Wojewódzki Dom Kultury w Olsztynie: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
(Historia)
(UWAGA! Zastąpienie treści hasła bardzo krótkim tekstem: „*Centrum_Edukacji_i_Inicjatyw_Kulturalnych_w_Olsztynie#Wojew.C3.B3dzki_Dom_Kultury_w_Olsztynie_.281951-1992.29|'''Wojewódzki D...”)
 
(Nie pokazano 1 pośredniej wersji utworzonej przez tego samego użytkownika)
Linia 1: Linia 1:
[[Image:Wdk logo.jpg|thumb|right|300px|Znak graficzny Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie <br>Źródło: Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]]
+
*[[Centrum_Edukacji_i_Inicjatyw_Kulturalnych_w_Olsztynie#Wojew.C3.B3dzki_Dom_Kultury_w_Olsztynie_.281951-1992.29|'''Wojewódzki Dom Kultury w Olsztynie''']]
 
+
[[Kategoria:Przekierowania]]
[[Image:Wdk lata60.jpg|thumb|right|300px|Wojewódzki Dom Kultury w Olsztynie w latach 60. <br>Źródło: Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]]
 
 
 
[[Image:Dkfwdk.jpg|thumb|right|300px|Informacje o Dyskusyjnym Klubie Filmowym DKF "ZA" działającym przy olsztyńskim WDK. Olsztyński Informator Kulturalny nr 6 (26) z 1975 r. <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]]
 
 
 
[[Image:tabl wdk.jpg|thumb|right|300px|Tablica pamiątkowa na budynku WDK. <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]]
 
 
 
[[Image:Wdk pracownicy.jpg|thumb|right|300px|Grupa pracowników placówek kultury województwa olsztyńskiego (w tym WDK Olsztyn) przed Muzeum K.I.Gałczynskiego w Praniu (jesień 1975 r.) <br>1. [[Andrzej Cieślak]] 2. [[Edith Jotzo]] 3. [[Jadwiga Szukiel]] 4. [[Witold Hiller]] <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]]
 
 
 
[[Image:Klub budowlani.jpg|thumb|right|300px|Eliminacje finałowe Miejskiego Turnieju Osiedlowych i Branżowych Klubów Kultury (w Klubie "Budowlani" w Olsztynie), luty 1974 r.<br> Druga od lewej - [[Jadwiga Szukiel]], <br>[[Remigiusz Dobkowski]] - kierownik Wydziału Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego, <br>piąta od lewej - [[Edith Jotzo]] - przewodnicząca jury z Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie, <br>[[Halina Judzińska]] - dziennikarka [[Gazeta Olsztyńska|Gazety Olsztyńskiej]], <br>[[Zofia Hupka]] - Wojewódzka Rada Związków Zawodowych oraz [[Andrzej Cieślak]] z WDK Olsztyn.  <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]]
 
 
 
[[Image:Zew wdk.jpg|thumb|right|300px|Andrzej Cieślak prowadzi turniej wiedzy "Zew Przestworzy" w olsztyńskim WDK, 1973 r. Turniej opracował pracownik WDK [[Stanisław Jeziorny]]. <br>Źródło: Archiwum [[Andrzej Cieślak|Andrzeja Cieślaka]]]]
 
 
 
Instytucja kultury o zasięgu wojewódzkim działająca w Olsztynie w latach 1951-1992.
 
 
 
==Historia==
 
Przyszły Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych w Olsztynie został wybudowany przez członków wojewódzkiej organizacji Związku Młodzieży Polskiej w 1949 roku, przy częściowej pomocy finansowej Państwowego Funduszu Odbudowy Szkół.
 
W trzecim kwartale 1950 r. Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Olsztynie przekazało Dom Młodzieżowy w Olsztynie na własność Okręgowej Radzie Związków Zawodowych. Uroczystość otwarcia Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych odbyła się 1 października 1951 r. Nowo powstała placówka była pierwszą w Olsztynie ogólnie dostępną instytucją upowszechniania kultury. W pierwszych latach działalności Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych istniały tzw. brygady artystyczne, a także m.in. Dział Pracy Masowo-Politycznej, Gabinet Techniczny, Dział Biblioteczno-Czytelniczy, Dział Artystyczny oraz Dział Pracy z Dziećmi. Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych był zalążkiem [[Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie|Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej]], gdyż tutaj właśnie kompletowano pierwsze tomy "Centralnego Księgozbioru Ruchomego". Ludźmi związanymi z instytucją od pierwszych lat byli m.in.: [[Władysław Jarczewski]], [[Eleonora Markowska]], [[Włodzimierz Jarmołowicz]], [[Stefania Anculewicz]], [[Stanisław Jeziorny]], [[Jan Lubomirski]], [[Ryszard Lipski]], [[Janusz Laddy]], [[Wojciech Muchlado]], [[Jan Ilkiewicz]], [[Eugeniusz Kochanowski]], [[Zofia Hermanowicz]] i inni.
 
 
 
 
 
W 1957 r. Wojewódzki Dom Kultury i Oświaty Związków Zawodowych przekazany został Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie na mocy porozumienia Ministerstwa Kultury i Sztuki z Centralną Radą Związków Zawodowych. Utworzono w ten sposób Wojewódzki Dom Kultury, powierzając mu funkcję instruktażowo-metodyczną. W tym celu powołano w 1958 r. Dział Instruktażu i Poradnictwa, przekształcony w 1959 r. na Ośrodek Metodyczny, który do roku 1970 pełnił wiodącą rolę w Wojewódzkim Domu Kultury. O kolejnej zmianie funkcji WDK zadecydowała reforma administracyjna państwa z 1975 r. Zlikwidowała ona dotychczas funkcjonujące powiatowe domy kultury i w ich miejsce powoła filie Wojewódzkiego Domu Kultury. W statucie Wojewódzkiego Domu Kultury jako siedziby filii wymienia się następujące miasta: Bartoszyce, Biskupiec, Iława, Kętrzyn, Lidzbark Warmiński, Morąg, Mrągowo, Nidzica, Ostróda, Szczytno. Każdej filii został przydzielony określony obszar działania (4-5 gmin). Gminy podolsztyńskie pozostały pod bezpośrednią opieką Wojewódzkiego Domu Kultury. Po przemianach ustrojowych 24 czerwca 1992 r. zmieniono nazwę placówki na [[Regionalny Ośrodek Kultury w Olsztynie]], a następnie 20 marca 2001 Regionalny Ośrodek Kultury zmienił nazwę na [[Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]].
 
 
 
==Zadania==
 
Podstawowe zadania Wojewódzkiego Domu Kultury i Oświaty Związków Zawodowych określono jako masowo-polityczne, z aktywnie rozwijającą się działalnością artystyczną i w szczególności objęły one:
 
*organizację pracownikom i ich rodzinom wypoczynku i rozrywki po pracy
 
*pomoc związkom zawodowym w realizacji zadań
 
*organizację i rozwój współzawodnictwa pracy
 
*popularyzację nowatorskich metod pracy
 
Przed Wojewódzkim Domem Kultury postawiono nieco inne zadania:
 
*rozbudzenie i zaspokajanie potrzeb kulturalnych mieszkańców miasta
 
*prowadzenie poradnictwa na rzecz placówek terenowych
 
*podnoszenie poziomu kadr kulturalno-oświatowych
 
Po 1975 r. zwiększyła się odpowiedzialność Wojewódzkiego Domu Kultury w zakresie tworzenia klubów i domów kultury na terenie województwa. Znacznemu rozszerzeniu uległa też działalność informacyjna i propagandowa.
 
 
 
==Dyrektorzy WDK==
 
*[[Cezary Deruga]] (1951)
 
*[[Leopold Czepik]], [[Stefan Nowak]], [[Tadeusz Grabara]] (1951-1952)
 
*[[Władysław Jarczewski]] (1953-1970)
 
*[[Kazimierz Oniszczuk]] (1971-1975)
 
*[[Leszek Grad]] (1975-1982)
 
*[[Wiesław Rogalski]] (1982-1987)
 
*[[Ryszard Fogel]] (1987-1989)
 
*[[Edith Jotzo]] (1989-1990)
 
*[[Jan Musiałek]] (1990-1992)
 
 
 
==Działalność==
 
Zróżnicowana działalność WDK obejmowała:
 
*Organizację konkursów i turniejów, np. Turniej Wiedzy o Warmii i Mazurach, Turniej Wiedzy o Koperniku
 
*Organizację wystaw, np. Wojewódzka Wystawa Twórczości Ludowej, Wystawy Kwiatów
 
*Popularyzację wybranych zagadnień nowoczesnej nauki i techniki, poprzez organizację konkursów, wystaw, wykładów itp.
 
*Organizację przeglądów twórczości amatorskiej: zespołów chóralnych, dziecięcych, piosenki radzieckiej, żołnierskiej, partyzanckiej, przeglądy w konkursach recytatorskich i innych
 
*Organizację kursów wiedzy praktycznej, np. kroju i szycia, kursy z zakresu gospodarstwa domowego, obsługi sprzętu technicznego, nauki języków obcych (język angielski, niemiecki, węgierski)
 
*Prowadzenie Uniwersytetu Powszechnego we współpracy z Towarzystwem Wiedzy Powszechnej
 
*Działalność instruktażowo-metodyczną dla jednostek w terenie
 
*Działalność poradniczą i szkoleniową w zakresie organizowania amatorskiego ruchu artystycznego
 
*Prowadzenie Centrali Księgozbiorów Ruchomych, działającej przy Dziale Bibliotecznym WDK
 
*Organizowanie klubokawiarni w ośrodkach wiejskich
 
*Promocję amatorskiej twórczości artystycznej, m.in. – program „Szukamy Młodych Talentów”
 
*Działalność filmową – funkcjonowanie kina i [[Dyskusyjny Klub Filmowy „ZA” |Dyskusyjnego Klubu Filmowego „ZA”]]
 
*Organizację imprez:
 
**[[Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję”]]
 
**[[Ogólnopolski Festiwal Filmów Turystycznych i Krajoznawczych]]
 
**[[Olsztyńskie Dni Folkloru]]
 
**Wojewódzka Giełda Programowa Klubów i Domów Kultury
 
*Działalność zespołów i klubów:
 
**[[Teatr Lalek „Warmiaczek”]]
 
**[[Teatr Dramatyczny]]
 
**[[Zespół Pieśni i Tańca „Olsztyn”]]
 
**[[Pantomima Olsztyńska]]
 
**[[Zespół Wokalno-Instrumentalny „Arabeska”]]
 
**[[Amatorski Klub Filmowy „Grunwald”]]
 
**[[Klub Tańca Towarzyskiego „Miraż”]]
 
**[[Amatorski Klub Tańca Towarzyskiego]]
 
**[[Chór Męski „Surma”]]
 
**[[Zespół plastyczny Regionalnego Ośrodka Kultury w Olsztynie |Amatorski Zespół Plastyczny]]
 
**[[Klub Literacki]] skupiający miłośników literatury regionalnej
 
**Klub Brydża Sportowego
 
**Klub Filatelistów
 
**Klub Złotego Wieku
 
 
 
 
 
==Zobacz też==
 
*[[Regionalny Ośrodek Kultury w Olsztynie]]
 
*[[Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]]
 
 
 
==Bibliografia==
 
#Jotzo, Edith: ''Działalność kulturalno-oświatowa Wojewódzkiego Domu Kultury w Olsztynie w latach 1951-1975'' / Edith Jotzo. – Łódź, 1976. Praca magisterska napisana pod kierunkiem E. Podgórskiej w Zakładzie Historii Wychowania i Oświaty Instytutu Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego, Archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie, 1976, sygn. 10/168.
 
#Informacje nadesłane przez Andrzeja Cieślaka.
 
 
 
[[Category:Olsztyn]]
 
[[Category:Domy kultury]]
 
[[Category:Animacja kulturalna]]
 
[[Category:Bibliotekarstwo]]
 
[[Category:Film]]
 
[[Category:Malarstwo]]
 
[[Category:Fotografia]]
 
[[Category:Grafika i rysunek]]
 
[[Category:Historia kultury]]
 
[[Category:1945-1989]]
 
[[Category:1990-]]
 

Aktualna wersja na dzień 12:13, 12 wrz 2016