Maryna Okęcka-Bromkowa

Podczas Sesji Literackiej w MBP w Ostródzie, 1975 r.
Źródło: Archiwum WBP w Olsztynie

(1922-2003) - dziennikarka radiowa, pisarka, poetka, badaczka folkloru Warmii i Mazur

Biografia

Urodziła się 26 czerwca 1922 roku w Uściługu na Wołyniu. Była córką Bronisława Okęckiego i Heleny Pomianowskiej. W Jazłowcu w powiecie buczackim (zachodnia Ukraina) ukończyła Liceum Gospodarstwa Wiejskiego. W latach 1945-1948 zatrudniona była w Bytomskich Zakładach Budowy Maszyn w Katowicach. Od 1948 roku zamieszkała w Olsztynie, gdzie podjęła prace w Banku Inwestycyjnym. W latach 1949-1955 była kierownikiem referatu tego banku.

Działalność

Z początkiem 1956 roku podjęła pracę w redakcji literackiej olsztyńskiej Rozgłośni Polskiego Radia łącząc dziennikarstwo ze zbieraniem twórczości ludowej wszystkich regionów Polski. Swoje zainteresowania jednak skoncentrowała głównie na folklorze Warmii i Mazur. Gromadziła w formie audycji radiowych i nagrań pieśni ludowe, gawędy i legendy. Zebrany materiał wykorzystywała w swoich cyklach reportaży radiowych i audycji folklorystycznych (Tropami ludzi i pieśni, Z gawędą i pieśnią przez kraj). Stworzyła imponującą taśmotekę, z której korzystają placówki naukowe (Uniwersytet Jagielloński, Polska Akademia Nauk, Muzeum w Rzeszowie, Uniwersytet Warszawski). Ponad 200 nagranych przez nią taśm trafiło do Muzeum Narodowego w Warszawie. Do najbardziej udanych inicjatyw społecznych Maryny Okęckiej-Bromkowej należy zorganizowanie na Warmii i Mazurach szeregu izb regionalnych i leśnych. Z jej inicjatywy urządzono w województwie olsztyńskim izby w Parlezie Wielkiej, Rucianem-Nidzie, Spychowie, Wrzesinie. Poza radiem debiutowała wierszami w prasie olsztyńskiej. Później publikowała zbiory pieśni i gawęd. Równocześnie opracowywała literacko bajki i podania z Warmii i Mazur oraz pieśni i gawędy myśliwskie. Pierwsza jej książka Nad jeziorem bajka śpi ukazała się w r. 1962. Tom Śpiewa wiatr od jezior (1966), opatrzyła wstępem zawierającym zarys badań nad folklorem Warmii i Mazur. Napisała trzy powieści, w których wspomnienia z dzieciństwa splecione zostały ze współczesnymi sprawami regionu. W roku 1970 opublikowała pierwszą swoją powieść pt. Sekretarzyk babuni. W latach 1971-1981 była członkiem Związku Literatów Polskich. W latach 1972-1976 pełniła funkcję wiceprezesa olsztyńskiego Oddziału. W kwietniu 1982 roku przeszła na emeryturę. W tym czasie publikowała swoje teksty w dwutygodniku „Posłaniec Warmiński". Zmarła 15 października 2003 roku w Olsztynie.

Publikacje - wybór

• Wydawnictwa zwarte
  • Nad jeziorem bajka śpi (1962) - baśnie
  • Z kolankiem i bez (1965) - gawędy
  • Śpiewa wiatr od jezior (1966) – zbiór pieśni
  • Sekretarzyk babuni (1970) - powieść
  • Święto od cholery (1975) – powieść
  • Kurtyna w górę – reportaże
  • Wileńska dorożka – reportaże
  • Kresowe madonny – poezje
  • Oberża polska (1993) – zbiór przepisów kulinarnych
  • Deszczem wiatr podszył sukmanę… (1997) – liryki dziecięce

• Audycje radiowe
  • Tropami ludzi i pieśni - cykl reportaży radiowych
  • Z gawędą i pieśnią przez kraj - cykl audycji folklorystycznych

Nagrody i odznaczenia

Za działalność dziennikarską i literacką oraz społeczną została odznaczona:

• Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski
• Złotym Krzyżem Zasługi

Otrzymała nagrody:

• Prezesa Komitetu do spraw Radia i Telewizji, w tym Złoty Mikrofon (za działalność radiową)
• Prezydium WRN w Olsztynie (dwukrotnie)

Bibliografia

1. Olsztyńskie biografie literackie 1945-1988 / praca zbiorowa pod red. Jana Chłosty. – Olsztyn : Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1991. – S: 66-67.
2. Współcześni pisarze województwa olsztyńskiego / red. nauk. Edward Matuszewski. – Olsztyn : OBN, 1972. – S: 87-89.
3. Chłosta, Jan: Słownik Warmii / Jan Chłosta. – Olsztyn : OBN, 2002.
4. Chłosta-Zielonka, Joanna: O pisarstwie gawędowym Maryny Okęckiej-Bromkowej / Joanna Chłosta-Zielonka, "Prace Językoznawcze". – 2008, z. 10, s. 25-36.