Willa Fortuna w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Image: willa_fortuna_olsztyn_1.jpg|thumb|right|200px|Podczas święta ulicy Dąbrowszczaków.<br>Fot. K. Romulewicz. 16 czerwca 2013 roku.]] | [[Image: willa_fortuna_olsztyn_1.jpg|thumb|right|200px|Podczas święta ulicy Dąbrowszczaków.<br>Fot. K. Romulewicz. 16 czerwca 2013 roku.]] | ||
| − | |||
| − | |||
[[Image: willa_fortuna_olsztyn_3.jpg|thumb|right|200px|Fot. A. Romulewicz. 2012 rok.]] | [[Image: willa_fortuna_olsztyn_3.jpg|thumb|right|200px|Fot. A. Romulewicz. 2012 rok.]] | ||
| Linia 11: | Linia 9: | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
Willa została wzniesiona przy ulicy Wartemborskiej (obecnie ul. Dąbrowszczaków nr 10), obok [[Gmach Banku Rzeszy w Olsztynie |gmachu Banku Rzeszy]]. | Willa została wzniesiona przy ulicy Wartemborskiej (obecnie ul. Dąbrowszczaków nr 10), obok [[Gmach Banku Rzeszy w Olsztynie |gmachu Banku Rzeszy]]. | ||
| − | + | [[Image: willa_fortuna_olsztyn_2.jpg|thumb|left|200px|Źródło: S. Piechocki, ''Dzieje olsztyńskich ulic'', Olsztyn 1998, s. 101.]] | |
==Historia== | ==Historia== | ||
Willa została wybudowana przez zamożnego olsztyńskiego fabrykanta, właściciela cegielni [[ewim:Otto Naujack|Otto Naujacka]]. Budynek przeznaczony był na luksusowe mieszkania i duży sklep. Do 1945 roku znajdujące się w części mieszkaniowej wielkie, komfortowe mieszkania, po jednym na piętrze, wynajmowali ważni i zamożni mieszkańcy miasta. W skromniejszych lokalach na ostatniej kondygnacji mieszkali urzędnicy niższego szczebla oraz wykwalifikowani robotnicy. W okresie międzywojennym właścicielem kamienicy został [[ewim:Robert Lutz| Robert Lutz]], prowadzący na jej parterze duży sklep meblowy nazywany „Domem Mebli”. Po zakończeniu II wojny światowej budynek zmienił swoje przeznaczenie. W 1945 roku na krótko ulokowano w nim Komendę Wojewódzką Milicji Obywatelskiej, a następnie sąd okręgowy i apelacyjny. Od lat sześćdziesiątych lokatorzy kamienicy zmieniali się bardzo często. Wśród najnowszych (po 1990 r.) wymienić można m.in. NSZZ „Solidarność”, Wojewódzki Inspektorat Państwowej Inspekcji Handlowej, olsztyńską Straż Miejską, organizacje kombatanckie i partie polityczne. Na parterze funkcjonowały m.in. „Dom Obuwia”, „Moda Polska”, sklep z zabawkami, kawiarenka, salon gier. | Willa została wybudowana przez zamożnego olsztyńskiego fabrykanta, właściciela cegielni [[ewim:Otto Naujack|Otto Naujacka]]. Budynek przeznaczony był na luksusowe mieszkania i duży sklep. Do 1945 roku znajdujące się w części mieszkaniowej wielkie, komfortowe mieszkania, po jednym na piętrze, wynajmowali ważni i zamożni mieszkańcy miasta. W skromniejszych lokalach na ostatniej kondygnacji mieszkali urzędnicy niższego szczebla oraz wykwalifikowani robotnicy. W okresie międzywojennym właścicielem kamienicy został [[ewim:Robert Lutz| Robert Lutz]], prowadzący na jej parterze duży sklep meblowy nazywany „Domem Mebli”. Po zakończeniu II wojny światowej budynek zmienił swoje przeznaczenie. W 1945 roku na krótko ulokowano w nim Komendę Wojewódzką Milicji Obywatelskiej, a następnie sąd okręgowy i apelacyjny. Od lat sześćdziesiątych lokatorzy kamienicy zmieniali się bardzo często. Wśród najnowszych (po 1990 r.) wymienić można m.in. NSZZ „Solidarność”, Wojewódzki Inspektorat Państwowej Inspekcji Handlowej, olsztyńską Straż Miejską, organizacje kombatanckie i partie polityczne. Na parterze funkcjonowały m.in. „Dom Obuwia”, „Moda Polska”, sklep z zabawkami, kawiarenka, salon gier. | ||
Wersja z 21:57, 18 mar 2014
Kamienica czynszowa wzniesiona w Olsztynie w latach 1900-1901.
Spis treści
Lokalizacja
Willa została wzniesiona przy ulicy Wartemborskiej (obecnie ul. Dąbrowszczaków nr 10), obok gmachu Banku Rzeszy.
Historia
Willa została wybudowana przez zamożnego olsztyńskiego fabrykanta, właściciela cegielni Otto Naujacka. Budynek przeznaczony był na luksusowe mieszkania i duży sklep. Do 1945 roku znajdujące się w części mieszkaniowej wielkie, komfortowe mieszkania, po jednym na piętrze, wynajmowali ważni i zamożni mieszkańcy miasta. W skromniejszych lokalach na ostatniej kondygnacji mieszkali urzędnicy niższego szczebla oraz wykwalifikowani robotnicy. W okresie międzywojennym właścicielem kamienicy został Robert Lutz, prowadzący na jej parterze duży sklep meblowy nazywany „Domem Mebli”. Po zakończeniu II wojny światowej budynek zmienił swoje przeznaczenie. W 1945 roku na krótko ulokowano w nim Komendę Wojewódzką Milicji Obywatelskiej, a następnie sąd okręgowy i apelacyjny. Od lat sześćdziesiątych lokatorzy kamienicy zmieniali się bardzo często. Wśród najnowszych (po 1990 r.) wymienić można m.in. NSZZ „Solidarność”, Wojewódzki Inspektorat Państwowej Inspekcji Handlowej, olsztyńską Straż Miejską, organizacje kombatanckie i partie polityczne. Na parterze funkcjonowały m.in. „Dom Obuwia”, „Moda Polska”, sklep z zabawkami, kawiarenka, salon gier.
Opis
Secesyjną kamienicę wzniesiono na planie litery „L”. Od frontu posiada ona trzy kondygnacje, natomiast od podwórza cztery, jest podpiwniczona i ma wysokie poddasze. Budynek wykonany z czerwonej cegły, częściowo został otynkowany i ozdobiony stiukami. W prawym narożniku znajduje się kwadratowa wieżyczka przykryta blaszanym hełmem z lukarnami i kutą chorągiewką. Elewacja frontowa podzielona jest quasiryzalitami, nad którymi umieszczono dekoracyjne szczyty. Środkowy, utrzymany jest w neorenesansowej manierze, z pilastrami, wnękami, wolutami i obeliskami jak również z oknami mansardy w formie tzw. biforium. Od frontu znajdują się ponadto dwa balkony z żelaznymi balustradami. Całość wieńczy wielopołaciowy dach z facjatami oraz metaloplastycznymi zdobieniami. Nad wejściem do części handlowo-usługowej, po lewej stronie, na wysokości drugiego piętra, w specjalnym kartuszu znajduje się inskrypcja z nazwą ,,Villa Fortuna”.
Ciekawostki
- Willa Fortuna, należy do kamienic w Olszynie noszących własne imiona, wyeksponowane na kartuszach. Poza nią w mieście znajdują się również Willa Maria oraz Willa Martha.
Bibliografia
- Piechocki, Stanisław: Dzieje olsztyńskich ulic / Stanisław Piechocki. – Olsztyn : Remix, 1998. – S. 70-72.
- Szapiel, Anna: Fortuna Ottona: historia willi przy ul. Dąbrowszczaków 10 / Anna Szapiel // „Gazeta Olsztyńska”. – 2006, nr 149, dod. „Olsztyn Dzień po Dniu”, nr 856, s. 6.
Zobacz też
- Mariuk, Joanna: Villa Fortuna - ul. Dąbrowszczaków 10, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.atrakcje.olsztyn.pl [dostęp 25.09.2013 r.]
