Obchody Jubileuszu Bitwy pod Grunwaldem

Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie

Kilkudniowe, uroczyste wspomnienie Bitwy pod Grunwaldem, czyli zwycięskiego średniowiecznego starcia między wojskami polsko-litewsko-ruskimi a Zakonem Krzyżackim w 1410 r., organizowane dorocznie w Grunwaldzie. Obchody historyczne połączone i niejako tożsame z Dniami Grunwaldu.

Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie

Cele

• ukazanie znaczenia geopolitycznego jednej z największych bitew średniowiecza,
• podkreślenie znaczenia bitwy pod Grunwaldem w procesie historycznym, który doprowadził do zawiązania Unii Lubelskiej
• ukazanie roli bitwy w ukształtowaniu wschodniego kierunku polskiej polityki XV w. w kontekście współczesnych uwarunkowań geopolitycznych
• opisanie etosu rycerskiego i jego znaczenia dla dzisiejszej kultury
• włączenie się regionu Warmii i Mazur w ogólnokrajowe obchody jubileuszowe Bitwy pod Grunwaldem

Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie

Opis

Pierwsze obchody jubileuszu bitwy pod Grunwaldem (15 lipca 1410 r.) zaczęto organizować na ziemiach Warmii i Mazur od razu po zakończeniu wojny. Stały się więc poniekąd regionalną – ale o zasięgu ogólnopolskim – tradycją.
Całość dorocznych obchodów stanowi rozbudowany – najczęściej kilkudniowy – program obejmujący akcje patriotyczne, kulturalne, rozrywkowe, sportowe i obrzędowe. Ich punktem kulminacyjnym jest wielka inscenizacja bitwy pod Grunwaldem, rozgrywana na polach grunwaldzkich od 1998 r. Zazwyczaj uczestniczą w niej miłośnicy odtwarzania historii, , którzy na czas imprezy wcielają się w postaci rycerzy oraz osób im towarzyszących,. przybyli z terenu całego kraju oraz zagranicy (np. z Niemiec, Włoch, Francji, Finlandii, Czech, Słowacji, Węgier, Rosji, Białorusi, Ukrainy czy Stanów Zjednoczonych.). Celem tego zgromadzenia jest krzewienie historii, odtwarzanie kultury, tradycji oraz dawnego rzemiosła. Widowisko ogląda zazwyczaj od kilku do kilkunastu tysięcy widzów.
Całość obchodów zazwyczaj odbywa się na Polach Grunwaldzkich, przy czym poszczególne moduły programu realizowana jest w kilku specjalnie oznaczonych miejscach o różnych funkcjach: tzw. obozie rycerskim, rzemieślniczym, na Placu Turniejowym, itp.
Szczególnie uroczyste obchody rocznic grunwaldzkich organizowano oczywiście w latach kończących dziesięciolecia lub stulecia – programy były wówczas wyjątkowo bogate w imprezy modułowe oraz wydarzenia towarzyszące. Zwłaszcza wtedy też w obchody włączały się władze regionalne, organizacje, stowarzyszenia, a nawet całe miejscowości.
Program obchodów budowało zazwyczaj kilka stałych elementów: część oficjalno-patriotyczna z udziałem pododdziałów wojska, delegacji straży pożarnej, harcerzy, duchowieństwa, itp. (Apel Grunwaldzki, wystąpienia władz; wręczanie odznaczeń; ogłoszenie Grunwaldzkich Wici; msza święta; złożenie kwiatów pod Pomnikiem Grunwaldzkim, artystyczna o tematyce historycznej (rekonstrukcja bitwy; widowiska tematyczne), artystyczna (koncerty chórów, zespołów folklorystycznych, rockowych, harcerskich, wojskowych i dziecięcych; festiwale i przeglądy), rozrywkowe (projekcje filmów, widowiska z użyciem ognia oraz fajerwerków, turnieje i gry rycerskie, zabawy taneczne) oraz komercyjne (jarmark „średniowieczny”).

Edycje

• 1961 r. - Obchody 551-lecia Bitwy pod Grunwaldem
• 1987 r. – Obchody 577-lecia Bitwy pod Grunwaldem
• 1999 r. – Obchody 589-lecia Bitwy pod Grunwaldem
• 2006 r. – Obchody 596-lecia Bitwy pod Grunwaldem
• 2007 r. – Obchody 597-lecia Bitwy pod Grunwaldem
• 2008 r. – Obchody 598-lecia Bitwy pod Grunwaldem
• 2009 r. – Obchody 599-lecia Bitwy pod Grunwaldem
• 2010 r. – Obchody 600-lecia Bitwy pod Grunwaldem