Grzegorz Białuński

Źródło: www.pruthenia.strefa.pl

Olsztyn, OBN, 2002.

Olsztyn, OBN ; Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego, 2007.

(1967-2018) – historyk, badacz dziejów Prus oraz osadnictwa na Mazurach

Biografia

Urodził się 2 kwietnia 1967 r. w Giżycku. W latach 1985-1990 studiował historię na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracę magisterską pt. Galindowie - rozwój i zanik plemienia, napisaną pod kierunkiem prof. A. Czacharowskiego obronił 12 czerwca 1990 r. 6 marca 1996 r. na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu uzyskał tytuł doktora nauk historycznych (rozprawa doktorska pt. Osadnictwo południowej i środkowej strefy Wielkich Jezior Mazurskich - starostwo leckie (giżyckie) i ryńskie od XIV do początku XVIII wieku. Studium zmian osadniczych na środkowych Mazurach, pod kierunkiem prof. Mariana Biskupa). W październiku 2002 r. w Toruniu otrzymał tytuł doktora habilitowanego (praca habilitacyjna pt. Przemiany społeczno-ludnościowe południowo-wschodnich Prus Krzyżackich i Książęcych do 1568 r.).
Zmarł 16 października 2018 r. po ciężkiej chorobie.

Działalność

Swoje zainteresowania dziejami regionu rozwijał już w czasie studiów w Kole Miłośników Warmii i Mazur (pod nadzorem naukowym prof. Janusza Małłka). Po ukończeniu studiów do 31 sierpnia 1996 r. pracował jako nauczyciel historii w Szkole Podstawowej w Giżycku.

Od 1 września 1996 r. zatrudniony był na jako adiunkt w Ośrodku Badań Naukowych im Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie.

W 1999 r. podjął pracę jako wykładowca historii regionu w katedrze Turystyki i Rekreacji [[ewim:Prywatna Wyższa Szkoła Zawodowa w Giżycku|Prywatnej Wyższej Szkoły Zawodowej w Giżycku (od 2001 r. - kierownik katedry). Był też profesorem Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie (od 2004 r. związany z Instytutem Historii i Stosunków Międzynarodowych). W 2001 r. wraz z Janem Sektą został kustoszem Muzeum Twierdzy Boyen w Giżycku. Działał też jako kustosz w Archiwum Mazurskim. Pełnił funkcję redaktora pism „Masovia” oraz „Fest Boyen”.

Publikacje

Jest autorem ponad dwustu publikacji naukowych i popularnonaukowych, zamieszczonych na łamach pism m.in. „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, „Jaćwież”, „Zapiski Historyczne”, „Borussia”, „Masovia”, „Studia Angerburgica”, „Rocznik Olsztyński” Do najważniejszych jego prac należą:

• Studia z dziejów plemion pruskich i jaćwieskich (1999)
• Przemiany społeczno-ludnościowe południowo-wschodnich Prus Krzyżackich i Książęcych do 1568 r. (2001)
• Kolonizacja Wielkiej Puszczy (do 1568 roku) - starostwa piskie, ełckie, straduńskie, zelkowskie i węgobroskie (węgorzewskie) (2002)
• Ród Prusa Kleca ze szczególnym uwzględnieniem rodziny von Pfeilsdorfów-Pilewskich (2006)
• Misja prusko-litewska biskupa Brunona z Kwerfurtu (2010)

Współpracował także przy opracowaniu pozycji, m.in.:

• Postawy oraz wzajemne stosunki grup etnicznych i narodowościowych na Mazurach (XIV-XX w.) (1999) – wspólnie z Grzegorzem Jasińskim
• Z dziejów Leca (Giżycka) (1998) – wspólnie z Grzegorzem Jasińskim i Ryszardem Tomkiewiczem
• Kronika parafii ewangelickiej w Rynie w Prusach Wschodnich (2003) - wspólnie z Grzegorzem Jasińskim
• Historia okręgu i miasta Olsztynka Maxa Toeppena (2004) - wspólnie z Grzegorzem Jasińskim
• Giżycko na starych pocztówkach 1898-1945 (2007)
• Pruskie baby kamienne. Fenomen kulturowy czy europejska codzienność? (2007) - redakcja wspólnie z Jerzym Markiem Łapo

Nagrody i odznaczenia

• wyróżnienie Wydziału Historycznego UMK w Toruniu (1996) za rozprawę doktorską
• nagroda naukową im. W. Kętrzyńskiego Towarzystwa Naukowego w Olsztynie (1997)
• III nagroda w ogólnopolskim konkursie PTH i Krajowej Rady Regionalnych Towarzystw Kultury (1999)
• nagroda naukowa w ogólnopolskim konkursie im. W. Kętrzyńskiego na najlepszą pracę humanistyczną zorganizowanym przez Towarzystwo Naukowe im. W. Kętrzyńskiego w Olsztynie i ufundowaną przez Marszałka Województwa Warmińsko-Mazurskiego (2000) – za pracę Studia z dziejów plemion pruskich i jaćwieskich
• Srebrny Krzyż Zasługi (2001)

Udział w organizacjach

• Polskie Towarzystwo Historyczne
• Towarzystwo Naukowe im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie (członek Zarządu i wiceprzewodniczący Komisji Historycznej)
• Verein für Familienforschung in Ost- und Westpreussen
• Augustowsko-Suwalskie Towarzystwo Naukowe
• Stowarzyszenie Miłośników Kultury Prusów „Pruthenia” (członek Zarządu)

Zobacz też

• Sylwetka G. Białuńskiego na stronie Ośrodka Badań Naukowych im W. Kętrzyńskiego
• Debata historyczna Giżycko - Lötzen 400 lat a może mniej... więcej? z udziałem G. Białuńskiego na stronie www.gizycko.tv