Kościół ewangelicko-metodystyczny w Dąbrównie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
| (Nie pokazano 7 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
| − | [[ | + | [[image:kem dabrowno.jpg|thumb|right|350px|Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:D%C4%85br%C3%B3wno._Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_metodyst%C3%B3w1.JPG Wikimedia Commons]]] |
| − | |||
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVII wieku. | Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVII wieku. | ||
==Lokalizacja== | ==Lokalizacja== | ||
| − | Świątynię wybudowano w centrum [[ewim:Dąbrówno |Dąbrówna]] (do 1945 roku Dąbrówno było miastem), obecnie znajduje się przy | + | Świątynię wybudowano w centrum [[ewim:Dąbrówno |Dąbrówna]] (do 1945 roku Dąbrówno było miastem), obecnie znajduje się przy ulicy Kościelnej. Dzisiejsza wieś położona jest w [[ewim:Powiat ostródzki| powiecie ostródzkim]], 9 km na południe od [[ewim: Grunwald |Grunwaldu]]. |
==Historia== | ==Historia== | ||
| − | Pierwszy kościół powstał w Dąbrównie jeszcze w pierwszej połowie XIV wieku. Uległ on zniszczeniu, podobnie jak i [[Zamek w Dąbrównie |zamek]], po zdobyciu miasta przez wojska polsko-litewskie, maszerujące w stronę Grunwaldu w lipcu 1410 roku. Budowlę zrekonstruowano, wykorzystując do tego celu drewno. W 1601 roku wzniesiono kościół murowany, z zakrystią od strony południowej. W 1687 roku od północy dostawiono do niego mauzoleum rodu Finckensteinów, ówczesnych właścicieli Dąbrówna, a także lożę kolatorską nad zakrystią. Na przełomie wieku XVIII i XIX kilkakrotnie przeprowadzano remonty kościoła. W 1724 roku dodano nawy boczne z emporami, a w 1842 roku fasada zachodnia otrzymała neogotycki szczyt (według projektu inspektora Valentina z [[ewim:Morąg |Morąga]]). Z tego samego okresu pochodzą prawdopodobnie zwieńczenia okien w nawach bocznych, a także neogotyckie przybudówki w nawach południowej i zachodniej. Od czasów reformacji kościół ten należał do ewangelików (1525-1945). Od 1946 roku jest siedzibą [[ewim: | + | Pierwszy kościół powstał w Dąbrównie jeszcze w pierwszej połowie XIV wieku. Uległ on zniszczeniu, podobnie jak i [[Zamek w Dąbrównie |zamek]], po zdobyciu miasta przez wojska polsko-litewskie, maszerujące w stronę Grunwaldu w lipcu 1410 roku. Budowlę zrekonstruowano, wykorzystując do tego celu drewno. W 1601 roku wzniesiono kościół murowany, z zakrystią od strony południowej. W 1687 roku od północy dostawiono do niego mauzoleum rodu Finckensteinów, ówczesnych właścicieli Dąbrówna, a także lożę kolatorską nad zakrystią. Na przełomie wieku XVIII i XIX kilkakrotnie przeprowadzano remonty kościoła. W 1724 roku dodano nawy boczne z emporami, a w 1842 roku fasada zachodnia otrzymała neogotycki szczyt (według projektu inspektora Valentina z [[ewim:Morąg |Morąga]]). Z tego samego okresu pochodzą prawdopodobnie zwieńczenia okien w nawach bocznych, a także neogotyckie przybudówki w nawach południowej i zachodniej. Od czasów reformacji kościół ten należał do ewangelików (1525-1945). Od 1946 roku jest siedzibą [[ewim:Parafia Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Dąbrównie|wspólnoty kościoła ewangelicko-metodystycznego]]. |
==Opis== | ==Opis== | ||
| − | Jest to świątynia orientowana, trójnawowa, murowana z cegły, otynkowana. Jej dzwonnica powstała z przebudowanej baszty miejskiej. Wnętrze kościoła przykryte zostało płaskim, drewnianym stropem, polichromowanym około 1730 roku. Przedstawiono na nim sceny Chrztu w Jordanie, Paschy i Ostatniej Wieczerzy, a także wizerunki proroków i personifikacje cnót. Dwuprzęsłową zakrystię przykryto sklepieniem krzyżowo-żebrowym, a kaplicę Finckensteinów, sklepieniem kolebkowym – prowadzi do niej oddzielne, zewnętrzne wejście zwieńczone kamiennym portalem. W chórze znajduje się bogato polichromowana empora kolatorska. Pod koniec lat 90-tych XX wieku w jej otoczeniu odnaleziono gotyckie malowidła z drugiej połowy XIV wieku. Są tam także płyty nagrobne rodziny Oelsnitzów i Finckensteinów z XVI i XVII wieku. Kościół jest oddzielony od pozostałej części terenu fragmentami średniowiecznego muru obronnego. | + | Jest to świątynia orientowana, trójnawowa, murowana z cegły, otynkowana. Jej dzwonnica powstała z przebudowanej baszty miejskiej. Wnętrze kościoła przykryte zostało płaskim, drewnianym stropem, polichromowanym około 1730 roku. Przedstawiono na nim sceny Chrztu w Jordanie, Paschy i Ostatniej Wieczerzy, a także wizerunki proroków i personifikacje cnót. Dwuprzęsłową zakrystię przykryto sklepieniem krzyżowo-żebrowym, a kaplicę Finckensteinów, sklepieniem kolebkowym – prowadzi do niej oddzielne, zewnętrzne wejście zwieńczone kamiennym portalem. W chórze znajduje się bogato polichromowana empora kolatorska. Pod koniec lat 90-tych XX wieku w jej otoczeniu odnaleziono gotyckie malowidła z drugiej połowy XIV wieku. Są tam także płyty nagrobne rodziny [[ewim:ród Oelsnitzów|Oelsnitzów]] i [[ewim:ród Finckensteinów|Finckensteinów]] z XVI i XVII wieku. Kościół jest oddzielony od pozostałej części terenu fragmentami średniowiecznego muru obronnego. |
| + | |||
| + | ==Zobacz też== | ||
| + | *[[ewim:Parafia Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Dąbrównie|parafia Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Dąbrównie]] | ||
| + | *[[ewim:ród Oelsnitzów|ród Oelsnitzów]] | ||
| + | *[[ewim:ród Finckensteinów|ród Finckensteinów]] | ||
| + | *[[Zamek w Dąbrównie]] | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
| Linia 17: | Linia 22: | ||
#Rzempołuch, Andrzej: ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'' / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix, 1992. – S. 114. | #Rzempołuch, Andrzej: ''Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich'' / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix, 1992. – S. 114. | ||
| − | == | + | ==Linki== |
*''Dąbrówno - zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski, ob. Metodystów'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#100/pl/i/dabrowno_-_zabytkowy_kosciol_ewangelicko-augsburski,_ob._metodystow www.ciekawemazury.pl] [dostęp 07.11.2013 r.] | *''Dąbrówno - zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski, ob. Metodystów'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.ciekawemazury.pl/info.htm#100/pl/i/dabrowno_-_zabytkowy_kosciol_ewangelicko-augsburski,_ob._metodystow www.ciekawemazury.pl] [dostęp 07.11.2013 r.] | ||
*''Kościół ewangelicko-metodystyczny: Dąbrówno'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.wbp.olsztyn.pl/zabytkobranie/index.php?mnu=uroda&cnt=12 www.wbp.olsztyn.pl] [dostęp 07.11.2013 r.] | *''Kościół ewangelicko-metodystyczny: Dąbrówno'', materiał zamieszczony na stronie internetowej, [http://www.wbp.olsztyn.pl/zabytkobranie/index.php?mnu=uroda&cnt=12 www.wbp.olsztyn.pl] [dostęp 07.11.2013 r.] | ||
| − | [[Category: | + | |
| − | [[Category: | + | [[Category:Kościoły i kaplice]] |
| + | [[Category:Dąbrówno (gmina wiejska)]] | ||
[[Category:Powiat ostródzki]] | [[Category:Powiat ostródzki]] | ||
[[Category:1601-1700]] | [[Category:1601-1700]] | ||
Aktualna wersja na dzień 10:19, 19 cze 2015
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XVII wieku.
Spis treści
Lokalizacja
Świątynię wybudowano w centrum Dąbrówna (do 1945 roku Dąbrówno było miastem), obecnie znajduje się przy ulicy Kościelnej. Dzisiejsza wieś położona jest w powiecie ostródzkim, 9 km na południe od Grunwaldu.
Historia
Pierwszy kościół powstał w Dąbrównie jeszcze w pierwszej połowie XIV wieku. Uległ on zniszczeniu, podobnie jak i zamek, po zdobyciu miasta przez wojska polsko-litewskie, maszerujące w stronę Grunwaldu w lipcu 1410 roku. Budowlę zrekonstruowano, wykorzystując do tego celu drewno. W 1601 roku wzniesiono kościół murowany, z zakrystią od strony południowej. W 1687 roku od północy dostawiono do niego mauzoleum rodu Finckensteinów, ówczesnych właścicieli Dąbrówna, a także lożę kolatorską nad zakrystią. Na przełomie wieku XVIII i XIX kilkakrotnie przeprowadzano remonty kościoła. W 1724 roku dodano nawy boczne z emporami, a w 1842 roku fasada zachodnia otrzymała neogotycki szczyt (według projektu inspektora Valentina z Morąga). Z tego samego okresu pochodzą prawdopodobnie zwieńczenia okien w nawach bocznych, a także neogotyckie przybudówki w nawach południowej i zachodniej. Od czasów reformacji kościół ten należał do ewangelików (1525-1945). Od 1946 roku jest siedzibą wspólnoty kościoła ewangelicko-metodystycznego.
Opis
Jest to świątynia orientowana, trójnawowa, murowana z cegły, otynkowana. Jej dzwonnica powstała z przebudowanej baszty miejskiej. Wnętrze kościoła przykryte zostało płaskim, drewnianym stropem, polichromowanym około 1730 roku. Przedstawiono na nim sceny Chrztu w Jordanie, Paschy i Ostatniej Wieczerzy, a także wizerunki proroków i personifikacje cnót. Dwuprzęsłową zakrystię przykryto sklepieniem krzyżowo-żebrowym, a kaplicę Finckensteinów, sklepieniem kolebkowym – prowadzi do niej oddzielne, zewnętrzne wejście zwieńczone kamiennym portalem. W chórze znajduje się bogato polichromowana empora kolatorska. Pod koniec lat 90-tych XX wieku w jej otoczeniu odnaleziono gotyckie malowidła z drugiej połowy XIV wieku. Są tam także płyty nagrobne rodziny Oelsnitzów i Finckensteinów z XVI i XVII wieku. Kościół jest oddzielony od pozostałej części terenu fragmentami średniowiecznego muru obronnego.
Zobacz też
- parafia Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w Dąbrównie
- ród Oelsnitzów
- ród Finckensteinów
- Zamek w Dąbrównie
Bibliografia
- Olkowska, Ewa: Odkrycie gotyckich malowideł ściennych w prezbiterium kościoła ewangelicko-metodystycznego w Dąbrównie / Ewa Olkowska, Małgorzata Kumorowicz // „Warmińsko-Mazurski Biuletyn Konserwatorski”. – R. 1 (1999), s. 203-210.
- Rzempołuch, Andrzej: Przewodnik po zabytkach sztuki dawnych Prus Wschodnich / Andrzej Rzempołuch. – Olsztyn : Remix, 1992. – S. 114.
Linki
- Dąbrówno - zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski, ob. Metodystów, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.ciekawemazury.pl [dostęp 07.11.2013 r.]
- Kościół ewangelicko-metodystyczny: Dąbrówno, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.wbp.olsztyn.pl [dostęp 07.11.2013 r.]
