Ołtarz główny w kościele pw. św. Piotra i Pawła w Morągu
Zabytek sztuki sakralnej z końca XVII wieku, stanowiący element wyposażenia kościoła pw. św. Piotra i Pawła w Morągu
Spis treści
Historia
Ołtarz powstał około 1690 roku w warsztacie Gellerta z Norymbergii. W 1707 roku zakończono prace związane z wykonaniem polichromii i złoceń (o czym świadczy inskrypcja na drugiej kondygnacji nastawy ołtarza). W 1970 roku przeprowadzono jego renowację, a w latach 2002-2005 całościową konserwację.
Opis
Dwukondygnacyjny, barokowy ołtarz został umieszczony w prezbiterium pomiędzy dwoma oknami. Ustawiono go na postumencie, w części środkowej na gotyckiej, murowanej mensie. Dolna kondygnacja nastawy jest szersza i wyższa od partii górnej. Całość wsparta została na dwóch naturalnej wielkości postaciach świętych Piotra i Pawła – patronów kościoła. W predelli znajduje się obraz olejny na płótnie – Ostatnia Wieczerza. W wysuniętej do przodu części środkowej, w prostokątnych polach zamkniętych łukiem odcinkowym, znajdują się rzeźbione sceny Ukrzyżowania i Zmartwychwstania. Nad pierwszą sceną umieszczono rzeźbioną główkę ze skrzydłami, nad drugą, rzeźbę gołębicy symbolizującą Ducha Świętego. W osiach bocznych nastawy znajdują się po dwie pary kolumn (jedne ażurowe, drugie gładkie), a pomiędzy nimi wąskie nisze z muszlami w zwieńczeniu. W dolnej kondygnacji w półokrągłych niszach stoją całopostaciowe rzeźby proroków – Mojżesza z tablicą dziesięciorga przykazań i św. Jana Chrzciciela. Na górze, w niszach i na skrajach usytuowano rzeźby czterech Ewangelistów poprzedzone atrybutami: św. Mateusz z aniołem, św. Marek z lwem, św. Łukasz z wołem i św. Jan z orłem. W zwieńczeniu ołtarza, w otoczeniu czterech figurek aniołków, na płaskorzeźbie ukazana została postać Boga Ojca z prawą ręką uniesioną w geście błogosławieństwa i sferą niebieską w lewej. Wokół niego skupiają się uskrzydlone głowy aniołków w chmurach. Bogactwo formy dopełniają kompozycje kwiatowo-owocowe i ażurowe ornamenty z przewagą motywu liści akantu. Zdobią one gzymsy oraz wnętrza ram otaczających sceny. Elementy architektoniczne i konstrukcyjne ołtarza wykonano z drewna liściastego (olchowego i topolowego), natomiast rzeźbione z lipowego.
Zobacz też
Bibliografia
- Birezowska, Małgorzata: Konserwacja barokowego ołtarza głównego z kościoła p.w. świętych Piotra i Pawia w Morągu / Małgorzata Birezowska, Anna Szamańska // „Biuletyn Oddziału Warmińsko-Mazurskiego Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków”. – Z. 4 (2006), s. 24-32.
