Tekst źródłowy strony Europejskie Dni Dziedzictwa 2009 na Warmii i Mazurach

[[Image:bar.jpg|thumb|right|300px|Program obchodów<br>Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie]] [[Image:bar2.jpg|thumb|right|300px|Ulotka akcji ''Zabytkobranie'' WBP w Olsztynie<br>Proj. i wyk.: Iwona Bolińska-Walendzik<br>Źródło: Ze zbiorów WBP w Olsztynie]]

Projekt kulturalno-edukacyjny, zorganizowany w okresie wrzesień-październik 2009 r. – moduł regionalny akcji o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym.

==Hasło==
„Zabytkom na odsiecz!” – szlakiem grodów, zamków i twierdz

==Opis==
Opisywany ciąg imprez to wspólna inicjatywa Rady Europy i Unii Europejskiej, którego celem jest popularyzacja zabytków europejskich oraz idei ich ochrony. Dodatkowymi i równie ważnymi założeniami projektu są edukacja historyczna i kulturalna, promowanie regionalnego dziedzictwa, jak też wspólnych korzeni wielowymiarowej kultury europejskiej. Placówki uczestniczące i zaangażowane w akcję organizują najczęściej: dni otwarte, wykłady, sesje i konferencje, wystawy i różnorakiego typu imprezy. Akcja ta odbywa się jednocześnie w czterdziestu dziewięciu krajach Europy.  Polska (w tym Warmia i Mazury) po raz pierwszy włączyła się w europejski projekt w 1993 r.

==Organizatorzy==
*[[Archiwum Państwowe w Olsztynie]]
*[[Biblioteka Publiczna w Gołdapi]]
*[[Fundacja Dziedzictwo Nasze]] z Węgorzewa
*[[Giżyckie Centrum Kultury]]
*[[Lokalna Organizacja Turystyczna Pojezierza Iławskiego i Dorzecza Drwęcy]]
*[[Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie]]
*[[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu]]
*[[Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku]]
*[[Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu]] Oddział [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]
*[[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie]]
*[[Muzeum w Ostródzie]]
*[[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]
*[[Muzeum Warmińskie w Lidzbarku Warmińskim]] Oddział [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]
*[[Muzeum Ziemi Gołdapskiej]]
*[[Oleckie Stowarzyszenie Aktywnych „Zamek”]]
*[[Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie]]
*[[Polskie Towarzystwo Czytelnicze Oddział w Olsztynie]]
*[[Garncarstwo Etniczne Pracownia Eksperymentalna w Kamionku Wielkim]]
*Prezydent Elbląga
*Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział Olsztyn
*Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Oddział Elbląg
*[[Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków w Olsztynie]]
*Samorząd Województwa Warmińsko-Mazurskiego
*Starostwo Powiatowe w Lidzbarku Warmińskim
*[[Stowarzyszenie Miłośników Muzyki im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie]]
*[[Towarzystwo Miłośników Ziemi Iławskiej]]
*[[Towarzystwo Opieki nad Zabytkami Oddział Olsztyn]]
*[[Towarzystwo „Pruthenia”]]
*Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
*Urząd Miasta w Biskupcu
*Urząd Miasta i Gminy w Gołdapi
*[[Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie]]
*Zakład Konserwacji Zabytków Politechniki Warszawskiej

==Przebieg==
===11 września===
(piątek)<br>
====Elbląg====
inauguracja EDD 2009<br>
*11.00 ([[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu| Muzeum Archeologiczno-Historyczne]])
**wystąpienia przedstawicieli władz wojewódzkich i samorządowych
**wykład inauguracyjny ''Zamki krzyżackie w Prusach'' dr. [[Janusz Trupinda| Janusza Trupindy]]
**wykłady poświęcone zabytkom architektury obronnej w Elblągu i na ziemi elbląskiej: ''Budownictwo obronne Prusów'' dr. [[Marek Jagodziński| Marka Jagodzińskiego]], ''Zamek elbląski'' [[Wiesława Rynkiewicz-Domino| Wiesławy Rynkiewicz-Domino]]
*11.00-15.00 ([[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu| Muzeum Archeologiczno-Historyczne]])
**piknik historyczny pn. ''Zapomniany zamek'' oraz koncert muzyki dawnej
*11.00-17.00 ([[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu| Muzeum Archeologiczno-Historyczne]])
**wystawa detalu architektonicznego z elbląskiego zamku pt. ''Odkryty zamek''<br>
(organizator: [[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu]])
===11-13 września===
(piątek-niedziela)<br>
====Giżycko====
''Piknik Performens w Twierdzy Boyen – twierdza bez tajemnic''
*(piątek) 17.00-21.00 (Twierdza Boyen)
**warsztaty artystyczne, teatr, widowisko ''Taniec ognia''
*(sobota) 10.00-18.00 (Twierdza Boyen)
**zwiedzanie z przewodnikiem, happening ''Zdobywamy twierdzę'', plener malarski, inscenizacje teatralne, stoiska kulinarne i rękodzielnicze
*(niedziela) 10.00-16.00 (Twierdza Boyen)
**zwiedzanie z przewodnikiem, walki rycerskie, koncert muzyki dawnej, prezentacje powarsztatowe, stoiska kulinarne i rękodzielnicze<br>
(organizator: [[Giżyckie Centrum Kultury]])
===12 września===
(sobota)<br>
====Olsztynek====
*11.00 – start: Salon Wystawowy MBL-PE (dawny [[Kościół ewangelicki w Olsztynku|kościół ewangelicki]]): ''Olsztynek – najciekawsze w regionie średniowieczne mury obronne od odkrycia do rekonstrukcji'' – spacer z przewodnikiem ([[Wiesława Chodkowska]] oraz wykład<br>
(organizator: [[Muzeum Budownictwa Ludowego Park Etnograficzny w Olsztynku]])
====Kadyny-Tolkmicko====
*10.00 – start: Kadyny (przystanek PKS): ''Warownia Tolkemita – fakty i legenda'' – rajd pieszy z przewodnikiem oraz wykład (dr [[Marek Jagodziński]])
Organizatorzy: PTTK Oddział Ziemi Elbląskiej i [[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu]]
====Elbląg====
*9.00-17.00 – dzień otwarty w [[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu| Muzeum Archeologiczno-Historycznym]] 
Organizator: Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu
===13 września===
(niedziela)<br>
====Olsztyn====
*9.00-17.00 – dzień otwarty w ([[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]) oraz oddziałach w [[Muzeum Warmińskie w Lidzbarku Warmińskim| Lidzbarku Warmińskim]], [[Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu| Morągu]], [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie Oddział w Mrągowie| Mrągowie]], [[Muzeum Przyrody w Olsztynie| Olsztynie]], [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie Oddział w Reszlu| Reszlu]], [[Muzeum Bitwy Grunwaldzkiej w Stębarku| Stębarku]] i [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie Oddział w Szczytnie| Szczytnie]]
*15.00 – ([[Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie]]) – rajd pieszy z przewodnikiem ([[Andrzej Bobrowicz]]) pn. ''Sędyty – zapomniana osada''
===16 września===
(środa)<br>
====Olsztyn====
*18.00 – ([[Kamienica Naujacka w Olsztynie|Kamienica Naujacka]] [[Miejski Ośrodek Kultury w Olsztynie| Miejskiego Ośrodka Kultury w Olsztynie]]) – wykład z cyklu '' [[Spotkania z zabytkami]]'' – ''Średniowieczne fortyfikacje Olsztyna'' ([[Hanna Mackiewicz]])
===17 września===
(czwartek)<br>
====Olsztyn====
*10.00-19.00 – ([[Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie]]) – [[1 Przegląd Wydawnictw Regionalnych „Moje-Twoje-Nasze”]] – przegląd wydawnictw regionalnych, wystawa i targi książek, wystawa plastyczna, warsztaty, recytacje, teatr 
(organizator: [[Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie]])
====Lidzbark Warmiński====
*11.00 – ([[Muzeum Warmińskie w Lidzbarku Warmińskim]]) – konferencja naukowa [[Konferencja Naukowa „Skarby znane i nieznane”| „Skarby znane i nieznane”]]
(organizator: Starostwo Powiatowe w Lidzbarku Warmińskim)

===19 września===
(sobota)<br>
====Biskupiec====
*10.00 – start: Urząd Miasta – rajd rowerowy z przewodnikiem pt. ''Szlakiem grodzisk i umocnień drewniano-ziemnych gminy Biskupiec''

====Gołdap====
*10.00 – start: ([[Biblioteka Publiczna w Gołdapi| Biblioteka Publiczna]]) – wycieczka autokarowa z przewodnikiem ''Szlakami dworów i grodzisk ziemi gołdapskiej''
(organizatorzy: [[Biblioteka Publiczna w Gołdapi]], [[Muzeum Ziemi Gołdapskiej]], Urząd Miasta i Gminy w Gołdapi)
====Elbląg====
*9.00-17.00 – dzień otwarty w [[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu| Muzeum Archeologiczno-Historycznym]]
====Przezmark-Weklice====
*8.40 – start: Przezmark (przystanek PKS) – rajd pieszy z przewodnikiem ([[Grzegorz Stasiełowicz]]) oraz wykład pt. ''Szlakiem pruskich grodzisk'' rajd pieszy trasą Weklice-Przezmark oraz wykład [[Grzegorz Stasiełowicz| Grzegorza Stasiełowicza]]
Organizatorzy: PTTK Oddział Ziemi Elbląskiej i [[Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu]]
====Kamionka k. Iławy====
*11.00 – start: ul. Sienkiewicza (rozwidlenie dróg na Kisielice i Susz) – akcja edukacyjna, wycieczka i warsztaty kulturowe (dr [[Wiesław Skrobot]], [[Agnieszka Błędowska]])<br> 
(organizatorzy: [[Iławskie Centrum Kultury w Iławie]], Lokalna Organizacja Turystyczna Pojezierza Iławskiego i Dorzecza Drwęcy)

====Kętrzyn====
*18.00 – ([[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie]]) – otwarcie wystawy pt. ''Mury obronne – niechciany element architektury miejskiej'' oraz koncert pieśni tradycyjnych z Litwy, Łotwy i Polski 
Organizatorzy: [[Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Kętrzynie]], [[Wspólnota Kulturowa „Borussia”| Fundacja „Borussia”]])

====Olsztyn====
*11.30 – ([[Archiwum Państwowe w Olsztynie| Archiwum Państwowe]]) – wystawa oraz wykład ([[Wojciech Wółkowski]]) pt. ''Niechciane inwentaryzacje drewnianego budownictwa wiejskiego powiatu piskiego i szczycieńskiego''
===19-20 września===
(sobota-niedziela)<br>
''Ceramika grodzisk pruskich i nie tylko… Spotkania z mazurskimi garncarzami''
====Kamionek Wielki k. Węgorzewa====
*11.00-17.00 – ([[Garncarstwo Etniczne Pracownia Eksperymentalna w Kamionku Wielkim| Pracownia Garncarstwo Etniczne]]) – zwiedzanie pracowni, wystawa zrekonstruowanej ceramiki zachodniobałtyckiej i średniowiecznej z okresu funkcjonowania grodzisk w Tarławkach i Węgielsztynie oraz lokowania wsi z przełomu XIV i XV wieku
*12.00-15.00 – ( [[Garncarstwo Etniczne Pracownia Eksperymentalna w Kamionku Wielkim| Pracownia Garncarstwo Etniczne]]) – prezentacja technik wytwarzania ceramiki (m.in. pokaz toczenia na kole, przygotowanie gliny i kruszywa – garncarze instruktorzy: [[Marta Florkowska]] i [[Paweł Szymański]]) oraz przyrządzania potraw<br>
((oganizator: [[Garncarstwo Etniczne Pracownia Eksperymentalna w Kamionku Wielkim]])
===20 września===
(niedziela)<br>
====Morąg====
*16.00 – ([[Muzeum im. Johanna Gottfrieda Herdera w Morągu]] Oddział [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]) impreza pn. ''Muzyka w pałacowych pokojach'': wykład pt. ''Zamek krzyżacki w Morągu – architektura i problematyka konserwatorska'' ([[Sylwia Hliwiadczyn]]) oraz recital fortepianowy pt. ''W mazurskich barwach jesiennych'' (słowo o muzyce: [[Ryszard Szurgot]]), wykonawca: [[Ewa Adamowicz]]) 
(organizatorzy: [[Stowarzyszenie Miłośników im. Feliksa Nowowiejskiego w Olsztynie]], [[Muzeum im. Johanna Gotfrieda Herdera w Morągu]] (oddział [[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]])

====Olsztyn====
*12.00 – start: Track (pętla autobusowa MPK) – rajd pieszy z przewodnikiem ([[Andrzej Bobrowicz]]) pn. ''Dwór Drzymałów na Tracku. Śladami polskiej szlachty''
*17.30 – ([[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]) – wykład z cyklu '' [[Cavata na olsztyńskim zamku, czyli cymelia muzealne i koncerty kameralne]]'' pt. ''Zofia Stryjeńska. Księżniczka polskiej sztuki – czarodziejka – boginka słowiańska'' ([[Grażyna Prusińska]]) oraz koncert muzyki kameralnej zespołu „[[Pro Musica Antiqua]]”.
===24 września===
(czwartek)<br>
====Olecko====
*9.30-12.30 – (Zespół Szkół Technicznych) – I Zamkowe Biegi z Klio: wyścigi młodzieży i w kategorii ''open'', konkurs z zakresu historii miasta i regionu, zwiedzanie mini-muzeum, pokaz rękodzieła i kuchni mazurskiej<br>
(organizatorzy:  [[Oleckie Stowarzyszenie Aktywnych „Zamek”]], [[Stowarzyszenie Żytkiejmska Struga]])
====Olsztyn====
*18.00 – ([[Muzeum Warmii i Mazur w Olsztynie]]) – wykład (dr [[Mirosław Hoffmann]]) pt. ''Skansen w skansenie – rekonstrukcje zachodniobałtyjskich grobowców z I tysiąclecia p.n.e. w Muzeum Budownictwa Ludowego w Olsztynku''
===29 września===
(wtorek)<br>
====Olsztyn====
*17.00 – Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie (ul. Obitza) – wykład (dr [[Arkadiusz Koperkiewicz]]) pt. ''Średniowieczna wieża mieszkalno-obronna w Jemiołowie. Badania archeologiczne i koncepcja rewitalizacji''
===sierpień-wrzesień===
*akcja „[[Zabytkobranie]]” – plebiscyt na „najpopularniejszy niepopularny zabytek regionu” oraz strona internetowa, prezentująca historię i potencjał turystyczny zabytków Warmii i Mazur (www.wbp.olsztyn.pl/zabytkobranie)
(organizator: [[Wojewódzka Biblioteka Publiczna w Olsztynie]])

=== wrzesień-październik===
====Ostróda====
*[[Muzeum w Ostródzie]] – wystawa ''Projekty rewaloryzacji zamku w Ostródzie a jego dzieje budowlane''

==Bibliografia==
#Bohdanowicz, Marta: „Wykłady z muzyką w tle : Europejskie Dni Dziedzictwa Kulturowego także w morąskim muzeum'' / Marta Bohdanowicz // ''Gazeta Olsztyńska''. - 2009, nr 225, dod. ''Gazeta Morąska'', nr 39, s. 8.
#Chojnowska, Katarzyna: ''Artyści idą na odsiecz zabytkom : Europejskie Dni Dziedzictwa 2009 w żeglarskiej stolicy Polski'' / Katarzyna Chojnowska // „Gazeta Współczesna”. - 2009, nr 176, s. 5.
#Protas, Jacek: ''Najgorzej być człowiekiem znikąd : rozmowa z Jackiem Protasem, marszałkiem województwa warmińsko-mazurskiego'' // „Gazeta Wyborcza”. - 2009, nr 207, dod. ''Europejskie Dni Dziedzictwa 2009 na Warmii i Mazurach'', s. 1.
#''Zabytkom na odsiecz! : szlakiem grodów, zamków i twierdz'' // ''Gazeta Wyborcza''. - 2009, nr 207, dod. ''Europejskie Dni Dziedzictwa 2009 na Warmii i Mazurach'', s. [2-3].

==Zobacz też==
www.edd.com.pl

[[Category:Obchody, święta, rocznice]] [[Category:Olsztyn]] [[Category:Elbląg]] [[Category:1990-]]