Jerzy Satanowski

Jerzy Satanowski na dziedzińcu olsztyńskiego zamku
(Źródło: archiwum Centrum Edukacji i Inicjatyw Kulturalnych w Olsztynie)

(1947- ) - kompozytor, reżyser, pedagog, animator polskiego życia muzycznego i teatralnego.

Biografia

Jerzy Satanowski urodził się w 1947 roku w Warszawie. Jest synem Roberta Satanowskiegoi Zofii Dróżdż-Satanowskiej.Absolwent Wydziału Filologii Polskiej Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Mieszka i pracuje w Warszawie.

Działalność

Jerzy Satanowski to wybitny polski kompozytor, ceniony twórca muzyki ilustracyjnej do wielu filmów i spektakli teatralnych, a także piosenek śpiewanych przez polskich aktorów i piosenkarzy. To kreatywny reżyser, pedagog, animator polskiego życia muzycznego i teatralnego, wieloletni przewodniczący Rady Artystycznej Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu, współtwórca i dyrektor artystyczny Festiwalu im. Agnieszki Osieckiej.
Aktywnie współdziała z warmińsko-mazurskimi instytucjami kultury: Teatrem Dramatycznym w Elblągu, Studium Aktorskim im. Aleksandra Sewruka w Olsztynie i Teatrem im. Stefana Jaracza w Olsztynie, jednocześnie aktywnie wspierając liczne wydarzenia kulturalne realizowane w tym regionie.
Od 2005 roku stale współpracuje z Ogólnopolskimi Spotkaniami Zamkowymi „Śpiewajmy Poezję” - najstarszym festiwalem poetyckim w Polsce, tworząc rokrocznie na jego potrzeby niepowtarzalne spektakle, koncerty oraz zasiadając w jury konkursu, który promuje młodych artystów i kompozytorów. To lubiany i ceniony instruktor pracy z młodzieżą. Corocznie udziela konsultacji artystycznych, prowadzi warsztaty, z których młodzież chętnie korzysta.

Jerzy Satanowski od 2005 roku jest także członkiem Rady Artystycznej Ogólnopolskich Spotkań Zamkowych „Śpiewajmy Poezję" czuwając nad poziomem artystycznym festiwalu i poszukując jednocześnie utalentowanej młodzieży.
W 2012 roku Jerzy Satanowski obchodził czterdziestolecie pracy artystycznej. Władze miasta Olsztyna i Elbląga przyznały Jerzemu Satanowskiemu odznaczenia z okazji jego jubileuszu i wkładu w rozwój kultury miejskiej.

Dorobek artystyczny

Jerzy Satanowski to muzyczny samouk. W czasach licealnych był wokalistą i gitarzystą amatorskich zespołów rockowych. Jako kompozytor muzyki teatralnej zadebiutował w 1972 roku kompozycjami do spektaklu „Trucizna, miłość i śpiew” do tekstów Edwarda Stachury w Teatrze im Bogusławskiego w Kaliszu. Od tego czasu skomponował muzykę do ponad trzystu spektakli dla krajowych i zagranicznych teatrów dramatycznych. Pisał dla prawie wszystkich polskich teatrów, a także dla „Teatru TV”, Burg Theater w Wiedniu, Schauspielhaus w Zurychu, Narodowego Teatru w Helsinkach, Schillertheater w Berlinie, teatru Towstonogowa w Leningradzie oraz teatrów w Bonn, Genewie, Kassel, Grazu, Diseldorfie, Mainz. Teheranie. Jako kompozytor teatralny współpracował między innymi z Erwinem Akserem, Maciejem Prusem, Izabelą Cywińską, Janem Englertem, Maciejem Englertem, Adamem Hanuszkiewiczem, Gustawem Holoubkiem, Krzysztofem Zaleskim, Agnieszką Holland, Laco Adamikiem, Tadeuszem Łomnickim. Napisał muzykę do wszystkich spektakli w reżyserii Janusza Wiśniewskiego, które zdobyły liczne nagrody na zagranicznych festiwalach teatralnych, m. in. Grand Prix krytyki i publiczności dla „Ponopticum à la Madame Tissau” i „Końca Europy” na festiwalu BITEF w Belgradzie w 1983 i na festiwalu Teatru Narodów w Nancy w 1984, Fringe First dla Końca Europy w 1985 i Fringe First dla „Modlitwy chorego przed nocą” w 1986 na festiwalu teatralnym w Edynburgu. Napisał muzykę do ponad 40 filmów współpracując m.in. z Stanisławem Różewiczem, Filipem Bajonem, Markiem Koterskim, Andrzejem Domalikiem, Januszem Zaorskim, Robertem Glińskim, Andrzejem Kondratiukiem, Januszem Kondratiukiem, Maciejem Wojtyszką.
Wyreżyserował kilkanaście autorskich spektakli muzycznych, między innymi: „Decadanse”, „List do Pozostałych”, „Wszystkie babskie środki przeciwko śmierci” w Teatrze Nowym w Poznaniu. „Śpiewniczek upiornych kantyczek”, „Rodzina Dreptaków”, „Domofon” w Teatrze na Woli w Warszawie. „Nie żałuję”, „Zanim będziesz u brzegu” , „AntySzanty”, „Stop Klatka” W Teatrze Atelier w Sopocie. „Ulica Szarlatanów”, „Konie Narowiste” na olsztyńskich Spotkaniach Zamkowych „Śpiewajmy Poezję”, „Zabawki Pana Boga”, „Tuwim dla dorosłych” w Teatrze Roma w Warszawie. Skomponował kilkaset piosenek wykonywanych między innymi przez Marylę Rodowicz, Katarzynę Nosowską, Edytę Geppert, Magdę Umer, Stanisławę Celińską, Justynę Steczkowską, Ewę Błaszczyk, Edytę Jungowską, Hannę Śleszyńska, Annę Dereszowską, Katarzynę Groniec, Hannę Banaszak, Krystynę Tkacz, Piotra Fronczewskiego, Ryszarda Rynkowskiego, Mirosława Czyżykiewicza, Zbigniewa Zamachowskiego, Mariana Opanię, Jana Peszka, Michała Bajora, Mirosława Bakę, Piotra Machalicę.

Dyskografia

Wybór:

• „Na błękicie jest polana" - Edward Stachura
• „Tuwim dla dorosłych" - Julian Tuwim (Teatr Muzyczny Roma)
• „Koncert o pani O" - piosenki Agnieszki Osieckiej z Andrzejem Poniedzielskim w tle. Koncert laureatów Ogólnopolskich Spotkań Zamkowych „Śpiewajmy Poezję” z lat 1997-2007
• „Namiętności" - piosenki z przedstawienia (Teatr Ateneum)
• „Dancing" - muzyka ze spektaklu zrealizowanego (Teatr Polonia)
• „Konie narowiste" - ballady i piosenki Włodzimierza Wysockiego w 25 rocznicę śmierci. XXXII Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „Śpiewajmy Poezję”
• „Wszyscy jesteśmy Chrystusami, Dzień świra, Ajlawju" - muzyka do filmów Marka Koterskiego
• „Boża podszewka" - muzyka z filmu
• „Satanorium" - gala Przeglądu Piosenki Aktorskiej 2002 (wznowienie 2011 r.)
• „Zanim będziesz u brzegu" - wydawnictwo Polskiego Radia
• „Dziękuję za świat" - wszystkie piosenki Agnieszki Osieckiej i Jerzego Satanowskiego
• „Ostatnie bolero" - studyjna rejestracja koncertu z nadania imienia Teatru Atelier im. Agnieszki Osieckiej
• „Boża podszewka" - muzyka do filmu (wersja TV)
• „Ekstradycja 2" - muzyka z filmu
• „Ekstradycja" - muzyka z filmu
• „Panopticum" - muzyka teatralna do przedstawień Janusza Wiśniewskiego (Teatr Nowy Poznań)
• „Wrzeciono czasu i inne wrzeciona" - muzyka z filmów oraz spektakli (wybrane)
• „Życie to nie teatr" - Jacek Różański w piosenkach Edwarda Stachury i Jerzego Satanowskiego
• „Ghetto" - muzyka ilustracyjna, piosenki i aranżacje (Teatr Nowy Poznań)

Nagrody i odznaczenia

Jerzy Satanowski jest laureatem nagrody za muzykę do spektaklu „Noc listopadowa” na festiwalu teatralnym w Opolu w 1979 roku, nagrody za muzykę do spektaklu „Operetka” na festiwalu we Wrocławiu w 1980 roku, nagrody za muzykę do spektaklu „Judasz z Kariothu” na festiwalach teatralnych w Kaliszu w 1981 i w Opolu w 1982 roku, nagród za muzykę do spektakli „Wesele”, „Dziady” i „Nie- Boska komedia” na festiwalach teatralnych w Opolu w latach 1982-83, nagrody Przewodniczącego Komitetu ds. Radia i Telewizji za twórczość telewizyjną w 1980 roku, nagrody za musical„ Miłość, czyli życie, śmierć i zmartwychwstanie” na festiwalu teatralnym we Wrocławiu w 1985 roku, Grand Prix w koncercie premier KFPP w Opolu w 1986 roku za „To nic, że to sen”, nagrody za muzykę do filmów „Schodami w górę, schodami w dół” i „Wrzeciono czasu” na festiwalach filmowym w Gdańsku.
Wybór:

• Nagroda za najlepszą muzykę - Festiwal Teatralny w Opolu (1979)
• nagroda za muzykę do spektaklu „Operetka” we Wrocławiu (1980)
• Grand Prix krytyki i publiczności - Belgrad (1983) i Nancy (1984)
• Nagroda Fringe First (1985, 1986)
• Grand Prix (Opole 1986)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2004)
• Srebrny Medal Zasłużony Kulturze "Gloria Artis" (nr 211/2005)
• Odznaka Honorowa „Za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego” (2012)
• Klucz do Bram Miasta Olsztyna (2012)
• Odznaczenie „Zasłużony dla Elbląga” (2012)
• Nagroda Główna za najlepszą muzykę i opracowanie muzyczne (spektakl „Skarpetki, opus 124” - Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry” Sopot 2012).
• Statuetka Pegaz - specjalna statuetka wręczana raz w roku przez wojewodę warmińsko-mazurskiego jako wyraz wdzięczności za twórczy wkład w kształtowanie kultury Warmii i Mazur (2013)

Zobacz

• Strona poświęcona Jerzemu Satanowskiemu
• Profil Jerzego Satanowskiego na FilmWeb
• Relacje z koncertów reżyserowanych przez Jerzego Satanowskiego