Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jelonkach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| Linia 8: | Linia 8: | ||
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Świątynia została wybudowana w latach 1350-1375. Pod koniec XV wieku dobudowano | + | Świątynia została wybudowana w latach 1350-1375. Jej szczt wschodni datowany jest na 1330 rok. Pod koniec XV wieku dobudowano wieżę dzwonniczą, okna przemurowano w 1859 roku. Od czasów reformacji do 1945 roku kościołem dysponowała gmina ewangelicka. Po drugiej wojnie światowej przejęli go katolicy. Samodzielną [[ewim: Parafia Najświętszego Serca Pana Jezusa w Jelonkach |parafię]] utworzono tu w 1991 roku. Wówczas też zbudowano nową plebanię. |
==Opis== | ==Opis== | ||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
==Wyposażenie== | ==Wyposażenie== | ||
Wystrój i wyposażenie kościoła utrzymane jest w stylu barokowym i pochodzi głównie z XVIII wieku. Z tego okresu pochodzi m.in.: | Wystrój i wyposażenie kościoła utrzymane jest w stylu barokowym i pochodzi głównie z XVIII wieku. Z tego okresu pochodzi m.in.: | ||
| − | *drewniana, polichromowana ambona z przedstawieniem Zbawiciela w otoczeniu św. Piotra i św. Pawła oraz figurą Chrystusa na baldachimie (pierwotnie była w ołtarzu) – wykonana prawdopodobnie w warsztacie [[ewim:Johann Christoph Döbel | Johanna Döbela]]; | + | *drewniana, polichromowana ambona z przedstawieniem Zbawiciela w otoczeniu św. Piotra i św. Pawła oraz figurą Chrystusa na baldachimie (pierwotnie była w ołtarzu) – wykonana prawdopodobnie w warsztacie [[ewim:Johann Christoph Döbel|Johanna Döbela]]; |
*ołtarz z 1792 roku, którego mensa ołtarzowa jest gotycka, murowana z cegły, | *ołtarz z 1792 roku, którego mensa ołtarzowa jest gotycka, murowana z cegły, | ||
*prospekt organowy. | *prospekt organowy. | ||
| Linia 23: | Linia 23: | ||
#skot.: ''Najatrakcyjniejsze : Jelonki, Aniołowo, Zielonka Pasłęcka'' / skot. // „Głos Elbląga”. - 2004, nr 210, s. 1. | #skot.: ''Najatrakcyjniejsze : Jelonki, Aniołowo, Zielonka Pasłęcka'' / skot. // „Głos Elbląga”. - 2004, nr 210, s. 1. | ||
#Słodownik, Lech: ''Rychliki: 700-lecie (1310-2010) z dziejów wsi i okolic'' / Lech Słodownik. - Rychliki : Urząd Gminy, 2010. - S. 128-130. | #Słodownik, Lech: ''Rychliki: 700-lecie (1310-2010) z dziejów wsi i okolic'' / Lech Słodownik. - Rychliki : Urząd Gminy, 2010. - S. 128-130. | ||
| + | #Wiśniewski, Jan: ''Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243-1821 (1992). Cz. I.'' / Jan Wiśniewski. - Elbląg : Hosianum, 1999. - S. 173-174. | ||
==Zobacz też== | ==Zobacz też== | ||
Wersja z 11:59, 4 lut 2014
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w drugiej połowie XIV wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Kościół został wybudowany na terenie wsi Jelonki (niem. Hirschfeld). Wieś położona jest w powiecie elbląskim, w gminie Rychliki.
Historia
Świątynia została wybudowana w latach 1350-1375. Jej szczt wschodni datowany jest na 1330 rok. Pod koniec XV wieku dobudowano wieżę dzwonniczą, okna przemurowano w 1859 roku. Od czasów reformacji do 1945 roku kościołem dysponowała gmina ewangelicka. Po drugiej wojnie światowej przejęli go katolicy. Samodzielną parafię utworzono tu w 1991 roku. Wówczas też zbudowano nową plebanię.
Opis
Jest to kościół gotycki, orientowany, trójnawowy, wzniesiony na rzucie prostokąta. Od strony zachodniej znajduje się masywna wieża (wysokość do dachu 19 m), zespolona z nawą główną. Wieżę zwieńczono dachem namiotowym z dachówki (w 1830 roku), natomiast korpus nawowy – dachem siodłowym. Kościół nie posiada wyodrębnionego prezbiterium. Korpus w narożach został oszkarpowany, a jego ściany podzielono wąskimi oknami zamkniętymi łukiem odcinkowym. Szczyt wschodni, sterczynowy, udekorowany został tynkowanymi wnękami ostrołukowymi różnej wielkości (podobne wnęki zastosowano w dolnej kondygnacji wieży, powyżej znajdują się wnęki puste, zamknięte łukiem pełnym). We wnętrzu nawa główna nakryta została pozornym sklepieniem drewnianym, wspartym na ośmiu słupach, stojących na murowanych postumentach. Nawy boczne nakryto drewnianymi stropami płaskimi, natomiast zakrystia zasklepiona została dwoma przęsłami sklepienia krzyżowo-żebrowego.
Wyposażenie
Wystrój i wyposażenie kościoła utrzymane jest w stylu barokowym i pochodzi głównie z XVIII wieku. Z tego okresu pochodzi m.in.:
- drewniana, polichromowana ambona z przedstawieniem Zbawiciela w otoczeniu św. Piotra i św. Pawła oraz figurą Chrystusa na baldachimie (pierwotnie była w ołtarzu) – wykonana prawdopodobnie w warsztacie Johanna Döbela;
- ołtarz z 1792 roku, którego mensa ołtarzowa jest gotycka, murowana z cegły,
- prospekt organowy.
Do lat 60-tych XX wieku w kościele znajdowały się barokowe empory boczne z 1702 roku. Niegdyś były w nim także dwa dzwony: z 1701 i z 1890 roku.
Bibliografia
- skot.: Najatrakcyjniejsze : Jelonki, Aniołowo, Zielonka Pasłęcka / skot. // „Głos Elbląga”. - 2004, nr 210, s. 1.
- Słodownik, Lech: Rychliki: 700-lecie (1310-2010) z dziejów wsi i okolic / Lech Słodownik. - Rychliki : Urząd Gminy, 2010. - S. 128-130.
- Wiśniewski, Jan: Kościoły i kaplice na terenie byłej diecezji pomezańskiej 1243-1821 (1992). Cz. I. / Jan Wiśniewski. - Elbląg : Hosianum, 1999. - S. 173-174.
Zobacz też
- Jelonki (niem. Hirschfeld), materiał zamieszczony na stronie internetowej www.rychliki.pl [dostęp 02.02.2014 r.]
