wieża dzwonnicza w latach 1536-1541 (w 1701 roku została przebudowana). W czasie remontu kościoła przeprowadzonego w 1843 roku zasypano krypty znajdujące się w kościelnych piwnicach i poszerzono okna w ścianie północnej. Od czasów reformacji do 1945 roku kościołem dysponowała gmina ewangelicka. Po drugiej wojnie światowej przejęli go katolicy. Samodzielną parafię erygowano tu w 1971 roku.

Opis

Jest to kościół gotycki, orientowany, salowy, wzniesiony przy użyciu kamieni polnych i cegieł. Po stronie zachodniej znajduje się kwadratowa wieża (25 m wysokości) z kruchtą w przyziemiu, do której prowadzi ostrołukowy portal o bogato profilowanych ościeżach. Wieżę posadowiono na kamiennej podmurówce. W dolnej kondygnacji jest ceglana, natomiast w wyższych partiach drewniana, oszalowana deskami, z nadwieszaną izbicą, przykrytą dachem namiotowym. Na szczycie wieży znajduje się metalowy wiatrowskaz w kształcie chorągiewki z napisem: Christoph Homp 1770 (nazwisko ówczesnego pastora). Korpus nawowy przykryty został dachem dwuspadowym z dachówki. W ścianach korpusu umieszczono okna ostrołukowe. Część z nich została zamurowana, zachowały się jedynie wnęki. Wnętrze nakryte zostało pozornym sklepieniem drewnianym.

Wyposażenie

W kościele znajduje się barokowy ołtarz główny z 1685 roku, wykonany prawdopodobnie w kręgu warsztatu Isaaka Rigi. Umieszczono w nim obrazy przedstawiające Ostatnią Wieczerzę i Wniebowstąpienie, a także figury czterech ewangelistów, Mojżesza trzymającego dekalog, Jana Chrzciciela, a także głowa Chrystusa i Baranek Boży w zwieńczeniu. Niezwykle cenna była niegdyś tak zwana szafka ołtarzowa z 1510 roku z bogato rzeźbionymi w drzewie figurami Madonny z Dzieciątkiem, Jana Ewangelisty i Świętego Wojciecha. Szafkę przechowywano w okresie międzywojennym w Prussia-Museum w Królewcu. Przed 1945 rokiem w zbiorach sztuki kościelnej na zamku w Królewcu znajdowała się pochodząca z kwietniewskiego kościoła średniowieczna figurka św. Józefa - obecnie znajduje się ona w zbiorach Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie. W kościele znajdują się także siedmiogłosowe organy z 1819 roku, a przy wejściu do nawy głównej dwie kamienne płyty nagrobne, należące do przedstawicieli dwóch rodów mających niegdyś w okolicy swe majątki - von Wallenrodt i von Reibnitz, możnych patronów tego kościoła.Na wieży znajdują się dwa dzwony: z 1690 roku i 1692 roku.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Słodownik, Lech: Rychliki: 700-lecie (1310-2010) z dziejów wsi i okolic / Lech Słodownik. - Rychliki : Urząd Gminy, 2010. - S. 130-132.
  2. Wiśniewski, Jan: Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243-1821 (1992). Cz. I. / Jan Wiśniewski. - Elbląg : Hosianum, 1999. - S. 219-221.

Linki

  • Bułecki, Mirosław: Parafia w Kwietniewie, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.rychliki.pl [dostęp 02.02.2014 r.]
  • Kwietniewo (niem. Konigsblumenau), oprac. Lech Słodownik, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.rychliki.org/historia [dostęp 02.02.2014 r.]