Tekst źródłowy strony Eugeniusz Bielawski

[[Image:bielawski_eugeniusz_foto.jpg|thumb|right|200px|Eugeniusz Bielawski przez swoim domem (przed założeniem Izby).<br>Źródło:  Pisz. Z dziejów miasta i okolic, Olsztyn, Pojezierze, 1970, s. 343.]]
[[Image:bielawski_eugeniusz2.jpg|thumb|right|200px|Z albumu pamiątkowego Izby Regionalnej.<br>Źródło: [http://www.mazury.pl/4,19,24,izba-regionalna-w-wejsunach,mazury.html www.mazury.pl] ]]
[[Image:bielawski_eugeniusz3.jpg|thumb|right|200px|Karykatura wykonana przez miłośników działalności E. Bielawskiego.<br>Źródło: „Warmia i Mazury”, 1985, nr 5, s. 5.]]
(1906-1986) - działacz społeczno-kulturalny, regionalista, kronikarz, założyciel [[Izba Regionalna w Wejsunach| Izby Regionalnej w Wejsunach]] (pseud. Jan Sietnicki)

==Biografia==
Urodził się w 1906 r. koło Częstochowy, jako syn murarza. W Sokalu ukończył Seminarium Nauczycielskie (nauczyciel geografii). Pierwszą pracę otrzymał w Dobroczynie nad Bugiem. Od 1939 r. był oficerem Armii Krajowej. We wrześniu 1939 r. stracił kontakt z żoną Marią, jej matką oraz trzyletnią córką Teresą. W czasie wojny działał w antyhitlerowskim ruchu oporu na Wołyniu. Po wojnie pod zmienionym nazwiskiem, jako Jan Sietnicki, podjął pracę w szkolnictwie, początkowo na Dolnym Śląsku, następnie na Pomorzu, [[ewim:Warmia|Warmii]] i na [[ewim:Mazury|Mazurach]]. Do 1950 r. mieszkał we wsi [[ewim:Wiartel|Wiartel]] (krótko także we wsi Łupek), gdzie pracował jako nauczyciel. Po ślubie z z Lottą Stank z [[ewim:Wigryny|Wigryn]], wdową po żołnierzu Wehrmachtu, matką wówczas kilkuletniej Hejdy Stank, przeniósł się do Wejsun. W 1950 r. Lotta otrzymała od mazurskiej rodziny Bogumiłów, wyjeżdżającej z Polski, chatę mazurską w Wejsunach. Tam przez wiele lat kierował miejscową szkołą. Jako pedagog z tradycjami harcerskimi organizował wycieczki szkolne po Polsce, akcje sadzenia drzew, pielęgnacji lasu. W 1956 r. powrócił do prawdziwego nazwiska. W latach 70-tych, po utworzeniu w drewnianej chałupie Izby Regionalnej wraz z żoną przeniósł się do sąsiedniego murowanego domu (po rodzinie Lipa). Zmarł w [[ewim:Pisz|Piszu]] 26 kwietnia 1986 r. 

==Działalność==
Interesował się historią regionalną Warmii i Mazur. Jego pasja narodziła się w czasie, gdy jako nauczyciel w Dobroczynie otrzymywał z Warszawy „[[Gazeta Olsztyńska|Gazetę Olsztyńską]]”. Nie bez wpływu pozostała także lektura książki Melchiora Wańkowicza „Na tropach Smętka”. W latach 70-tych założył [[Izba Regionalna w Wejsunach| Izbę Regionalną w Wejsunach]], którą utworzył w swojej drewnianej chacie. Do śmierci w 1986 r. gromadził w niej eksponaty z całego regionu. Podczas spotkań z odwiedzającymi muzeum wygłaszał gawędy, pod hasłem ''My tu nie od dziś…''. Działał także w [[Towarzystwo Miłośników Ziemi Piskiej|Towarzystwie Miłośników Ziemi Piskiej]]. Publikował na temat historii Ziemi Piskiej na łamach czasopism regionalnych, m.in. w „[[Słowo na Warmii i Mazurach|Słowie na Warmii i Mazurach]]”. Jest też autorem książki ''Wejsuny, Ukta i okolice'' oraz ''Kroniki wsi Wejsuny'' (1968 r.), będącej propozycją na konkurs ogłoszony przez [[Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”]].<ref>W 2002 r. jej fragmenty opublikowano na łamach pisma „[[Znad Pisy]]”.</ref> 

==Ciekawostki==
Eugeniusz Bielawski określany był przydomkiem „Król Puszczy Piskiej”,<ref>Wspomnienia o ojczymie Eugeniuszu Bielawskim, spisała m.in. Hejda Macoch (z domu Stank) z Wejsun, autorka zapisków na podstawie, których w 1964 r. w [[Teatr im. Stefana Jaracza w Olsztynie|Teatrze im. Stefana Jaracza w Olsztynie]] zrealizowana została sztuka ''Moja droga do Polski''. Zob. Władysław Katarzyński, ''Zapamiętany pamiętnik'', „Gazeta Olsztyńska”, 1992 nr 203, s. 4.</ref> ze względu na swoją potężną posturę. We wspomnieniach Romana Macocha (męża Hejdy Stank), został opisany: „Byłem w piątej klasie, jak pierwszy raz poznałem dziadka (…) Wakacje 1952 roku, kąpiemy się w Wejsunku. A tu podjechał na rowerze jakiś mężczyzna, rozebrał się i wskoczył do wody. Wydało mi się , że jezioro z brzegów wystąpi. Podziwialiśmy go jak pływał.”<ref> Stanisław Wieczorek, ''Dziadek. Portrety'', „Warmia i Mazury”, 1985, cz 1 - nr 5, s. 5 ; cz. 2 - nr 6, s. 5.</ref>

==Nagrody i wyróżnienia==
*[[Regionalna Nagroda im. Michała Lengowskiego]] za 1982 r.
*Tytuł Honorowego Kronikarza Warmii i Mazur (nadawany przez [[Stowarzyszenie Społeczno-Kulturalne „Pojezierze”]] oraz redakcję pisma „[[Warmia i Mazury]]”)
*Druga Nagroda w konkursie „Imiona Godne Pamięci” (1987)<ref>Andrzej Gawecki: Przepustka do istnienia. Druga nagroda w konkursie „Imiona godne pamięci”, „Warmia i Mazury”, 1987, nr 14, s. 4-6, 9.</ref>

==Przypisy==
<references/>

==Zobacz też==
*''Izba Regionalna w Wejsunach'', materiał na stronie [http://www.mazury.pl/4,19,24,izba-regionalna-w-wejsunach,mazury.html www.mazury.pl]
*Bielawski, Eugeniusz: ''Ostatnie dni Sowirogu. Turystycznym szlakiem E. Wiecherta'', „Słowo na Warmii i Mazurach”, 1974, nr 9, artykuł w wersji PDF na stronie [http://www.ernst-wiechert.de/Ernst_Wiechert_Po_polsku/Prasa_a_Ernst_Wiechert/Eugeniusz_Bielawski_Turystycznym_szlakiem_Ernsta_Wiecherta.pdf www.ernst-wiechert.de]

==Bibliografia==
#Śliwiński, Józef: ''Z dziejów Rucianego-Nidy i okolic'' / Józef Śliwiński. – Olsztyn : WSP, 1996. – S. 160-161.
#Balbus, Tomasz, Brenda, Waldemar: ''Eugeniusz Bielawski (Jan Sietnicki)'' // Tomasz Balbus, Waldemar Brenda // „Znad Pisy”. - Nr 9 (2000), s. 208-214; Toż: „Studia Rzeszowskie” - T. 7 (2000), s. 134-136.
#(mig): ''My tu nie od dziś'' / (mig) // „Dziennik Pojezierza”. – 1983, nr 104, s. 3,
#''Pamięci piewcy Mazur'' // „Krajobrazy”. – 1987, nr 5, s. 7.
#Waloch, Jacek: ''Miejsce dla legendy'' / Jacek Waloch // „Krajobrazy”. – 1987, nr 36, s. 8-9; Toż: „Reporter”. – 1987, nr 6, s. 14-17.

[[Category:Organizatorzy i animatorzy kultury|Bielawski,Eugeniusz]]
[[Category:Działacze społeczni|Bielawski,Eugeniusz]]
[[Category:Badacze historii i kultury|Bielawski,Eugeniusz]]
[[Category:Pisarze i poeci|Bielawski,Eugeniusz]] 
[[Category:Animacja kulturalna|Bielawski,Eugeniusz]]
[[Category:Literatura|Bielawski,Eugeniusz]]
[[Category:Powiat piski|Bielawski,Eugeniusz]] 
[[Category:Ruciane-Nida (gmina miejsko-wiejska)|Bielawski,Eugeniusz]] 
[[Category:1945-1989|Bielawski,Eugeniusz]]

[[Category:Konserwatorzy zabytków i muzealnicy|Bielawski,Eugeniusz]]