Kościół pw. św. Jerzego w Elblągu: Różnice pomiędzy wersjami

Z LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR
Skocz do: nawigacja, szukaj
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
 
(Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
−
[[Image: kosciol_jerzy_elblag_1.jpg|thumb|right|200px|Źródło: [http://www.portel.pl/artykul.php3?i=3623 www.portel.pl] ]]
+
[[image:kosc elblag.jpg|thumb|right|290px|Źródło: [https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82_Klarysek_w_Elbl%C4%85gu_02.jpg Wikimedia Commons]]]
−
[[Image: kosciol_jerzy_elblag_2.jpg|thumb|right|200px|Źródło: D. Dettlaff, J. P. Dettlaff, ''Kościoły Diecezji Elbląskiej: nasze dziedzictwo: dekanaty Elbląga''. T. 1, Bydgoszcz 2006, s. 103.]]
 
−
[[Image: kosciol_jerzy_elblag_4.jpg|thumb|right|200px|Źródło: B. Myślińska, ''Elbląg i okolice wczoraj'', Elbląg 1998, s. [20 k.] ]]
 
−
[[Image: kosciol_jerzy_elblag_3.jpg|thumb|right|200px|Źródło: D. Dettlaff, J. P. Dettlaff, ''Kościoły Diecezji Elbląskiej: nasze dziedzictwo: dekanaty Elbląga''. T. 1, Bydgoszcz 2006, s. 103.]]
 
  
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku.
 
Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku.
Linia 20: Linia 17:
  
 
==Zobacz też==
 
==Zobacz też==
 +
*[[ewim:Parafia pw. św. Jerzego w Elblągu|Parafia pw. św. Jerzego w Elblągu]]
 
*[[Kościół pw. Św. Ducha w Elblągu]]
 
*[[Kościół pw. Św. Ducha w Elblągu]]
 
*[[Kościół pw. Trzech Króli w Elblągu]]
 
*[[Kościół pw. Trzech Króli w Elblągu]]
Linia 26: Linia 24:
 
*[[Katedra pw. św. Mikołaja w Elblągu]]
 
*[[Katedra pw. św. Mikołaja w Elblągu]]
 
*[[Relikwiarz św. Jerzego z kościoła pw. św. Jerzego w Elblągu]]
 
*[[Relikwiarz św. Jerzego z kościoła pw. św. Jerzego w Elblągu]]
−
*[[ewim:Henryk Vogelsang |Henryk Vogelsang]]
+
*[[ewim:Henryk IV Vogelsang |Henryk Vogelsang]]
 
*[[ewim:Michael Land |Michael Land]]
 
*[[ewim:Michael Land |Michael Land]]
  

Aktualna wersja na dzień 12:06, 7 sie 2015

Źródło: Wikimedia Commons

Zabytek architektury sakralnej wzniesiony w pierwszej połowie XIV wieku.

Lokalizacja

Kościół wybudowano na terenie Elbląga (niem. Elbing), przy grobli prowadzącej w kierunku osad Wysoczyzny Elbląskiej – Pomorskiej Wsi i Młynar. Obecnie znajduje się przy ulicy Bema.

Historia

Pierwsza wzmianka o istnieniu kościoła pochodzi z 1340 roku. Powstał on przy szpitalu dla zakaźnie chorych i trędowatych, a następnie psychicznie chorych. Uroczystej konsekracji kościoła dokonał biskup Henryk Vogelsang w dniu 26 kwietnia 1402 roku. Od tamtego czasu świątynia kilkakrotnie poddawana była renowacji. W 1597 roku dobudowano na jej dachu niewielką wieżyczkę. W XVII wieku wymieniono strop dekorując go manierystyczną polichromią, odnowiono też ambonę, a w okna wstawiono 12 malowanych szyb z herbami mieszczańskich fundatorów. W latach 40-tych XIX wieku rozważano pomysł rozebrania kościoła, jednakże władze miasta nie wyraziły na to zgody. Ogłoszono zbiórkę publiczną, dzięki której wykonano remont obiektu w 1846 roku. Kościół poddawano też konserwacji po 1907 roku i 1946 roku. W latach 90-tych XX wieku dobudowano do niego plebanię. Świątynia pierwotnie służyła katolikom, od czasów reformacji, od ok. 1520 roku, do zakończenia II wojny światowej korzystali z niej protestanci, natomiast od 1945 r. na powrót służy wspólnocie katolickiej. Przez całe stulecia świątynia funkcjonowała dzięki darowiznom mieszkańców oraz wsparciu rady miasta. W pewnych okresach pełniła też funkcje kościoła pomocniczego dla parafii Trzech Króli, obecnie pełni rolę samodzielnej parafii (od 1974 roku).

Opis

Początkowo świątynia posiadała drewniano-ceglaną konstrukcję szkieletową o wymiarach 9 m na 19 m. Po pożarze, który wybuchł w 1400 roku, obmurowano ją, nadając jej styl gotycki. Jest to kościół jednonawowy, z płaskim malowanym stropem. Jego charakterystyczny dwuspadowy dach wieńczy mała sygnaturka. Kościół posiadał cenne wyposażenie i ozdoby, drewniane figury świętych, ołtarz główny, grupę „Ukrzyżowanie” oraz płaskorzeźbę z wizerunkiem św. Jerzego. Z powodu kilkakrotnych dewastacji, m.in. w czasie wojen napoleońskich, kiedy to przetrzymywano w nim jeńców wojennych, niewiele zachowało się z jego dawnego wyposażenia. Jedynie płaskorzeźby przedstawiające św. Mikołaja i św. Dionizego znalazły swoje miejsce w katedrze św. Mikołaja w Elblągu.

Ciekawostki

  • W 1652 roku Michael Land, zajmujący się obsługą kościoła parafialnego, znalazł ukrytą i zamurowaną w ścianie płaskorzeźbę św. Jerzego na koniu oraz kielichy, monstrancje i relikwiarze. W roku następnym przedmioty te zostały sprzedane w drodze licytacji.
  • Z tegoż kościoła pochodzi relikwiarz św. Jerzego walczącego ze smokiem, pochodzący z 1475 roku.

Zobacz też

Bibliografia

  1. Dettlaff, Danuta: Kościoły Diecezji Elbląskiej: nasze dziedzictwo: dekanaty Elbląga / Danuta Dettlaff, Jan P. Dettlaff. T. 1. - Bydgoszcz : Studio Plus, [2006]. – S. 103
  2. Józefczyk, Mieczysław: Elbląg 1772-1850: kościoły chrześcijańskie na przełomie dwu epok / Mieczysław Józefczyk. – Pelplin : Bernardinum, 2000. – S. 211-212
  3. Józefczyk, Mieczysław: Elbląg i okolice 1937-1956: chrześcijaństwo w tyglu dwu totalitaryzmów / Mieczysław Józefczyk. – Elbląg : [Pelplin: Wydawnictwo Diecezjalne], 1998. – S. 54-55.

Linki

  • Helena Dutkiewicz, Kościół św. Jerzego (Neustädtische ST. Georg Kirche) , materiał zamieszczony na stronie internetowej Biblioteki Elbląskiej im. C. Norwida www.historia.bibliotekaelblaska.pl [dostęp 09.10.2013 r.]
  • Kościoły Elbląga: kościół św. Jerzego, materiał zamieszczony na stronie internetowej www.truso.republika.pl [dostęp 10.10.2013 r.]
  • MUR, 600 lat kościoła św. Jerzego, materiał zamieszczony na stronie internetowej, www.portel.pl [dostęp 10.10.2013 r.]
Źródło: „http://leksykonkultury.ceik.eu/index.php?title=Kościół_pw._św._Jerzego_w_Elblągu&oldid=75666”