Tekst źródłowy strony Towarzystwo Teatru i Muzyki Ludowej w Olsztynie

Stowarzyszenie kulturalne, z siedzibą w [[ewim:Olsztyn|Olsztynie]], działające w województwie olsztyńskim w latach 1946-1948.

==Historia==
Towarzystwo powstało w 1946 r. jako Oddział Wojewódzki Towarzystwa Teatru i Muzyki Ludowej RP z inicjatywy Zarządu Głównego oraz grona działaczy oświatowych, pracujących w Kuratorium Okręgu Szkolnego w Olsztynie. Przygotowania do powstania oddziału trwały od grudnia 1945 r. W styczniu 1946 r. powołano Tymczasowy Komitet Organizacyjny, w skład którego weszli: [[Władysław Gębik]], [[Józef Knotz]] i [[ewim:Tadeusz Gączowski|Tadeusz Gączowski]]. 18 lutego 1946 r. komitet uzyskał zgodę Zarządu Głównego Towarzystwa na utworzenie oddziału w Olsztynie, który został oficjalnie zarejestrowany 19 marca 1946 r. 
Pierwszy Zarząd Główny Towarzystwa tworzyli: 
*[[Władysław Gębik]] – przewodniczący 
*[[Jan Grabowski]] – wiceprzewodniczący
*[[Jan Dębski]] – wiceprzewodniczący 
*[[Zofia Kottik]] – skarbnik 
*[[Stanisław Zacharuk]] – sekretarz
*oraz członkowie: [[Irena Pawłowska]], [[Jadwiga Lindner]], [[Stefan Stokowski]], [[ewim:Tadeusz Gączowski|Tadeusz Gączowski]], [[Maria Zientara-Malewska|Maria Zientara]], [[Jadwiga Kontrymowicz]], [[Aleksander Brückner]], [[Kazimierz Pietrzak]], [[Władysława Muzolfowa]], [[Gabriela Rudzińska]].
W kwietniu 1947 r. wybrano nowy Zarząd w składzie:
*[[Władysław Gębik]] – przewodniczący 
*[[Jan Grabowski]] – wiceprzewodniczący
*[[Stefan Stokowski]] – skarbnik
*[[Maria Rudeńska]] – sekretarz
*członkowie: [[Maria Zientara-Malewska|Maria Zientara]], [[ewim:Tadeusz Gączowski|Tadeusz Gączowski]], Papińska.
Na początku roku 1948 ponownie wybrano Zarząd, do którego weszli:
*[[Władysław Gębik]] – przewodniczący 
*[[Jan Grabowski]] – wiceprzewodniczący
*członkowie: [[Stefan Stokowski]], [[Maria Zientara-Malewska|Maria Zientara]], [[Maria Rudeńska]], [[ewim:Tadeusz Gączowski|Tadeusz Gączowski]], [[Władysław Bohucki]], Łabędź, [[Józef Szypkowski]], [[Aleksander Grygiel]], [[Jan Teodorowicz]], [[Franciszek Guwer]]. 
20 marca 1948 r. Towarzystwo Teatru i Muzyki Ludowej w Olsztynie zostało włączone do [[Oddział Wojewódzki Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych w Olsztynie|Towarzystwa Uniwersytetów Ludowych RP]] i przekształcone w jego Wydział Teatralny.

==Cele==
Statut Towarzystwa Teatru i Muzyki Ludowej RP wymieniał następujące cele istnienia stowarzyszenia: „upowszechnienie i doskonalenie działalności społecznej w dziedzinie teatrów, chórów i muzyki oraz tworzenie warunków do korzystania przez najszersze warstwy społeczne z dorobku kulturalnego narodu i czynnego ich udziału w tworzeniu nowych wartości kulturalnych”<ref>Cyt. za: T. Bierkowski, ''Działalność Towarzystwa Teatru i Muzyki RP w latach 1946-1948'', „Komunikaty Mazursko-Warmińskie” 1975, nr 1, s. 6.</ref>. 
Działacze olsztyńscy nie przejęli wymienionych celów statutowych dosłownie, ale starali się dostosować je do specyfiki regionu. Poprzez pracę na rzecz rozwoju teatru i muzyki chcieli:
*wspierać proces repolonizacji ziem Warmii i Mazur 
*zabiegać o włączenie dorobku kultury Warmii i Mazur do kultury narodowej Polski
*zbierać i opisywać melodie ludowe warmińskie i mazurskie
*działać na rzecz repolonizacji i integracji ludności (głównie poprzez teatr amatorski)
*włączyć się w życie kulturalne regionu
*tworzyć nową jakość kultury regionu, opartą na kulturze ludowej autochtonów i kulturze innych regionów
*łączyć działalność kulturalną z oświatową i wychowawczą na rzecz dorosłych.

==Działalność==
Towarzystwo podejmowało różnorodną działalność na rzecz rozwoju amatorskiego ruchu artystycznego oraz oświaty dorosłych w województwie olsztyńskim. Jednym z pierwszych przedsięwzięć organizacji była budowa bazy koniecznej dla rozwoju amatorskiego ruchu teatralnego (szatnia teatralna, biblioteka repertuarowa). Szatnię teatralną, przy której działała również pracownia krawiecka, zorganizowano w marcu 1946 r. Towarzystwo zorganizowało także kurs kukiełkowy dla członków teatrów amatorskich (na przełomie 1946/1947). Stowarzyszenie było organizatorem „[[Gody Wiosenne|Godów Wiosennych]]”, wydarzenia artystyczno-kulturalnego, zaangażowanego w integrację dorobku kulturalnego Polski.
<br>Przy Towarzystwie Teatru i Muzyki Ludowej w Olsztynie powołano teatr kukiełkowy pod kierunkiem [[Irena Stankiewicz|Ireny Stankiewicz]], który prowadził objazdową działalność w terenie. 
<br>Stowarzyszenie inicjowało również powstanie i wspierało działalność powiatowych oddziałów Towarzystwa w terenie: Lidzbarku Warmińskim, Górowie Iławeckim, Biskupcu, Bartoszycach, Pasłęku, Ostródzie,  Kętrzynie, Piszu, Morągu, Mrągowie, Węgorzewie i Olsztynie.

==Bibliografia==
Bierkowski, Tadeusz: ''Działalność Towarzystwa Teatru i Muzyki Ludowej RP w Olsztynie w latach 1946-1948'' / Tadeusz Bierkowski. – Tab. // „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. – 1975, nr 1, s. 3-20.

==Przypisy==
<references/>

[[Category:Olsztyn]]

[[Category:Stowarzyszenia]]
[[Category:Muzyka]]
[[Category:Teatr]]
[[Category:1945-1989]]