Wojciech Stanisław Wrzesiński
Biografia
Urodził się 6 października 1934 r. w Krzywosądzu[1]. Lata wczesnego dzieciństwa spędził w Radziejowie, gdzie jego ojciec – Marian Wrzesiński – pełnił funkcję sekretarza zarządu miasta. Po wojnie rodzina Wrzesińskich osiada w Aleksandrowie Kujawskim. Tam też przyszły historyk kontynuuje naukę w znanym i cieszącym się wielką renomą, gimnazjum Ojców Salezjanów. W roku 1951 rozpoczyna studia na wydziale historii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, które kończy z wyróżnieniem w roku 1955. W tym też roku trafia, z nakazem pracy do Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Olsztynie, gdzie pełnił funkcję kierownika działu akt Polski Ludowej. Pracując jeszcze w archiwum, wraz z Tadeuszem Orackim i Januszem Jasińskim, rozpoczął starania o reaktywowanie w Olsztynie, funkcjonującego w latach 1943-1948 Instytutu Mazurskiego[2]. Zabiegi te zakończyły się sukcesem i w dniu 1 września 1961 r. powstała w Olsztynie nowa instytucja naukowa, gdzie W. Wrzesiński został zatrudniony jako sekretarz. W roku 1965 opuszcza Olsztyn i przenosi się do Wrocławia, gdzie zostaje kierownikiem Zakładu Historii PRL, następnie dziekanem (w latach 1972 – 1974) Wydziału Historyczno-Filozoficznego, dyrektorem Instytutu Historycznego i prorektorem, a w końcu rektorem Uniwersytetu Wrocławskiego (1990-1995). W roku 2001 otrzymał tytuł „doktora honoris causa” Uniwersytetu Opolskiego, w 2007 – Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, a w 2010 – Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego Jana Kochanowskiego w Kielcach. We wrześniu 2005 r. Rada Miasta Olsztyn nadała Wojciechowi Wrzesińskiemu Honorowe Obywatelstwo Olsztyna.
Działalność
Po przyjeździe do Olsztyna, oprócz pracy naukowca-archiwisty, zaczyna publikować pierwsze swoje prace w prasie regionalnej („Warmia i Mazury”, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. W roku 1962, na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, obronił prace doktorską „Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-1939”, za którą otrzymał nagrodę tygodnika „Polityka”. Praca ta została opublikowana przez Instytut Zachodni w Poznaniu. W roku 1965 wszedł do zespołu badawczego prof. Henryka Zielińskiego, który zajmował się problematyką historii polskiej myśli politycznej, co wiązało się z przenosinami do Wrocławia. W roku 1977 otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego i dopiero w 1989 r. – po zmianach politycznych – profesora zwyczajnego[3]. Od 1984 r. jest członkiem – korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, honorowym członkiem Ośrodek Badań Naukowych i Towarzystwa Naukowego im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. Jest jednym z najwybitniejszych historyków szczególnie zasłużonych dla badań naukowych nad historią Warmii i Mazur XIX i XX wieku. W roku 1991 bierze udział w pracach Rady do Spraw Nauki przy Prezydencie RP. Działa także w Centralnej Komisji do Nadawania Stopni i Tytułów Naukowych. Inicjował i uczestniczył w wielu konferencjach naukowych dotyczących Olsztyna, a w 1997 r. zgromadzenie delegatów Polskiego Towarzystwa Historycznego wybrało go na swojego prezesa (funkcję tę pełnił do 2003 r,) W 1999 r. był głównym organizatorem XVI Powszechnego Zjazdu Historyków Polskich we Wrocławiu oraz w 2004 XVII Zjazdu w Krakowie. Jest autorem ponad 500 prac, a w tym kilkanaście obszernych monografii wiążących się tematycznie z najnowszą historią Polski, Czech i Niemiec oraz z dziejami polskiej myśli politycznej XIX i XX wieku. Do 2001 r. doprowadził do finalizacji czterdzieści dwa doktoraty, a wśród jego uczniów, którzy osiągnęli już tytuły profesorskie są m.in. Bohdan Łukaszewicz, Bohdan Koziełło-Poklewski, Włodzimierz Suleja[4]
Publikacje (wybór)
- Ruch polski na Warmii, Mazurach i Powiślu w latach 1920-39, Poznań, 1963
- Polski ruch narodowy w Niemczech 1922-1939, Poznań, 1970
- Plebiscyty na Warmii, Mazurach oraz na Powiślu w 1920 roku, Olsztyn,1974
- Warmia i Mazury w polskiej myśli politycznej 1864-1945, Warszawa, 1984
- Sąsiad czy wróg. Ze studiów nad kształtowaniem obrazu Niemca w Polsce w latach 1795-1939, Wrocław, 1992 (wyd. 2 w 2007)
- Zobacz inne publikacje
Bibliografia
- Laudacja z okazji nadania Wojciechowi Wrzesińskiemu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Opolskiego wygłoszona przez prof. dr. hab. Stanisława Sławomira Nicieję // „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. – 2001, nr 3, s. 494-507.
- Kulak, Teresa: Jubileusz siedemdziesięciolecia urodzin Profesora Wojciecha Stanisława Wrzesińskiego / Teresa Kulak // „Komunikaty Mazursko-Warminskie”. – 2004, nr 3, s. 393-399.
- Achremczyk, Stanisław: Między Olsztynem a Wrocławiem / Stanisław Achremczyk // „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”. – 2005, nr 3, s. 453-458.
- Oracki, Tadeusz: Twórcy i działacze kultury w województwie olsztyńskim w latach 1945-1970. Materiały biograficzne / Tadeusz Oracki. – Olsztyn : Wydawnictwo „Pojezierze”, 1975. – S. 202-204.
Przypisy
- ↑ Obecnie powiat radziejowski w woj. kujawsko-pomorskim
- ↑ Przekształconego w roku 1948 w Stację Naukową Instytutu Zachodniego w Poznaniu. W 1953 r. Stację Naukową podporządkowano Polskiemu Towarzystwu Historycznemu
- ↑ . Niewątpliwie tak długi okres oczekiwania związany był z faktem złożenia, po ogłoszeniu stanu wojennego, legitymacji partyjnej
- ↑ Laudacja z okazji nadania Wojciechowi Wrzesińskiemu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Opolskiego wygłoszona przez prof. dr. hab. Stanisława Sławomira Nicieję, „Komunikaty Mazursko-Warmińskie”, 2001 nr 3, s. 507.
